Islam Tarihi

SaraX · 6 Eyl 2008

OSMANLI TARIHI KRONOLOJISI

1299-1924

1299-1300

Osmanlı tarihinin başlaması

1299

İlk müzik olayı (Selçuklu sultanınca Osman Bey'e Beylik alameti olarak gönderilen tabl-u alem (davul ve sancak)

1302

Osman Gazi'nin Koyunhisarı Zaferi

1302

III. Alaeddin Keykubad'ın ölümü

1312

Mevlevilik tarikatını kuran Sultan Veled'in ölümü

1317

Gülşehri'nin, kendisinden sonraki tercümelere öncülük eden Mantıku't-tayr'ı Ferideddin el-Attar'ın aynı adlı eserini tercüme etmesi

1320

Türk edebiyatında bilinen ilk divana sahip Yunus Emre'nin ölümü

1324

Orhan Gazi'nin tahta geçişi

1326

Bursa'nın fethi

1330

Aşık Paşa'nın Garib-name'yi telif tarihi

1331

İznik'in fethi

1331

İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması

1334

Karesi Beyliği'nin ilhakı

1337

Kocaeli bölgesinin alınışı

1346

Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı

1349-1352

Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpi Kalesinin üs olarak alınışı

1350

Davud B. Mahmud el-Kayseri'nin ölümü

1352

Osmanlılar'ın Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri

1354

Gelibolu'nun fethi

1361

İlk müzikli spor gösterisi (Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri)

1362

Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı

1362

Kadıaskerliğin teşkili

1363

Pençik Kanununun çıkışı

1366

Gelibolu'nun elden çıkışı

1371

Çirmen Zaferi

1376

Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü

1377

Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi

1385-1386

Niş ve Sofya'nın alınışı

1388

Ploşnik bozgunu ve Balkan ittifakının teşekkülü

1389

I. Kosova Zaferi

1389

I. Murat'ın şehadeti, Yıldırım Bayezid'in tahta cülusu

1390

Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı

SaraX · 6 Eyl 2008

1390

Karaman Seferi, Konya'nın muhasarası

1390

Gelibolu tersanesi'nin inşası

1391

İstanbul'un ilk muhasarası

1393

Mahkeme Rüsumunun ilk ihdası

1396

Niğbolu Zaferi

1397-1398

Akçay Zaferi ve Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü

1398

Kadı Burhaneddin'in ölümü.

1398

Karadeniz beyliklerinin ilhakı

1400

İlk musiki nazariyatı eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l Edvar'ı)

1400

Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi

1402

Ankara bozgunu ve Yıldırım Bayezid'in esareti

1402-1413

Fetret Devri, iç karışıklıklar

1409

Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i)

1411

Çelebi Mehmed'in tahta çıkışı

1413

I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu

1413

(Celaleddin Hızır) Hacı Paşa'nın ölümü

1416

Osmanlı-Venedik Deniz Muhaberesi ve Sulhü, Şeyh Bedreddin isyanı

1416

Macar Seferi

1417

Avlonya'nın fethi

1418

Makam teriminin ilk kullanılışı (A. Meragi'nin Makasıdu'l-elhan'ında)

1418-1420

Samsun bölgesinin zaptı

1419-1424

Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye'nin yaptırılması

1421

Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın cülusu

1421-1451

İlk resmi musiki çevresi (II. Murad Sarayı)

1422

Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı

1425

Molla Fenarı'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini

1425-1426

İzmir Beyi Cüneyd'in idamı

1425-1426

Teke Beyliği'nin intikali

1427-1428

Germiyan Beyliği'nin intikali

1429

Manyasoğlu Murad tarafından Türk edebiyatında Seyf Serayi'den sonra Anadolu Türk edebiyatı sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı

1429

Şeyh Hamdullah'ın Amasya'da doğuşu

1430

İlk iki Türkçe musiki kitabı (Hızır B. Abdullah'ın Edvar'ı ve Bedr-ı Dilşad'ın Muradname'sindeki musiki bölümü)

1430

Selanik'in fethi

1430-1431

Şemsüddin Muhammed B. Hamza el-Fenari'nin ölümü

1431-1432

Kadızade, Salahaddin Musa b. el-Kadi Mahmud el-Bursavi el-Rumi'nin ölümü

1432

Fatih Sultan Mehmed'in doğumu

1434

Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması

1436

Muiniddin B. Mustafa tarafından II. Murad'ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi olan Mesnevi-i Muradiyye adlı eserin yazılışı

1437

Ömer bin Mezid tarafından ilk nazire mecmuasının derlenişi

1439

Semendire'nin alınışı

1440

Osmanlı musiki çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah)

1440

Başarısız Belgrad kuşatması

1444

Segedin Sulhü

1444

II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi

1445

II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa cülusu

1447

Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması

1448

II. Kosova Zaferi

1451

II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa cülusu

1451-1512

Geçiş devri. Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri

1453

İstanbul'un fethi

1453

Ayasofya'nın camiye çevrilmesi

1454

İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un müzik bölümü)

1458-1460

Mora'nın ele geçirilişi

1461

Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu

1461

Candaroğulları'nın ilhakı

1463

Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması

1463-1470

İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası

1466

II. Mehmed'in Arnavut seferi

1468

Karamanoğulları'nın sonu

1468

II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi

1469

Ahmed Karahisarı'nın Afyonkarahisar'da doğuşu

1470

Eğriboz'un alınışı

1471

Fatih Külliyesinin açılışı

1472

Topkapı Sarayının inşası

1473

Otlukbeli Zaferi : Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi

1474

Ali Kuşçu'nun ölümü

1475

Kırım'ın Osmanlı tabiiyetine girişi

SaraX · 6 Eyl 2008

1476

Boğdan seferi ve zaferi

1478

Fatih tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi

1478

Şerafeddin Sabuncuoğlu'nun ölümü

1479

Osmanlı-Venedik Sulhü ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi

1480

Otranto'ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması

1480

Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması

1481

II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı

1481

100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi

1481

Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'a gelişi

1482

Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası

1483

Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı

1484

Boğdan Seferi

1484

Kili ve Akkirman'ın fethi

1484-1488

Edirne'de Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası

1485

Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması

1485

Şeyh Hamdullah'ın aklam-ı sitte'de kendi üslubunu buluşu

1486

Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)

1488

Hocazade, Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi'nin ölümü

1488

Sultan II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı

1489

Memlüklere karşı toprak kaybı

1491

Osmanlı-Memlük Barışı

1492

Macar Seferi

1492

İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi

1494

Nakibüleşraflığın yeniden ve devamlı olarak teşkili

1494

Çin bulutu motifinin tezhib'de ilk kullanılışı

1495

Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu

1497

İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi

1498

Lehistan Seferleri

1499

Venedik Harbi

1499

İnebahtı'nın alınışı

1499

Preveze baskını

15??

İlk mevlevi ayinleri (Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlarında üç beste-i kadim)

1500

Modon, Navarin ve Koron'un alınışı

1500-1505

İstanbul'da Yakub Şah B. Sultan Şah'ın II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası

1502

Venedikle sulh

1503

Anadolu sahasında ilk hamse sahibi Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi'nin ölümü

1505

Bayezid Külliyesi'nin açılışı

1509

İstanbul'da kıyamet-ı suğra (küçük kıyamet) zelzelesi

1511

Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi

1512

II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in cülusu

1512

Anadolu Türk edebiyatında ilk Şehrengiz örneğini yazan Mesihi'nin ölümü; Selim döneminden I. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre.

1514

Çaldıran Zaferi, Tebriz'e giriş

1514

Şahkulu'nun Yavuz Sultan Selim'in Tebriz'i işgaliyle Amasya'ya sürgün gönderilişi

1514

Çaldıran Zaferi, Tebriz'e giriş

1516

Mısır Seferi ve Mercidabık Zaferi

1517

Ridaniye Zaferi ve Kahire'ye giriş

1517

Haremeyn'in himaye altına alınması

1517

Haliç'te tersane yapımının tamamlanması

1517

Piri Reis'in Mısır'da Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması

1519

Celali isyanı

1519

Cezayir'in iltihakı

1520

I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın cülusu

1520

Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'da vefatı; Şahkulu'nun İstabul'a gelip Ehl-i Hiref teşkilatına girişi; Hattat Şeyh Hamdullah'ın vefatı

1520-1550

Şahkulu'nun nakkaşhanede faaliyet göstermesi

1521

Belgrad'ın fethi

1521

Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması

1522

Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi, Yavuz Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa'da bimaristan inşa edilmesi

1522

Rodos adasının ilhakı

1524

Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı

1524

Ahi Çelebi, Ahmed (Mehmed) Çelebi B. Kemal el-Tebrizi'nin ölümü

1525

Yeniçeri isyanı

1525

İlk Fransız elçisi İstanbul'da

1525

Şeyhülislam Zembili Ali Efendi'nin ölümü

1525

Mirim Çelebi, Mahmud B. Muhammed B. Muhammed B. Musa Kadızade'nin ölümü

1526

Mohaç Zaferi

1526

Ahmed Karahisari'nin İstanbul'da vefatı

1527

Bosna'nın fethi'nin tamamlanması

1528

Piri Reis'in Kanuni Sultan Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi

1528

Nizameddin Abdülali B. Muhammed B. Hüseyin el-Bircendi'nin ölümü

1529

Viyana kuşatması, Budin'in istirdadı, Barbaros'un Marsilya'ya çıkması

1530-1540

Divan-ı Selimi'nin yazılması

SaraX · 6 Eyl 2008

1530-1560

Nasuh'un tarihçi, hattat ve ressam olarak faaliyet göstermesi

1530-1588

Sinan'ın imparatorluğun baş mimarı olarak faaliyet göstermesi

1532

Alaman Seferi

1533-1534

Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir beylerbeyliğine tayini

1534

Irakeyn seferinin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı

1534

Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü

1536

Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi

1536

Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı

1537

Körsof - Avlonya seferi

1538

Preveze Zaferi

1538

Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi

1540

Venedik ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının kaldırılması

1540-1560

Kara Memi'nin nakkaşhanede faaliyet göstermesi

1541

Budin'in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması

1543

Estergon'un ve İstolni Belgrad'ın fethi

1543

Batı musikisiyle ilk resmi temas (I. François'nın Kanuni'ye gönderdiği saray orkestrası)

