Neler yeni
Blue
Red
Green
Orange
Voilet
Slate
Dark

Şiilik ve Alevilik Arasındaki Farklar

  • Konbuyu başlatan safinaz
  • Başlangıç tarihi
Durum
Üzgünüz bu konu cevaplar için kapatılmıştır...
S

safinaz

Guest
Arkadaşlar şiilik ve alevilik arasındaki fark nedir?Çok araştırdım,birkaç yerde buldum ama her mezhep kendi bakış açısıyla yazmış...
 
S

safinaz

Guest
Metin-mete hocam,
yanıtınız için teşekkür ederim.:)

Ancak gerçekten merak ediyorum,bana aradaki farklılıkları bilen ve destekli,kaynağa dayanarak,hatta sünnilerle olan farklılıkları ibadet şekilleriyle birlikte yazarsa sevinirim...
 

seyfullah putkýran

New member
Katılım
30 Eyl 2005
Mesajlar
5,807
Tepkime puanı
205
Puanları
0
Yaş
40
Konum
Ruhlar Aleminden
Web sitesi
www.tevhidyolu.net
şialık ibni sebeye dayanır... bu kadar köklü bir geçmişi olması sebebi ile belli kitapları ve belli düsturları vardır, belli kanunları vardır bu kanunlarda mollaların elindedir, ve islami akaidi kendince yorumlayarak yerine getirmek isterler.
alevilik şianın türkiye yorumudur, kimine göre mehzep kimine göre felsefedir.
kendini felsefe görenler bunun sümerlilere kadar dayandığını savunurlar ve aleviliğin hz ali ile bir bağı olmadığını hz alinin bir sembol olduğunu savunurlar, asıl mevzunun ezilmiş insanların müdafası ve ezene karşı baş kaldırış olarak nitelerler bu nedenle ezilen herkes alidir, hüseyindir onların nazarında ezenlerinde ortak adı vardırki ki oda yezittir... ve bu fikre bağlı olanların içinde atesitlerde vardır...
 
Son düzenleme:

seyfullah putkýran

New member
Katılım
30 Eyl 2005
Mesajlar
5,807
Tepkime puanı
205
Puanları
0
Yaş
40
Konum
Ruhlar Aleminden
Web sitesi
www.tevhidyolu.net
Öncelikle “Alevilik” “Şiilik” “Kızılbaşlık” ve “Bektaşilik” terim ve adlarına açıklık getirelim. Çıkış kaynağını gelişimini zamanla edindiği kapsamını belirleyelim. Hangisinin hangisinden türediğinden bakalım. Önceliği olanı, önce doğanı saptayalım. Hangisi hangisinin türevi olmuştur? Zamanla hangi anlamları yüklenmişlerdir? Birbirlerinden ayrılan ve birleştikleri ortak noktaları nelerdir? Onlara bakalım.

1. Şiilik :

Şia”, “taraftar, yardımcılar” demektir. “Şia” doğrudan Peygamber tarafından Ali’ye uyanlara verilen addır. Hz.Muhammed “Ali’nin Şiası kurtulanların muratlarına erenlerin ta kendileridir”, ayrıca Hz. Ali’ye “Sen ve Şia’n havuz kıyısında bana ulaşacaksınız’ der. Yine hadislerde Peygamber Ali’ye “Sen ve Şia’n kıyamet günü Allahın razılığını kazanmış olarak yaratılacaksınız” söylediği anlatılır. Peygamber cennete girecekler arasında “Şia’yı da sayar ve Şia’mız” diye söz eder. Bir başka hadiste soyunu bir ağaca benzeten Hz.Muhammed “Şia’yı ağacın yapraklarına benzetir. Üçüncü Halife Osman’ın öldürülmesinden sonra da “Şia” terimi kullanılır. Osman’ın yandaşlarına, dolayısıyla Emevi soyu yanlılarına “Şia-İ Osman”, Ali’den yana olan ve onu tutanlaraysa “Şia-İ Ali” denmiştir. Giderek bu terim Hz.Ali”nin yandaşları için kullanılır olmuştur. Giderek Peygamberin ailesi Beni Haşim’le Emevi Beni Ümeyye arasındaki İslamlıktan önceki zıtlık büyür. Peygamberin Haşim oğullarından çıkması, Haşim oğullarını islamın önderi kılmış. Emevilerse Araplık etkenini ön plana çıkarmışlardır. Haşim oğullarının peygamberden olmaları savları böylece İslam’da Şiiliğin ilk tohumları olarak ortaya çıkmıştır. “Halifelik-İmamlığın Peygamberin soyundan gelmesi isteği bu anlayışın doğal sonucu olmuştur. Emevilerin yıkılışına dek “Ehl-i Beyt yandaşlığı biçiminde gelişen Şiilik, Abbasilerin Eba Müslim ve Eba Seleme’yi öldürmelerinden sonra onlara da yüz çevirmiş ve yeni bir inanışa girmiştir. Bu aşamadan sonra halifeliğin salt Fatıma’dan doğanların hakkı olduğunu savunmuşlardır.

