İnsan, lisan ile şahadet getirse ama kalben inanmasa iman etmiş olmaz.
Lisan ile ve inanarak şahadet getiren iman etmiştir ve ameli çok az da olsa ve Allah ona bu nedenle bir ceza yazmış ise cezasını çektikten sonra cennete varır.
İhlas; riyasızlık demektir. İhlasla ibadet etmek, ibadetini sadece Allah rızası için yapmak, insanların beğenisi için yapmamaktır. Riya içinde yapılan ibadetin hiç bir kükmü yoktur. Riya içinde ibadet etmektense, etmemek daha hayırlıdır. Zira riyada az da olsa şirk vardır. Bu nedenle gerek iman etmede, gerek ibadette ihlas, çok kuvvetlice olmasa da şarttır.
Takva; Allah korkusu ile günahlardan kaçınıp, sevapların peşine koşmaktır. Bu çok güzel bir haslet olmasına rağmen ihlas gibi olmazsa olmaz değildir.
o kadar iyilik yapıyorum ama hiç birinin karşılığında cenneti istemiyorum. ben karşılıksız yapıyorum. cennet bana çok anlamsız geldi. sonra daha da derin düşüncelere daldım. neden deist olduğumu sorgulamaya başladım bu sefer. geçmiş değildi sebep. tartıştığım insanlar da değildi. tarihi kaynaklar da değildi. o zaman beni iman etmekten alıkoyan şey ne diye düşündüm. mantığımdı cevap. iman etmemek için tek sebebim buydu. kuranın yazılışı, meali, islam tarihi, incilin değiştirilmesi, yahudilik falan filan. bunların hepsi hikayeydi benim için. tek gerçek mantığım. durmadan soru soruyorum kendime. keşke bir tane daha peygamber gönderse. ben olsam gönderirdim. hatta ara ara kıyamete kadar sürekli peygamber gönderirdim. yani binlerce peygamber gönderdiysem biraz daha gönderirdim. en azından şuan bir peygamber gelse şuan bu tartışmaları yapıyor olmazdık. veya peygamber göndermese bile son peygamberi daha uygun bir dönemde gönderirdim. mesela son peygamber bizim dönemimiz de gönderilmiş olsa daha güzel olurdu. en azından matbaa var kamera var internet var. tüm dünyaya büyük bir hızla yayılırdı islam. sorularımızı burada tartışmazdık. peygambere sorardık. mezhepler oluşmazdı. çok daha güzel olurdu. amaç inanmak ise eğer. ben olsam namazı orucu zorunlu kılmazdım. amaç inanmaksa düşünce de inansın. düşüncede iman etsin. kötülük yapmasın, iyilik yapsın. güzel bir ahlak sahibi olsun yeter. insanlığı daha ileri taşısın, insanlığa yararlı olsun yeter. çalışarak üreterek iman etsin. yağtığı iyi ve kötü işlerle cennete veya cehenneme gidileceğine karar verilsin.