1547

Osmanlı-Habsburg Sulhü

1547

Avusturyalılar'a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması

1547

San'a'nın fethi

1548

İkinci İran seferi

1550

Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası

1551

Trablusgarb'ın fethi

1552

Piri Reis'in Portekizlilere karşı seferi

1553

Piri Reis'in ölümü

1553-1554

Turgud Reis'in Akdeniz seferi

1553-1554

Nahcıvan Seferi

1555

İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Müsalahası

1556

Şankulu'nun vefatı; Kara Memi'nin saray nakkaşhanesine Sernakkaş oluşu; Hattat Ahmed Karahisari'nin vefatı

1557

Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi

1557

Süleymaniye külliyesinin açılışı

1558

Şakayık-ı Nu'maniye telifi

1558

Arifi'nin Süleyman-name'sinin tamamlanması

1559

Şehzade Bayezid ile Selim'in Konya Savaşı ve Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması

1560

Cerbe'nin alınışı

1560-1600

Osman'ın Nakkaşhanede faaliyet göstermesi

1561

Taşköprüzade'nin ölümü

1562

Osmanlı-Habsburg Sulhü

1563

Seydi Ali Reis, Ali B. Hüseyin el-Katibi'nin ölümü

1565

Başarısız Malta kuşatması

1565

100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi

1566

Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi : Sigetvar ve Sultanın vefatı, II. Selim'in cülusu

1567

Yemen isyanı

1568

Davud el-Antaki'nin Tezkire adlı eserini telif etmesi

1569

Astarhan seferi

1569

Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi

1569-1595

Lokman'ın şehnameci olarak vazife görmesi

1571

Kıbrıs fethinin ikmali

1571

İnebahtı hezimeti

1571

Mustafa B. Ali el-Muvakkit'in ölümü; Takiyyüddin'in müneccimbaşılığa tayin edilmesi

1574

Buğday Zaferi

1574

Tunus'un fethi

1574

Selimiye'nin açılışı

1574

II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın cülusu

1575

Münşeat'üs-Selatın'in III. Murad'a takdimi

1575

Edirne'de Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası

1577

Takiyüddin'in gözlemlerine 1577'de de kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi

SaraX · 6 Eyl 2008

1578

Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması

1578

Fas'ta el-Kasrü'l-kebir Zaferi

1578

Kafkaslarda hareket

1580

İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi

22 Ocak 1580

İstanbul Rasadhanesi'nin yıktırılması

18 Kasım 1583

Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları

1583

Meşale Zaferi

1584-1588

Lokman'ın iki ciltlik Hüner-name'sinin tamamlanması

1585

Tebriz'in alınışı

1585

Takiyüddin el-Rasıd'ın ölümü

1586

İlk Sikke tashihi

1587

Gürcistan harekatı

1588

Gence seferi

1588

Resm-i tashih-i sikke konulması

1588-1606

Bosnalı Mehmed'in saraydaki kuyumcuların (zergeran bölüğünün) başı olarak vazife görmesi

1589

İkinci sikke tashihi

1590

Osmanlı-İran Antlaşması

1590

Yeniçerilerin et ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine "zarar-ı kassabiye" adıyla %1 oranında ilave yapılması

1593

Osmanlı-Habsburg Savaşları

1595

Estergon'un düşüşü

1595

III.Murad'ın vefatı, III. Mehmed'in cülusu

1596

Eğri Kalesi'nin alınışı ve Haçova Zaferi

1598-1663

Davud ve Mehmed Ağalar tarafından İstanbul'da valide sultanlar için Yeni Camii'nin inşası

1599

Osmanlı sarayında ilk Batı müziği aleti (Elizabeth I.'in IV. Mehmed'e gönderdiği org); Davud el-Antaki'nin ölümü

1600

Sikke tashihi

1601

Kanije Zaferi

1601

İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci

1603

Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması

1603

III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in cülusu

1603-1703

I. Ahmed döneminden III. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre

1607

Asi Canbolatoğlu ve Maanoğlu'nun Oruç ovasında bozguna uğratılması

1609-1610

Celali tenkili için Kuyucu Murad Paşa Anadolu'da

1612

Osmanlı-İran Antlaşması

1612

Hollandalılara ahidname verilmesi

1613

Ömer B. Ahmed el-Ma'I el-Çulli'nin ölümü

1614

Ali B. Veli B. Hamza el-Mağribi'nin ölümü

1615

İran Savaşı'nın yeniden başlaması

1615

Revan Seferi

1617

I. Mustafa'nın cülusu

1617

İstanbul'da Mehmed Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası

1618

I. Mustafa'nın hal'I ve II. Osman'ın cülusu

1618

Sikke tashihi

1621

II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi)

1622

II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı

1623

I. Mustafa'nın tahttan indirilip IV. Murad'ın cülusu

1624

Sikke tashihi

1629

Cizvitler tarafından, 1629'da İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile yine "St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi"nin kurulması

1634

İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)

1635

IV. Murad'ın Revan seferine çıkışı

1638

Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı

1638

Hekimbaşı Emir Çelebi'nin ölümü

1639

Osmanlı-İran sulhü : Kasrışirin Antlaşması

1640

IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı, sikke tashihi

1642

Hafız Osman'ın İstanbul'da doğuşu

1642-1698

Hattat Hafız Osman

1645

Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı

1648

İbrahim'in hal'ı, IV. Mehmed'in cülusu

1648

Kandiye kuşatması

1650

Osmanlı musikisi eserlerinin ilk notalı tesbiti (Ali Ufki'nin eseri)

1656

Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması

1656

Çınar Vak'ası

1656

Köprülüler devrinin başlaması

1658

Katip Çelebi'nin ölümü

1660

Varad Kalesi'nin alınışı

1663

Uyvar seferi, Uyvar'ın fethi

1664

St. Gotthard bozgunu ve Vasvar Antlaşması

1666

Türk Divan edebiyatında sebk-ı Hindi'nin öncülerinden Naili'nin ölümü

1669

Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi

1670

Hekimbaşı Salih B. Nasrullah B. Sellüm'ün ölümü

1672

Lehistan seferi, Kamaniçe'nin alınışı

1672

Bucaş Antlaşması

1673

Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi

1676

Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna Antlaşması

1678

Ukrayna'da Çehrin seferi

1678

Hafız Osman'ın kendi üslubunu gerçekleştirmesi

SaraX · 6 Eyl 2008

1680

Mehter etkisinde ilk Batı müziği eseri (N. A. Strungk'un Esther operası)

1682

Osmanlı-Rus Antlaşması

1682

Seyahatname'nin yazarı Evliya Çelebi'nin ölümü

1683

II. Viyana kuşatması ve büyük bozgun

1683

Ebu Abdullah Muhammed b. Süleyman el-Fasi b. Tahir; el-Rıdvani'nin ölümü

1685

Uyvar'ın elden çıkışı

1685

Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı

1686

Budin'in düşüşü

1687

IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın cülusu

1687

Eğri kalesinin düşüşü

1687

Bir akçe itibarı değerli "mankur" un piyasaya çıkarılması

1688

Belgrad'ın elden çıkışı

1690

Kanije kalesinin düşüşü

1690

Belgrad'ın geri alınışı

1690

Fransızların Mısır'da ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti

1691

Ebu Bekr Behram b. Abdullah el-Dımaski'nin ölümü

1691

II. Ahmed'in tahta çıkışı

1691

Salankamen bozgunu

1691

Enflasyonu körüklediği için mankur darbının yasaklanması

1695

II. Ahmed'in ölümü

1695

II. Mustafa'nın cülusu, Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması

1697

Zenta bozgunu

1698

Şehremini Baruthanesi yangını

1698

Hafız Osman'ın İstanbul'da vefatı

1699

Karlofça Antlaşmasının imzalanması

1700

Ruslar'la İstanbul Antlaşması'nın imzalanması

1702

İskender Çelebi Bahçesi'ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi

1702

Müneccimbaşı Ahmed Dede b. Lütfullah'ın ölümü

1702

İstanbul çuka imalathanesinin faaliyetinin durdurulması

1703

Edirne Vak'ası

1703

III. Ahmed'in tahta çıkışı

1703

"Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması

1708

İstanbul'da Selanikli ustaların çalıştığı çuka imalathanesinin kurulması

1709

Tersane içinde bir "lengerhane" yapımı

1711

Prut Zaferi ve Barışı

1711

Rıdvan b. Abdullah el-Razzaz el-Feleke'nin ölümü

1713

"Zincir" altının çıkarılması

1715

Venedik'e savaş açılması ve Mora Seferi

1716

Osmanlı-Avusturya Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar'ın elden çıkışı

1716

"Fındık" altınının piyasaya çıkarılması

1718

Pasarofça Antlaşması

1718

Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü

1718-1730

İlk bestekarlar antolojisi (Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin Nevşehirli İbrahim Paşa'ya sunduğu Atrabu'l Asar'ı)

1720

İstanbul'da devlet tarafından bir ipekli imalathanesinin kurulması

1720

Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)

1720

III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi

1721

Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi

1723

İran seferinin üç cepheli olarak açılışı

1724-1725

Azerbaycan harekatı, Tebriz ve Cence'nin alınışı

1726

İbrahim Müteferikka tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu

1727-1839

Türk matbaasının kuruluşu ve yeni unsurlar devresi

1729

"Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi

1729

Cevheri'nin Lügat-ı Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması

1730

Yanyalı Mehmed Esad b. Ali b. Osman'ın ölümü

1730

Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un cülusu

1732

Osmanlı-İran barışı

1733

İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları

1733

Kefe Mukataası'nın İstanbul Mukataası Kalemi ile birleştirilmesi

1735

Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması

1736

Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları

1736

Abdullah b. Ebi Bekr b. Süleyman el-Maraşi'nin ölümü

1739

Belgrad Antlaşması

1739

Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması

1742

Ömer Şifai'nin ölümü

1743

Osmanlı-İran Savaşı'nın yeniden hızlanması

SaraX · 6 Eyl 2008

1745

Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü

1746

Osmanlı-İran barışı

1747

Humbaracıbaşı Bonneval Ahmed Paşa'nın ölümü

1748

Avlonya ve Eğriboz mukataalarının Bursa Mukataası Kalemi'ne katılması

1748-1755

İstanbul'da I. Mahmud ve III. Osman tarafından Nuruosmaniye Camii'nin inşa ettirilmesi

1751

Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai…'si)

1754

I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın cülusu

1757

III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın cülusu

1757-1758

Haremeyn mukataalarının satış ve iltizam işlerinin defterdar tarafından yürütülmeye başlanması

1758

Mustafa Rakım'ın Ünye'de doğuşu

1760 (1173)

Abbas Vesim Efendi b. Abdurrahman b. Abdullah'ın ölümü

1766

Haremeyn mukataalarının darphanece idare olunmaya başlanması

1768

Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması

1770

Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi

1770-1776

Fransız Subayı Baron de Tatt'un İstanbul'da bulunması

1771

Kırım'ın işgali

1772

Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması

1773

Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kuruluşu

1773-1774

Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması

1774

Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması; Bedreddin Hasan b. Burhaneddin İbrahim el-Ceberti'nin ölümü

1774

Sür'at Topçuları Ocağı'nın kurulması

21 Temmuz 1774

Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması

29 Nisan 1775

Tersane ambarlarında bir odada "Hendese Odası" nın kurulması

1776

Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması; Hendese odasına nizam verilmesi

10 Mart 1779

Aynalıkavak Tenkihnamesi

1780

Mehmed Esad Yesari'nin ta'lik hattında Osmanlı üslubunu buluşu

1781

Hendese odasının Mühandishane olarak isimlendirilmesi

1783

Rusya'nın Kırım'ı ilhakı

1784

Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi

1784

Fransız Lafitte-Clave ve Monnier'in Tersane'deki mühendishanede istihkam dersleri vermeleri

8 Ocak 1784

Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması

1787-1788

İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri

17 Ağustos 1787

Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı

9 Şubat 1788

Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi

1789

Kıymetli maden işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz teşebbüsü

Ocak 1789

Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı

7 Mayıs 1789

I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması

11 Temmuz 1789

Osmanlı-İsveç ittifakı

1790

İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması; Gelenbevi, İsmail b. Mustafa b. Mahmud'un ölümü

31 Ocak 1790

Osmanlı-Prusya ittifakı

27 Temmuz 1790

Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu

18 Eylül 1790

Yergöğü Mütarekesi

Ekim - Kasım 1790

Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı

1791-1799

Mevlevi ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III. Selim zamanı)

4 Ağustos 1791

Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması

11 Ağustos 1791

Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi

1792

Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması

1792

III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması

10 Ocak 1792

Kırım'ın Rusya'ya bırakılması

10 Ocak 1792

Yaş Antlaşması

1793

Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası

1793

Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu

1793

Hasköy'de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide'nin açılması; Fazıl Hüseyin'in III. Selim'in sarayında hazırladığı Huban-name ve Zenannamesi'nin resimli bir nüshası

1793

Zahire Nezareti'nin kurulması

1793-1794

Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması

1794

Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi

1795

Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi

1795

Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)

1795

Zahire Hazinesi'nin kurulması

1797

Mühendishane'de açılan Matbaanın faaliyete geçmesi

1797

Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası

1797

Pazvandoğlu isyanı

1797

Rumeli'de dağlı eşkiya hareketleri ve isyanları

17 Eylül 1797

Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması

1798

Mehmed Es'ad Yesari'nin İstanbul'da vefatı

3 Ocak 1798

Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı

1 Temmuz 1798

Fransa'nın Mısır'a saldırması

3 Eylül 1798

Fransa'ya savaş ilanı

1799

Neticesiz dış istikraz teşebbüsü

5 Ocak 1799

Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak

Şubat 1799

Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi

Mayıs 1799

Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi

Ağustos 1799

Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı

1800

Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması

Mart 1800

Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları

1801

Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi; Gevrekzade Hafız Hasan Efendi'nin ölümü

SaraX · 6 Eyl 2008

Ağustos 1801

Mısır'ın tahliyesine dair mütareke

1802

Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi

1802

Avrupa ile ticaret yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri tüccarı statüsünün tanınmasıyla "Avrupa tüccarı" denilen sınıfın ortaya çıkması

25 Haziran 1802

Paris Antlaşması. Fransa ile barış

1803

"Ayvalık İkonomos Akademisi'nin kurulması; "Kuruçeşme Rum Mektebi (Helleno Philosophical School)"nin kurulması

Şubat 1804

Sırp isyanlarının başlaması

1805

Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-I Amire'de açılması

1805

Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması

1805

Tersane Hazinesi'nin kurulması

1805

Beykoz Çuka ve Kağıt Fabrikası'nın faaliyete geçmesi

Temmuz 1805

Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini

1806

Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası

1806

Osmanlı-Rus Savaşı

1806

III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi

Ocak 1806

Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması

Ekim 1806

Memleketeyn 'in Rusya tarafından işgal edilmesi

1807

Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi

20 Şubat 1807

İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi

Mart - Eylül 1807

İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup edilmesi

25 Mayıs 1807

Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma

29 Mayıs 1807

III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası

29 Mayıs 1807 - 28 Temmuz 1808

IV. Mustafa devri. Siyasi istikrarsızlıklar ve darbeler

1808

Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi

28 Temmuz 1808

Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması

28 Temmuz 1808 - 16 Kasım 1808

Alemdar'ın kısa süren sadareti

29 Eylül 1808

Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması

15-16 Kasım 1808

Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu

5 Ocak 1809

İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması

1810

II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması

1810

İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi

1812

Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması

1812

Fransız postalarının ilk kuruluşu

28 Mayıs 1812

Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi

1816

Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini

1817

Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü

Şubat - Mart 1821

Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması

1823

Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi

1824

Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması

1824

Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması

1826

İhtisab müessesesinin düzenlenmesi

1826

Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi

14 Haziran 1826

Yeniçeri Ocağı'nın ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması

7 Ekim 1826

Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi

1827

Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları

1827

Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)

1827

Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması

4 Nisan 1827

İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü

Temmuz 1827

Mısır kuvvetlerinin Rum isyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi

20 Kasım 1827

Navarin saldırısı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması

26 Nisan 1828

Rusya'nın savaş ilan etmesi

1829

Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu

1829

Deli Teşkilatının kaldırılması

14 Eylül 1829

Edirne Barışı : Yunanistan'ın bağımsızlığı

1830

Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması

1830

Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması

1830

Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması

1830-1831

Nüfus sayımları

SaraX · 6 Eyl 2008

5 Temmuz 1830

Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri

1831

İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)

1831

Timarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)

1831-1834

İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması

1 Kasım 1831

İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri

1832

Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi

1832

Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve elkabın (titulature) tesbiti

1832

Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı

1832

İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı

1832

İngiliz postalarının kuruluşu

29 Ocak 1832

Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması

12 Aralık 1832

Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri

1833

Feshanenin kuruluşu

2 Şubat 1833

Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri

5 Nisan 1833

Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi

Mayıs 1833

Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi

8 Temmuz 1833

Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması

18 Eylül 1833

Münchengraetz Antlaşması

1834

Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması

1834

Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi

1835

Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi

1835-1845

İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede]

1836

Başhoca İshak Efendi'nin ölümü

1836

İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması

1836

Başhoca İshak Efendi'nin ölümü

1836

İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması

11 Mart 1836

Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)

26 Kasım 1837

Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi

1838

Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu

1838

Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi

1838

Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi

24 Mart 1838

Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması

16 Ağustos 1838

İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti

1839

"Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması

1839

Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması

1839-1844

Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi

1839-1845

Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi

24 Haziran 1839

Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti

1 Temmuz 1839

II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi

3 Kasım 1839

Tanzimat Fermanı'nın ilanı

3 Mayıs 1840

Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)

1840

Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması

1840

Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı

1840

Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması

1840

Posta Nezareti'nin kurulması

21 Aralık 1840

Namık Kemal'in doğumu

1841

Lübnan olayları

1841-1906

Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)

24 Mayıs 1841

İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması

13 Temmuz 1841

Londra Boğazlar Mukavelenamesi

1842

Askeri Baytar Mektebi'nin açılması

1842-1910

Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog)

1843

Hereke Fabrikası'nın kurulması

1843

Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması

1843

Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması

1843

Feshane'ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi

1 Şubat 1844

Tashih-i sikke

1844

Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması

1845

İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması

1845

Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de "Muallimhane-i Nüvvab" medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi

Ocak 1845

Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti

13 Mart 1845

Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması

10 Nisan 1845

Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)

1846

Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü

1846

Rus Ticaret Muahedesi

16 Şubat 1846

Zabtiye müşiriyetinin kurulması

Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs

1847

Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası

1847

Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi

1847

Dersaadet Bankası'nın kuruluşu

1847

İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması

SaraX · 6 Eyl 2008

1 Mart 1847

Recaizade Ekrem'in doğumu

1848

Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar

1848

Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması

1848

İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi

16 Mart 1848

İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması

18 Kasım 1848

Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi

1849

Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı

1850

1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı

1850

Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü

1850

İlk faizsiz kaimenin çıkarılması

1850

Muallim Naci'nin doğumu

12 Mart 1850

Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması

1851

Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü

1851

Londra Sergisi

1851

Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması

18 Temmuz 1851

Encümen-i Daniş'in kurulması

1852

Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması

1853

"Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması

1853

İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi

1854

İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması

1854

Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması

1854

İhtisab teşkilatının lağvı

12 Mart 1854

Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak

1855

Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen]

1855

Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması

1855

Paris Sergisi

16 Ağustos 1855

İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)

9 Eylül 1855

Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi

14 Kasım 1855

Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması

1856

Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması

1856

Bank-ı Osmani'nin kurulması

1856

Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması

1856

Islahat Fermanı

1856-1860

Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı

1856-1866

İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı

15 Şubat 1856

İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması

18 Şubat 1856

Islahat Fermanı'nın ilanı

30 Mart 1856

Paris Barış Antlaşması

30 Mart 1856

Rusya'nın bozguna uğraması

30 Mart 1856

Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi

22 Mayıs 1856

İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi

1857

Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs

1857

Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi

1857

Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması

1857-1862

Beyrut - Şam şosesinin yapımı

17 Mart 1857

Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması

6 Kasım 1857

Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması

1858

Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü

1858

Kız rüşdiye mekteplerinin açılması

1858

Kaimelerin iptali için dış istikraz yapılması

1858-1859

Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması

6 Haziran 1858

Arazi Kanunnamesi'nin kabulü

8 Haziran 1858

Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye)

1859

Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması

1859

Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri

12 Şubat 1859

Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu

1860

Ticaret mahkemelerinin kuruluşu

1860

İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi

1860-1861

Lübnan ve Suriye Olayları

1860-1861

Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi

22 Ekim 1860

Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması

1861

Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması

1861

Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu

1861

Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü

1861-1866

Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı

9 Haziran 1861

Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi

9 Haziran 1861

David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması

29 Nisan 1861

Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması

SaraX · 6 Eyl 2008

1862

Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini

1862

Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması

1862

Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması

1862

Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti

1862

Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması

1862

Mahrec-i Aklam'ın kurulması

20 Temmuz 1862

Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması

8 Ekim 1862

Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi

1863

Abdülaziz'in Mısır'a seyahati

1863

Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu

1863

İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması

1863

Menafi Sandığı'nın kurulması

1863

Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması

1863

Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü

13 Ocak 1863

Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması

18 Şubat 1863

Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı

1864

Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)

1864

İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi

1864

Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması

1864

Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu

1864

Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu

1864-1876

Paris'e talebe gönderilmesi

8 Ekim 1864

Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü

1865

Müstakil Romen kilisesinin kurulması

1865

İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu

1865

Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi

Eylül 1865

Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi

1866

Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri

1866

Tezkire türünün son örneği olan Hatimetü'l-Eş'ar'ı yazan Fatih'in ölümü; Halid Ziya'nın doğumu

1866

Mısır veraset usulünün değiştirilmesi

1866

Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması

1866

Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu

1866

Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı

1866-1867

Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

1867

Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi

1867

Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması

1867

Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması

1867

Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları

1867

Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi

1867

Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu

1867

Saraçlar Şirketi'nin kuruluşu

1867

Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması

1867-1876

İzmir Rıhtımı'nın inşası

22 Şubat 1867

Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi

8 Haziran 1867

Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi

21 Haziran 1867

Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati

1868

Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi

1868

Galatasaray Sultanisi'nin açılması

1868

İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması

1868

Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu

1868

Yunan postasının kapatılması

1868

Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi

1868

Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması

1 Mart 1868

Adliye Nezareti'nin kurulması

1 Nisan 1868

Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması

1 Eylül 1868

Mekteb-i Sultani'nin açılması

1869

Süveyş Kanalı'nın açılması

1869

Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması

1869

Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü

1869

Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması

8 Nisan 1869

İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması

26 Ağustos 1869

Turuk Nizamnamesi'nin kabulü

2 Eylül 1869

Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi

Ekim 1869

Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması

1870

Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları

1870

Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması

1870

Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması

SaraX · 6 Eyl 2008

1870

Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması

1870

Darülfünunun açılması teşebbüsü

1870-1927

Kemaledin Bey (mimar)

20 Şubat 1870

Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması

26 Nisan 1870

Darü'l-Muallimat'ın açılması

2 Temmuz 1870

Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması

Ekim 1870

Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi

1871

Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı

1871

Saint-Esprit okulunun kurulması

1871

Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti

1871

Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması

1871

Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri

22 Ocak 1871

İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi

13 Eylül 1871

Şinasi'nin ölümü

1872

Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması

1872

Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması

1873

Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu

1873

Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması

Haziran 1873

Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi

1874

Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması

1874

Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)

1874

Kara gümrüklerinin lağvı

1874

Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması

1874-1875

Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması

1875

Bosna-Hersek isyanları

1875

Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması

1876

Bulgar isyanları

1876

Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

1876

Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in cülusu

1876

Meşrutiyet'in ilanı

1876

İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı

1876

İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması

1876

Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü

1876

Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması

23 Mart 1876

Ziya Gökalp'in doğumu

23 Aralık 1876

I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı

1877

Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması

1877

Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması

1877-1878

Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi

19 Mart 1877

İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)

25 Eylül 1877

Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)

5 Ekim 1877

Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü

13 Aralık 1877

Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili

1878

Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması

1878

Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları

1878

Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması

1878

Ermeni meselesinin zuhuru

1878

Ali Suavi'nin öldürülmesi

1878

Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi

1878

Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki

1878

Makedonya meselesinin ortaya çıkması

13 Şubat 1878

Meclisin kapatılması

Ekim 1878

Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması

1879

II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi

1879

Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü

1879

Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi

1879

Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü

1880

Vergi reformu

1880

Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması

1880

İlk köy romanı, Ahmed Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi

1880

Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü

13 Mart 1880

İstanbul'da bir kız idadisinin açılması

17 Mayıs 1880

Ziya Paşa'nın ölümü

Ekim 1880

Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi

20 Aralık 1880

Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması

1881

Mustafa Kemal'in Doğumu

1881

Mısır'ın İngilizler tarafından işgali

1881

Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması

1881

Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi

1882

Tunus'un Fransızlar tarafından işgali

1882

Muharrem Kararnamesi'nin neşri

2 Ocak 1882

Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması

1883

Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması

20 Haziran 1884

Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması

1 Kasım 1884

Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması

2 Aralık 1884

Yahya Kemal'in doğumu

1885

Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı

1885

Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri

18 Eylül 1885

Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması

SaraX · 6 Eyl 2008

1886

Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması

1886

Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması

1886

Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması

1886

Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması

1886-1887

Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi

1887

Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması

1887

Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı

5 Şubat 1887

Beşir Fuad'ın intiharı

1888

Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi

1888

Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması

2 Aralık 1888

Namık Kemal'in ölümü

1889

İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması

1889

İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması

27 Mart 1889

Yakup Kadri'nin doğumu

1890

Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları

1891

Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi

1891

Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi

1891

Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması

1891

Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması

3 Kasım 1891

Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması

1892

Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması

1892

Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması

1893-1896

İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı

1894

Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)

1894

Sasun'da Ermeni olayları

1894

Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması

1895

İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri

1895

Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması

1895

Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması

1895

Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi

14 Şubat 1895

Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun kurma teklifi

1896

Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması

1896

Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları

1896

Girit isyanının alevlenmesi

1896

Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması

1897

Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları

17 Nisan 1897

Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi

1898

Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi

1899

Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi

1899

Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması

1900

Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi

1900

İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması

31 Ağustos 1900

Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin kurulması

1901

Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması; Lügat-ı Tıbbiye'nin ikinci baskısının yapılması; Vidinli Tevfik Paşa'nın ölümü

1901

Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri

1901-1908

Hicaz demiryolu hattının yapımı

1902

Yemen isyanlarının tekrar başlaması

1902

Hereke Fabrikası'na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi

23 Kasım 1902

Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti

23 Kasım 1902

Cum'a-ı Bala ayaklanması

23 Kasım 1902

Makedonya'ya özel ıslahat planı hazırlanması

8 Aralık 1902

Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini

1903

İdadilerin altı yıla çıkarılması

2-3 Ağustos 1903

İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı

2-3 Ağustos 1903

Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması

31 Ağustos 1903

Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması

Eylül 1903

Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi

1904

Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması

1905

Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması

21 Temmuz 1905

Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri

1906

Akabe olayları ve Akabe krizi

1908

Beykoz Deri Fabrikası'nın Harbiye Nezareti'ne bağlanması

1908

Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması

23 Temmuz 1908

II. Meşrutiyet'in ilanı

5 Ekim 1908

Avusturya- Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi.

6 Ekim 1908

Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri

17 Aralık 1908

II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması

1909

Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları

1909

Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması

1909

Fecr-i-Ati edebi topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu'nun çıkması; Dişhekimliği Okulu'nun açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir okul açılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile birleştirilerek Haydarpaşa'ya nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab'ın Medresetü'l-Kuzat adını alması; Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Nafıa Nezareti'ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi adını alması

SaraX · 6 Eyl 2008

1909-1910

Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması

27 Şubat 1909

Usul-i Muhasebe-ı Umumiyye Kanunu'nun kabul edilmesi

13 Nisan 1909

31 Mart Olayı

19 Nisan 1909

Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşayason vererek düzeni sağlaması

27 Nisan 1909

II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması

21 Ağustos 1909

Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin Vezneciler'deki Zeynep Hanım konağına taşınması

17 Aralık 1909

Meclisin açılması

1910

Arnavutlar'ın ayaklanmaları

1910

Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması

1910

Vilayet merkezlerindeki bir kısım idadilerin "lise"ye dönüştürülmeye başlanması; ilk çalgı metodu (Ali Salahi Bey, Kendikendine Ud Öğrenme Usulü, Matbaa-ı Amire).

1911

Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması

1911

İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali

1911

Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri; 78 devirli ilk plaklar (Tanburi Cemil, Orfeon Record)

1911-1912

Osmanlı İtalyan Savaşı

1912

Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun Açılışı

1912-1913

Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı

18 Ocak 1912

Meclis-i Meb'usan'ın feshi

25 Mart 1912

Türk Ocaklarının kurulması

18 Nisan 1912

II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın toplanması

18 Nisan 1912

İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri

5 Ağustos 1912

II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi

22 Temmuz 1912

Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine

Eylül - Ekim 1912

I. Balkan Savaşı

15 Ekim 1912

Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması

29 Ekim 1912

Kamil Paşa'nın sadareti

29 Kasım 1912

Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi

1913

Liselerin mevcut idadilerin yerini alması

23 Ocak 1913

Babıali Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti

13 Mart 1913

Muvakkat İdare-i Umumiyye-i Vilayet Kanunu (kanun meclisten geçmeden yürürlüğe girer)

30 Mayıs 1913

I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi

11 Haziran 1913

Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti

29 Haziran 1913

Balkan devletleri arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı kavgası

21 Temmuz 1913

Edirne'nin geri alınması

29 Ağustos 1913

Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması

14 Kasım 1913

Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması

14 Aralık 1913

Osmanlı ordusunun Almanya tarafından ıslahı

1914

Ecnebi postalarının hepsinin kapatılması

1914

Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması

1914

Islah-ı Medaris Nizamnamesi

1914

Diş Hekimleri Mezunin ve Talebe Cemiyeti'nin kurulması; Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması; Medresetü'l-Hattatin'in İstanbul'da açılışı; Medresetü'l-Hattatin'in açılışı; İlk resmi müzik ve tiyatro okulu (Darü'l-Elhan)

8 Şubat 1914

Anadolu'da Ermeni talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus Antlaşması ("Muamele")

14 Mayıs 1914

III. Dönem Meslis-i Meb'usan

28 Haziran 1914

Avusturya-Macaristan veliahdının Saraybosna'da öldürülmesi

28 Temmuz 1914

Avusturya Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilanı

1 Ağustos 1914

Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı

2 Ağustos 1914

Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili (IV. Ve son dönem meclis 12 Ocak 1920'de toplanacak ve 2 Nisan 1920'de İstanbul'un işgali üzerine dağıtılarak mebuslar sürgüne yollanacak)

2 Ağustos 1914

Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması

4 Ağustos 1914

Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Cihan Savaşı'nın başlaması

10 Ağustos 1914

Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi

9 Eylül 1914

1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması

12 Eylül 1914

İnas Darü'l-Fünun'unun kurulması

29 Eylül 1914

İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması

29 Ekim 1914

Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması

SaraX · 6 Eyl 2008

Kasım - Aralık 1914

Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi

3 Kasım 1914

Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

5 Kasım 1914

İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

11 Kasım 1914

Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı

14 Kasım 1914

Cihad-ı Ekber ilanı

14 Kasım 1914

İnas Sanayi-I Nefise Mektebi'nin açılması

18 Aralık 1914

Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi

1915

Evrak-ı nakdiyye çıkarılması

1915

Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi

1915

Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi

Ocak - Şubat 1915

Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal hezimeti

Ocak - 18 Mart 1915

Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları

27 Mayıs 1915

Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir

1916

Hicaz ve Mekke'nin kaybı

1916

İzmit Dokuma Fabrikası'nın kapanması

1916

Tevhid-i Meskukat Kanunu

1916

Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)

1917

Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması

1917

Irak ve Suriye cephelerinin çöküşü

1917

Rusya'da Bolşevik ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu

1917

Cemaat mahkemelerinin kaza yetkisinin kaldırılışı

1917

Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin kabulü

25 Mart 1917

Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması

6 Nisan 1917

Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı

1918

Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü

3 Mart 1918

Brest Litowsk Antlaşması

3 Temmuz 1918

Sultan Reşad'ın vefatı ve Vahdeddin'in tahta çıkması

2 Ekim 1918

Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi

8 Ekim 1918

Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti

30 Ekim 1918

Mondros Mütarekesi'nin imzalanması

3-4 Kasım 1918

Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri

8 Kasım 1918

İzzet Paşa'nın istifası ve Tevfik Paşa'nın sadareti

13 Kasım 1918

İtilaf Devletlerinin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları

1919

Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin ilgası

1919

İstanbul Darü'l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü'l-Fünun-u adıyla yeniden canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi'nin adının "Muhtelit Harbiye Mektebi" olması

4 Mart 1919

4 Mart 1919 Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin iktidara geçmesi

15 Mayıs 1919

Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri

19 Mayıs 1919

Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi

23 Temmuz 1919

Erzurum Kongresi

4 Eylül 1919

Sivas Kongresi

2 Ekim 1919

Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti

22 Ekim 1919

Amasya Protokolü

24 Ekim 1919

Çıkarılan yeni bir nizamname ile fakültelere "medrese" denmeye başlanması ve Darü'l-Fünun'un ilmi muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi

29 Kasım 1919

Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı

1920

Mektebi Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması; İnas Darü'l-Fünun-un lağvedilmesi

16 Mart 1920

İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, meclisin dağıtılması ve kapanması, mebusların Anadolu'ya kaçmaları, ele geçenlerin İngilizler tarafından sürülmesi

5 Nisan 1920

Ferid Paşa'nın sadareti

11 Mayıs 1920

Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı

10 Ağustos 1920

İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması

2-3 Aralık 1920

Gümrü Antlaşması'nın imzalanması

1921

Edebiyat ve Fen Fakültelerinde karma eğitime geçilmesi; askeri ve mülki baytar mekteplerinin "Baytar Mekteb-i Alisi" adı altında birleştirilmesi; Salih Zeki'nin ölümü

27 Ocak - 12 Şubat 1921

Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti

31 Mart 1921

II. İnönü Zaferi

3 Eylül 1921

Sakarya Meydan Savaşı

20 Eylül 1921

Fransa ile barış

1922

Türk Diş Tabipleri Cemiyeti'nin kurulması; Hukuk ve Tıp Fakültelerinde karma öğretime geçilmesi

27 Ağustos 1922

Büyük Taarruz : işgalci Yunan kuvvetlerinin imhası

SaraX · 6 Eyl 2008

30 Ağustos 1922

Büyük Zafer : Yunan Başkumandanı'nın esir edilmesi

9 Eylül 1922

İzmir'in kurtuluşu

11 Ekim 1922

Mudanya Mütarekesi

1 Kasım 1922

Saltanatın ilgası

16 Kasım 1922

Sultan Vahdeddin'in yurtdışına çıkması

16 Kasım 1922

Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi

1923

Birinci ilmi heyet'in Ankara'da toplanması; Darü'l-muallim'in Yüksek Muallim Mektebi adını alması

24 Temmuz 1923

Lozan Barış Antlaşması

25 Eylül 1923

Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'dan İstanbul'daki eski Harbiye binasına nakledilmesi

13 Ekim 1923

Ankara'nın başşehir olarak kabulü

29 Ekim 1923

Cumhuriyet'in ilanı

3 Mart 1924

Hilafetin ilgası ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları

SaraX · 6 Eyl 2008

OSMAN GAZI VE BEYLIK

Kaynaklarin, sâlih, dindar, kahraman, cesur ve merhametli bir kimse olarak tanittigi Osman Gazi, üç günde bir yemek pisirtip fakirleri doyurmak, çiplaklari giydirip donatmak, dul ve yetimleri gözetip korumak gibi iyi hasletlere sahip bir kimse idi. Hak ve adalete saygili, üstün yeteneklere sahip bir hükümdar olan Osman Gazi, ününü kilicindan ziyade adalet severligi ile saglamisti. Feth ettigi yerlerde ser'î hükümlere göre hareket eder, tebeasi arasinda irk, din ve milliyet farki gözetmezdi. Güçlü bir komutan oldugu kadar sabirli ve olgun bir idareci idi. Yaninda çalisanlar, kendisine karsi büyük saygi gösterirlerdi. En zorba kimseler bile onun huzurunda saygi ile hareket ederlerdi. O, kuvvet ve zenginlikten ziyade adalete daha çok önem veren, güçlü bir irade ve hosgörüye sahip bir hükümdardi.
Osman, Ertugrul Bey'in, Gündüz Alp ve San Yatu (Savci Bey)'den sonra Sögüt'te dünyaya gelen küçük ogludur. Ibn Kemâl, onun dogum tarihini Hicrî 652 (M. 1254) senesi olarak göstermekte ise de genellikle onun 656 (1258) senesinde dogdugu belirtilir. Bununla beraber bu tarihin 650 (1252) veya 657 (1259) oldugunu söyleyenler de bulunmaktadir. Sögüt'te dünyaya gelen Osman, Ertugrul Bey'in küçük oglu idi. Ertugrul Bey, 93 yasinda vefat edince, onun idaresi altinda bulunan asiretler, gerek kabiliyet, gerekse hareketliligi sebebiyle Osman'in, babasinin yerine basa geçmesini istiyorlardi. Gerçi Osman, babasinin son dönemlerinde ona vekâlet etmek suretiyle yönetimle ilgili konularda kardeslerinden farkli bir hüviyete sahip oldugunu ortaya koymustu. Kardesleri bakimindan pek büyük bir sikintisi olmayan Osman, amcasi Dündar Bey'le ugrasacaga benziyordu. Zira Ertugrul Bey'in kardesi Dündar Bey de birlige reis olmak istiyordu. Bu yüzden Osman'la amcasi arasinda ihtilaf (anlasmazlik) meydana geldi. Zira, Kayi asiretinden baska bazi asiretler de Dündar Bey'in basa geçmesini istiyorlardi. Bununla beraber Osman'in reisligini isteyen taraf daha etkili görünüyordu. Bunun için Dündar Bey, reislik arzusundan vazgeçerek Osman'in asiret reisi olmasini kabul etmek zorunda kaldi.
Gerçekten, Osman Bey, Ertugrul Gazi'nin vefatindan sonra cesaret, mertlik ve ahlâkî meziyetleri sebebiyle asiret, kavim ve kabileye bas olacak bir vasifta görülmüstü. Amcasi Dündar Bey de dahil oldugu halde herkes ona itaat ve bagliligini bildirdi. Baslangiçta o, babasinin komsu Rum tekfurlari ile iyi geçinme siyasetine devam etti. Asiretin basina geçtigi zaman yirmi üç yasinda bir genç olmasina ragmen, siyaseti iyi bilen, halim selim bir kimse olmakla birlikte, gerçekleri savunma konusunda korkusuz ve cesurdu. O, tam bir cihad eri idi. Bu sebeple Osman Bey, kisa zamanda etrafinin yigitlerden meydana gelen bir hâle ile çevrelendigini gördü. Bu hâlenin içinde Konur Alp, Turgut Alp, Abdurrahman Gazi, Akça Koca, Gündüz Alp, Karamürsel, Saltuk Alp, Samsa Çavus gibi isimler vardi. Büyük bir kismi garip ve vatanlarim birakip gelmis olan bu insanlarin, Osman Bey etrafinda toplanmalari, devletin güçlenmesine sebep olmustu. Osman Bey, bunlarin tabiî bir lideri durumuna geldi. Bundan baska, Osman Bey'in, Uc'lardaki Türkmenler arasinda büyük bir nüfuza sahip olan Seyh Edebali ile yakinlik ve akrabalik tesis etmesi, basta ahiler arasinda olmak üzere Uc'lardaki diger topluluklarin kendisine baglanmasina sebep oldu. Böylece Osman Gazi, kendisini hem etrafindaki asiret reislerine sevdirmis, hem de onlarin kendisine bagladigi umutlari bosa çikarmamisti. Gerçekten de o, çevresindeki Türkmen komsulari ile mümkün mertebe çatismaya girmemek için gayret sarf ediyordu.
Ertugrul Bey'in üç oglu arasinda Osman Bey'e düsen taht, kardeslerini birer saltanat rakibi olarak degil, yeni devletin kurulup gelismesinde müsterek bir gayretle el ele verdiren ve saltanat ihtirasi yerine, feragat, fedakârlik ve basirete götüren bir metod takip etmelerinin sebebi nedir? Ileride tafsilatli bir sekilde anlatilinca görülecegi gibi, Osman Gazi de kendisine yurt ve istiklâl veren Selçuklu sultanina karsi ayni hassasiyeti göstermis, o, hayatta bulundugu müddetçe istiklâlini ilân etmemisti. Böylece o, edep ve irfani, sahsî ve nazarî kaliplar halinde birakmayip devlet bünyesinde de ifadesini bulan bir anlayis olarak cemiyete mal olmustu.

SaraX · 6 Eyl 2008

OSMAN BEY VE AHILIK
Abbasî halifesi en-Nâsir li-Dinillah (575-622/1180-1225) rehberliginde kuruldugu kabul edilen ahilik, kisa zamanda Islâm ülkelerinde tesirini göstermeye basladi. Son derece düzenli ve disiplinli olarak çalisan bu teskilât, miladî X. asirda genellikle ilk Müslüman Türk devleti kabul edilen Karahanlilar vasitasiyla Türk dünyasinda da boy göstermeye basladi. XI. asrin ikinci yansindan (1071Malazgirt) sonra, kapilarini Müslüman Türklere açmis bulunan Anadolu'ya, dogudan birçok göçler olmustu. Daha önce de Anadolu'nun Urfa'dan (Sanliurfa) baslayarak Adana'ya kadar giden sinirlarindan, zaman zaman giren Abbasî ordulari, Nigde, Nevsehir, Kirsehir, Kayseri, Yozgat ve Ankara bölgelerine akinlar yapmislardi. Ordu mensuplarindan bir kismi akinlar sonunda ele geçirilen bu yerlerde bazan da yerlesip kaliyorlardi. Özellikle VIII. yüzyilin ikinci yansindan itibaren Abbasî ordusunun ayrilmaz bir parçasi durumunda olan Türkler de, bu ordu ile Anadolu'nun içlerine kadar gelmislerdi. Türkler, iklim ve jeolojik yapi bakimindan Orta Asya'ya benzeyen Kirsehir yöresini begenerek burayi yerlesim bölgesi olarak seçmislerdi. Bundan sonra normal ve isteyerek devam eden göçleri, XIII. asirdaki Mogol istilasindan kaçma takib etti. Bu istiladan önceki göçlerde daha iyi bir iklime gelme, hayvanlar için daha iyi bir kislak ve yaylak bulma düsüncesi hakimdi. Bu sebepledir ki, Mogol baskinindan önce gelenler, daha ziyade göçebe, asker ve hayvan yetistiricisi idi. 1225 tarihinden sonra gelenlerin ekonomik ve sosyal durumlari, bu ilk gelenlerden daha farkli idi. Zira, korkunç bir katliamdan kurtulmak için gelen bu sonuncular çogunlukla, esnaf, tüccar, zengin ve sanatkârdi. Bu yeni göçmenler, geçimlerini saglayabilmek için, yerli ve müslüman olmayan esnafla rekabete girmek zorunda idiler. Bu rekabetin kuvvetli, tesirli ve kisa zamanda meyvesini verebilmesi için bunlarin birlesip bir teskilât içinde hareket etmeleri gerekiyordu. Bu teskilât, özellikle hayvancilikla ugrasan, baska bir ifade ile atli göçebelerin ihtiyaç duyduklari bir sahaya cevap vermeliydi.

SaraX · 6 Eyl 2008

BU DIPNOTUN YERI NERESI
Böyle bir çalisma faaliyetinin içinde bulunuldugu sirada yeni bir Mogol tehlikesi bas gösterdi. Bu tehlikenin merkez üssü Anadolu idi. Daha önce gelip buraya yerlesmis bulunan Müslüman Türkler için büyük bir tehlike olan Mogollara karsi bazi kimselerin farkli sahalarda faaliyette bulundugu görülür. Bunlar: Ahi Evran ismiyle bilinen Seyh Nasirüddin Mahmud (ö. 1262), Baba Ilyas, Haci Bektas ve Mevlânâ Celâleddin Rumî gibi önemli sahsiyetlerdi. Bas gösteren Mogol tehlikesine karsi farkli alanlarda halki irsad etmeye yönelik çalismalardan birisi de esnaf ve sanatkâri bir birlik altinda toplamaya muvaffak olan Ahi Evran tarafindan yapiliyordu. Böylece o, sanat ve ticaret ahlâkini, üretici ve tüketici menfaatlerini güven altina almayi, bu vesile ile kötü politik ve ekonomik atmosfer içinde, onlara yasama ve direnme gücü vermeye çalisiyordu. Bu yüzden ilk defa Kirsehir'de XIII. yüzyilda kurulan ahilik, kisa bir zaman içinde Anadolu'nun hemen her tarafina yayilmis oldu. XIV. asir Islâm dünyasi ile birlikte Türklük âlemini canli levhalar halinde gözlerimizin önüne seren Ibn Batûta (1304-1369), Anadoludaki seyahatlerinde, kaldigi birçok ahi zaviye ve tekkesinden bahsetmekle kalmaz, onlar hakkinda genis ve doyurucu bilgiler de verir.
Anadolu'daki ekonomik ve sosyal hayatin düzenlenmesinde XIII. yüzyildan itibaren büyük bir rol oynadigini gördügümüz Ahilik, sanatkâr ve esnaf zümreleri arasinda yayilmis, sosyoekonomik özelligi agir basan bir teskilat olarak görünmektedir. Anadolu'nun sosyal ve ekonomik yapisina Müslüman Türk sanatkâr ve esnafinin is ahlâki, insan terbiye ve egitimi, fazilet sahibi olma, sosyal yardimlasma ve dayanismada örnek olma gibi hususlarda etkili olan bu teskilat hakkinda bir hayli bilgiye sahip bulunuyoruz.
Osmanli Devleti'nin kurulus hamurunda mayasi bulunan ahiligin oynadigi rol, küçümsenemeyecek kadar büyüktür. Gerçekten de Osman Bey'in faaliyetleri esnasinda Anadolu'da ahilik, büyük bir güç olarak faaliyetlerine devam ediyordu. Osman Bey, ahi reislerinden olan ve Eskisehir civarinda Itburnu denilen mevkide tekkesi bulunan Seyh Edebali'nin kizi ile evlenmekle ahilerin nüfuzundan yararlanabilmistir. Seyh Edebali, o havalinin en itibarli ve sözü dinlenen, kendisine hürmet edilen bir sahsiyeti idi. Sam taraflarinda tahsilini ikmal etmis, zengin, tekke ve zaviye sahibi bir kimse idi. Herkese yardim eden bir kimse olmakla birlikte fakir ve dervis görünümlü olmayi tercih eden bu zatin damadi olmakla Osman Bey, ahilerin gücünden istifade etmisti. Nitekim Seyh Mahmud Gazi, Ahi Semseddin ve oglu Ahi Hasan ile sonradan Osmanlilarda kadi, kadiasker ve vezir olan çandarli (Cendereli) Kara Halil de ahilerden olup bunlarin tamami Osmanli Beyliginin kurulmasinda ve büyümesinde hizmet etmislerdi.
Gerçekten, bu dönemde Anadolu'nun sosyal bünyesine hakim olan ulema, dervis, sanatkâr ve kahramanlar kadrosunu bir arada düsünmemiz gerekir. Mücahede sevkini ve Islâm birligi susuzlugunu en ileri ve yüksek voltaja ayarlamasini bilen bu iman adamlarinin, Selçuklulara müvazi bir mukadderat çizgisi üstünde yürüyecek olan Osmanli Beyligi'nin kurulusu hadisesine fiilen katilmis olmalari, devletin ve Islâm ümmetinin bir talihi olmustur. Öyle ki bir tarafta olgun, sözü dinlenir ve seviyeli bir seriat ulemasi ile beraber yürüyen, Sünnî ve muhtesem bir tasavvuf anlayisinin dogurdugu teskilât; öbür tarafta Âsik Pasazâde'nin, Gaziyan-i Rûm, Abdalan-i Rûm, Ahiyan-i Rûm, Bâciyan-i Rûm dedigi organize ve hamasîdinî teskilât. Biraz önce de belirtildigi gibi gerek Osman Bey, gerekse onu takib eden ilk hükümdar ve sehzâdeler ile idare ve devlet adamlari, tasavvuf müessesesinin veya yine bu teskilatin müsterek esaslarina sahip ahiligin gaye, terbiye ve disiplinine göre yetismis, cesur, dinamik, mert ve iç âlemleri kontrollü kimselerdi. Bu sebeple yeni devlet, muhtesem oldugu kadar âdil ve müsavatçi bir idare tezgahina, renk, sekil ve ahenk yetistiren bir iç ve dis kuvvetler dengesini dünyaya hediye etmeye hazirlaniyordu.
Hem akil hem de imanla desteklenen yeni devlet, adeta tabiatin himayesine kabul edilerek daha ilk yillarda mücahid ve yekpare çehresini kazanmisti. Su da var ki, Osman Bey'in etrafini çevreleyen ilim ve hikmet kadrosu, yalniz yasadiklari devrin irfan, iman, ahlâk, idare ve hukuk haritasini çizmiyorlardi. Onlarin hizmet ve hedefleri, bir hanedan veya bir zümre ile belirli bir zamana has degildi. Bir medeniyet ve ideolojiyi devirler ölçüsünde gerçeklestirmek için genç padisahin sahsinda gelecek han, hakan ve kütlelere yol açip öncülük ediyorlardi.
Böylece yeni devlet, tam bir ahenk ve üslup ile ise baslamis, müsterek bir tezgahin basinda, istikbalin dokusunu örmeye ve gelecek zamanlara miras birakmaya hazirlaniyordu.
Görüldügü gibi, devleti, bir yandan mantikî, bir yandan da manevî temellere oturtan Osmanlilar, merkezî ve idarî otoritenin, politika ahlâkini kontrol eden bir yardimci kuvvetler halkasi tesis etmekle de icra ve tesriî organlarini hak ve adalet unsurlarinin murakabesine vermis oldular.
Gerçekten, Avrupa'nin kuvvetten baska bir güç ve otorite tanimadigi bir dönemde, yeni yeni filizlenip gelisen Osmanli Devleti'nde adalet, hak ve hukuk prensiplerine göre davranip hareket etmek babadan ogula nesilden nesle (neslen ba'de neslin) vasiyet ediliyordu. Hoca Saadeddin Efendi (tarihçi, Seyhülislâm), Osman Gazi'nin, oglu Orhan'a olan vasiyetini su ifadelerle nakleder:
"Dilerim ey sahib-i ikbâl u câh
Etme sen cânib-i zulme nigâh
Adl ile bu âlemi âbad kil
Resm-i cihâd ile beni sâd kil
Râh-i cihâd içre edüp ictihâd
Memleket-i Rum'da kil adl u dâd..."
Görüldügü gibi Osman Gazi, devlet iç teskilâtinda sakat ve zayif bir taraf birakmamak, bir çatlak ve gedige meydan vermemek için basta devlet adamlari olmak üzere her ferdin kendi durumuna göre Islâm'in arzuladigi adalet anlayisi çerçevesinde hareket etmesini istemektedir. Osmanlilarda, nesilden nesile vasiyet edilerek devam eden bu anlayisin sonucu olarak ortaya çikan uygulamaya bakan Gibbons, Osmanlilari sevmemekle birlikte su sözleri söylemekten kendini alamaz:
"Yahudilerin toptan öldürüldügü ve engizisyon mahkemelerinin ölüm saçtigi bir devirde Osmanlilar, idaresi altinda bulunan çesitli dinlere bagli kimseleri baris ve ahenk içerisinde yasatiyorlardi. Onlarin müsamahakârligi, ister siyaset, ister halis insaniyet duygusu, isterse lakaydî neticesi meydana gelmis olsun, su vak'aya itiraz edilemez ki, Osmanlilar, yeni zaman tarihinde milliyetlerini tesis ederken dinî hürriyet umdesini (prensibini) temel tasi olmak üzere vaz' etmis ilk millettir. Ardi arkasi kesilmeyen Yahudi ta'zibati (iskence) ve engizisyona resmen yardim mesuliyeti lekesini tasiyan asirlar esnasinda, Hiristiyan ve Müslümanlar, Osmanlilarin idaresi altinda ahenk ve baris içinde yasiyorlardi."

SaraX · 6 Eyl 2008

OSMAN GAZI'NIN RÜYASI
Osmanli kaynaklan, tamamen ilahî takdirin bir tecellisi sonucunda, Osman Gazi'nin gördügü bir rüya ve buna bagli olarak evliliginden bahsederler. Osmanli kaynaklarinda birbirine yakin ifadelerle anlatilan bu rüya, Hammer gibi Bati'li yazarlar tarafindan biraz da hayâl gücü ile süslenerek bir sahne oyunu gibi dramatize edilir.
Devrin, egitim, din, kültür, sosyal, ekonomik ve hatta folklorik anlayisi hakkinda fikir vermesi bakimindan bu rüyayi degisik kaynaklardaki anlatilislarini günümüz Türkçesine yakin bir ifade ile buraya almakla dönemin anlayis ve fikrî seviyesi bakimindan bir degerlendirme yapmaya imkan vermis olacagiz.
"Osman Gazi biraz aglayip dua ve niyaz eder. Derken uykusu gelip uyur. Rüyasinda kerameti açik ve belli olan bir seyhin kendi halki arasinda bulundugunu görür. Herkes bu seyhe güvenirdi. Aslinda onun dervisligi gizli idi. Öyle görünürdü. Dünyaligi, mali, mülkü ve koyunlari çoktu. ilim sahibi bir kimse idi. Misafirhanesi devamli herkese açikti. Osman Gazi, bu dervise konuk olurdu. Osman Gazi rüyasinda bu azizin kusagindan bir ayin dogdugunu ve gelip kendi koynuna girdigini görür. Bu ay, Osman Gazi'nin koynuna girince hemen onun göbeginden bir agaç biter ki gölgesi dünyayi tutar. Gölgesinin altinda daglar var, her dagin dibinden sular çikar, o sulardan da kimileri içer, kimileri bahçe sular kimileri de çesmeler yaptirir. Osman Gazi gelip bunu seyhe haber verir. Bunun üzerine seyh Osman'a "Ogul Osman, padisahlik sana ve senin nesline mübarek olsun ve benim kizim Malhun Hatun senin helalin oldu." deyip hemen nikahini kiydi.
Âsikpasazâde, Osman Gazi'nin rüyasini yukaridaki ifadelerie anlatirken Nesrî su ifadelerle olayi nakl eder:
"Meger Osman'in halki arasinda aziz bir seyh vardi. (Ona) Edebali derlerdi, gayet kemal sahiplerindendi. Veliligi, kerameti belli olmustu. Halkin itikad ettigi kimse idi. Bütün illerde meshur olmustu. Rüya ilmini iyi bilirdi. Dünyaligi sonsuzdu. Fakat fakirmis gibi görünürdü. Hatta (kendisine) dervis (fakir) lakabi ile hitab ederlerdi. O, bir zâviye yapip gelene ve gidene hizmet ederdi. Zaman zaman Osman da onun zâviyesinde misafir olurdu. Bir gece Osman Gazi, rüyasinda bu seyhin koynundan bir ay çikarak, gelip kendisinin koynuna girdigini, hemen göbeginden bir agaç bittigini, âlemi tuttugunu, gölgesinde daglarin bulundugunu, bu daglarin dibinden pinarlarin çikip aktigini, kiminin bahçesini suladigini, kiminin çesmeler akittigini görür. Osman Gazi, ertesi gün gelip bu düsünü o azize anlatti.
Seyh ona "Ya Osman, müjdeler olsun. Hak Teâlâ sana ve senin evladina saltanat verdi. Bütün dünya evladinin himayesi altinda olacak, hem de kizim Mal Hatun sana helâl (es) oldu" diyerek, hemen kizini Osman Gazi ile evlendirdi. Osman Gazi'nin düsünü yordugu sirada, Seyh'in Turgut adli bir müridi de orada bulunuyordu. "Ya Osman, sana padisahlik verildi, sükrâne (olarak) bize ne verirsin?" dedi.
(Osman) "Sana bir sehir vereyim" dedi.
Dervis "Su köycegize de raziyim, bana bir nâme (yazili kâgit, mektup, belge) ver" dedi.
Osman Gazi "Ben yazi yazmasini bilmem. Bir su kabi ile bir kilicim var. (Onlari) nisan olsun diye sana vereyim. Benim evladim anlari senin elinde görüp ibka etsinler" dedi.
O su kabi ile kiliç onlarin elinde kaldi. Simdi dahi padisah olanlar, onu (o köyü) görüp ziyaret ederler, o dervisin evladina nimetler (verirler) ve ihsanlar ederler.
Bu Edebali dedigimiz seyh, yüz yirmi yasinda öldü. Ömründe, birini gençliginde, digerini de yasliliginda (olmak üzere) sadece iki hatun aldi, ilk hatununun kizini Osman Gazi'ye verdi, sonraki hatunu Taceddin Kürd'ün kizi idi. Hayreddin Pasa ile bacanak oldular.
Bu menakib, Edabali oglu Mehmed Pasa'dan nakledildi. Ayni rüya, Solakzâde tarafindan da su sekilde verilmektedir:
"Osman Han, merhum babasinin yoluna devam ederek, Anadolu'daki kumandanlar arasinda ve gaza meydaninda kendini gösterdi. Âlimlere ve seyhlere çok fazla itikadi vardi. O zamanin yüce makam sahibi, hal bilen seyhi, Seyh Edebali hizmetine devam ederek onun dua ve hürmetini rica ve istid'a ederdi. Bir gece âdeti oldugu üzre, Cenâb-i Allah'a münacatta bulunup hâcet dilerken, kendileri uykuya daldilar. Rüya âleminde, Seyh Edebali'nin koynundan bir ayin dogup gelerek kendi koynuna girdigini gördüler. Bu ay kendisinin göbeginden nihayeti olmayan bir agaç seklinde biterek dali ve budagi ile bütün dünyayi kusatir. Cihan halkinin bir kismi bostan sular, bir kismi ziraat yapar, bir kismi seyran eder, bir kismi da dolasir.
Osman Gazi bu güzel yerden uzak kalinca sabah namazini eda edip seyh hazretlerinin huzuruna varir. Gördügü rüyayi bir bir anlatir. Seyhin bu rüyayi tabir etmesini diler. Seyh Edebali biraz kendi iç âlemine baktiktan sonra basini kaldirip Osman Gazi'ye;
"Ey yigit müjdeler olsun! Sana ve senin nesline padisahlik verildi. Rüyanda gördügün o ay, koynumdan çikip senin koynuna girdi. Sen benim kizimi alip bana damad olacaksin. Bundan çocuklarin ve soyun olacak. Kiyamete kadar yedi iklimde hüküm süreceklerdir" dedi.
Seyh Edebali hemen orada bulunan Müslümanlarin huzurunda kizi Rabia'yi Osman Gazi'ye nikahladi. Orhan Gazi bundan dünyaya gelmistir.
Daha önce de temas edildigi gibi Osmanli kaynaklari tarafindan tamamen ilahî bir takdirin tecellisi gibi nakl edilen bu rüya, Hammer gibi Batili yazarlarca degisik sekillerde verilir. Hammer, benzer rüyalarin görüldügüne dair haberlerin çok eskilere dayandigini ve hemen hemen birçok padisah, hükümdar ve hanedan için böyle rüyalarin görüldügüne dair nakillerin bulundugunu ifade ile söyle der:
"Büyük padisahlarin dogumundan önce gelecekte nail olacaklari (ulasacaklari) güç, kudret ve kuvveti göstermek üzere bu neviden rüyalarin nakli Sark (Dogu) tarihçilerinde zaman zaman görülen bir istir. Bununla beraber bu âdet, sadece onlara has bir is degildir. Benzer haberler, gerek çagdas, gerekse eski Bati tarihçilerinde de görülür."
Osman Gazi ile ilgili rüya hakkinda böyle diyen Hammer, kendisi de ayni rüyayi degisik ifadelerle anlatmaktan geri kalmaz. Bu sebeple biz de Osmanli kaynaklari ile Hammer'in ifadesini karsilastirmak isteyenlere bir kolaylik olsun diye onun verdigi bilgiyi de temel hususiyetlerini bozmadan özet halinde vermek istiyoruz:
Karamanin Adana sehrinde dogmus olan Seyh Edebali, Suriye'de (Sam'da) Fikih (îslâm Hukuku) tahsil ettikten sonra Eskisehir'e yakin Itburnu köyüne gelip yerlesmisti. Osman, zaman zaman oraya gelip seyhle görüsürdü. Osman bir gece Edebali'nin kizi Malhatun'u görüp âsik oldu. Fakat seyh, Osman'in iyi niyetine tam olarak güvenemedigi ve bu genç ile kizi arasinda mevcud olan esitsizligi göz önünde bulundurarak evlenmelerini uygun görmedi. Osman, derdini silah arkadaslarina ve komsularina açar. Bunlardan biri olan Eskisehir beyi, Osman'in anlatmasi üzerine Malhatuna gönül verir. Kizi kendisi için istedi. Fakat o da geri çevrildi. Edebali, Osman'dan çok Eskisehir Beyi'nin öc almasindan korktugu için, o beyin topraklarini terk ederek gelip Ertugrul bölgesine yerlesti. Bu yer degisimi, iki bey arasinda büyük bir düsmanliga yol açti.
Bir gün Osman, kardesi Gündüzalp ile birlikte komsusu ve dostu olan Inönü beyinin evinde iken, Eskisehir beyinin müttefiki ve Harman Kaya hakimi olan Köse Mihal ile birdenbire çikageldigi görülür. Bunlar, ellerinde silahla Osman'in kendilerine teslim edilmesini istiyorlardi. Inönü beyi, gerçek misafirperverligin bu sekilde bozulmasini kabul etmeyerek onlari vermeyecegini söyledi. Bu esnada Osman ile Gündüzalp ileri atilip mücadeleye basladilar. Eskisehir beyi korkup kaçarken Köse Mihal esir alindi. Bunun üzerine Köse Mihal kendisini esir alan bu güçlü insana karsi bir sevgi duydu ve ona tabi oldu. Daha sonra Osman, babasinin yerine geçince, Köse Mihal atalarinin dinini birakarak Müslüman oldu. O andan itibaren de Osman'in yükselmekte olan gücünün saglam dayanaklarindan biri oldu.
Böylece Osman, Rumlar arasinda bir dost kazanmis, ama henüz sevdigi insana kavusamamisti. Aradan iki yil geçti. Bu iki sene zarfinda kuskular ve süpheler onun yakasini birakmiyordu. Ondan sonra Mal Hatun'un babasi, Osman'in sebatkârligindan duygulanarak ilahî bir isaret olarak gördügü rüyayi onun lehinde yorar. Buna göre: Osman Gazi, Seyh Edebali'ya misafir olarak gelir. Sabirla yatagina girip yatar. Uyuyunca su rüyayi görür:
Ev sahibi yaninda yatiyordu. Birdenbire ev sahibi Edebali'nin gögsünden bir hilâl çikti. Gittikçe büyüyen hilâl tam bir dolunay seklini alinca gelip kendi koynuna girer. Ondan sonra yanlarindan bir agaç belirir. Bu agaç dallanip budaklaniyor, gittikçe güzellik ve yesilligi artiyordu. Dallarin gölgesi, üç kita ufuklarinin nihayetlerine kadar karalari ve denizleri kaplayiverdi. Kafkas, Atlas, Toros ve Balkanlar gibi dört büyük siradag silsilesi, bu yapraklar çadirinin dört destegi gibi görünüyordu. Agacin kökünden deniz gibi gemilerle örtülmüs olarak Dicle, Firat, Nil ve Tuna fiskiriyordu. Kirlar, ekinlerle çevrilmisti. Daglar ise sik ormanlarla taçlanmis bulunuyordu. Bu daglardan çikan bereketli sular, gül bahçeleri ve servilikler arasinda dolasa dolasa akiyordu. Uzaktan kubbeler, ehramlar, dikili taslar, sütunlar, hasmetli kulelerle süslü sehirler görünüyordu. Bütün bunlarin zirvelerinde birer hilâl parildiyordu. Minarelerin serefelerinden ezanlar, mü'minleri namaza çagiriyordu. Tam bu sirada hizla esen bir rüzgâr çikmisti. Agacin yapraklarini dünyanin bütün sehirleri üzerine, özellikle iki denizin birlestigi, iki karanin kucak açtigi iki dünyayi çeviren bir halkanin en degerli tasi niteliginde olan Istanbul'a dogru savuruyordu. Osman, halkayi (yüzügü) parmagina geçirmek üzere iken uyandi.
Böylece, Osman ile Mal Hatun'un birlesmesinden dogacak olan soyun kuvvet ve kudretini tahmin ettirmekte olan bu rüyanin tabiri, genç savasçinin Edebali'nin kizi ile evlenmesinde araya giren engelleri bertaraf ediverdi. Dügün söleni, hükümdarlarin dügünü gibi degil, Peygamberin seriatina ve gösterdigi örnege uygun olarak yapildi. Iki sevgilinin nikâhini, Edebali'nin müridlerinden müttaki bir zat olan Turud (baska kaynaklarda Turgud) adindaki dervis kiydi.
Bu evlilik münasebetiyle olsa gerek ki, Osman Bey, zevcesine (esi) Bilecige bagli Kozagaç adindaki köyün gelirlerini pasmaklik olarak tahsis etmistir. Bilahare o da bu hasilati, tekkeye vakf etmistir. Bu konuda 985 (1577) senesi tarihini tasiyan ve Bilecik kadisina gönderilen bir hükümde söyle denilmektedir:
"Bilecik kadisina hüküm ki, ecdad-i izamimdan merhum Sultan Osman Han elayhi'rrahme ve'l-gufran, mesayih-i izâmdan Edebâli merhum'un kerimesin tezevvüc eylediklerinde kaza-i mezbûre tabi" Kozagaç nâm karyeyi pasmaklik ihsan etmegin müsârun ileyha dahi karye-i mezbûrenin mahsûlun zâviyesine vakf edüp âyende ve revendeye sarf olunurken hâla karye-i mezkûrede sâkin olan...
Tarihlerde, Osman Bey'in zevcesi olarak gösterilen Mal Hatun veya Rabia Hatun, Seyh Edebali'nin Osman'la evlendirdigi, Orhan ve Alaeddin'in annesi olarak belirtilmektedir. Halbuki Gazi Orhan Bey'in 724 (1324) tarihli vakfiyesinde "Mal Hatun bint Ömer" kaydinin olmasi bu kadinin Seyh Edebali'nin degil, Ömer Bey'in kizi oldugunu göstermektedir. Ayni sekilde birçok tarihteki rivayetlere göre Mal Hatun ve babasi Seyh Edebali, Osman'in vefatindan üç ay önce Bilecik'te vefat etmislerdir. Halbuki vakfiyede ismi geçen Mal Hatun, Osman Bey'in vefatindan sonra hâla hayattadir.
Mal Hatun, herhalde Osman Bey'in oglu Orhan'in annesi idi. Osman Bey'in öbür zevcesi (esi) ve Seyh Edebah'nin kizi olan Bâlâ Hun (Bala Hatun) ise muhtemelen Osman Bey'in oglu Alâeddin'in annesi idi.

Islam Tarihi

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member

New member