“Şiilik” giderek “uymak. Yandaş olmak” anlamını yüklenir. Bu terimden “Ali’ye uyanlar anlaşılır. Bu adlandırılış ve ayrılış başında dinsel ve düşünsel değildir. Ayrılışın düşünsel yanı ilkin oldukça zayıftır ve siyasal olaylarla örtülüdür. Ayrılış ve çıkış tümüyle siyasal kökenli/kaynaklıdır. Şiilik sonradan dinsel ve mezhepsel-düşünsel nitelik kazanmış islamın bir mezhebi olmuştur. Mezhep, asıl Hz. Ali’den sonra çeşitli siyasal olaylarla ve farklı kültürlerle beslenerek gelişmiş ve çeşitli kollara ayrılmıştır. Şiilik dört Sünni mezhebin dışında düşünülerek “beşinci mezhep” olarak nitelenmiştir.

Şiilik, İslam yayılması,karşısında kalan İran’da bağdaşım ortamı bulmuştur. Eski İran’ın çok tanrıcı inançlarıyla özellikle Zerdüştlükle bağdaşarak İran ulusal dini olur. Gizli Araplaştırmaya karşı gizli Persliğin direnmesi ve baş kaldırışıdır. Köklü ve ileri bir uygarlığa sahip İran, Ali sevgisi ve On iki İmam inancını İslamsal anlayışların temeli yaparak, İslam içinde yeni bir mezhebin kurucuları ve savunucuları olurlar. Şiilik X. Yüz yılda kesin biçimini kazanır. Orta Asya ve Anadolu’ya İran aracılığıyla geçer.
Hz. Ali yandaşlığının bir bölümü olan Şiilik İran’da yönetimin dini olmuştur.

Anadolu’daki Ali yandaşlığı olan Alevilikse sürekli muhalefete kalmış ve düzen tarafından kontrol altında tutulmuştur. Alevilik Şiiliğin kökenleri / kaynakları aynı olmasına karşın, bu farklı bölgelerdeki farklı konumları onların birbirine oldukça ters düşen özellikler kazanmasına neden olmuştur.
Şiilik, başından beri İran devletlerinin resmi mezhebi olmuştur.
Alevilikse hiçbir zaman devletle uzlaşmamış bir inançtır.
Aynı kökenli fakat ayrı çığırlarda gelişen bu iki akımın farklı nitelikte biçimlenmesinin nedeni budur. Şiiliğe İran’ın tarihsel, toplumsal koşulları ve kültür ortamı yön verir. Alevilik ise kaynaklarını Anadolu kültürü, gelenekleriyle aktarılarak biçim kazanır. Günümüz dünyasında çok farklı özellikler taşımalarına karşın, İslamın ilk dönemindeki ayrılık konusunda Şiilerle Aleviler ortak görüştedirler. Tarihsel köken bakımından bir beraberlikleri vardır. Hz. Ali’nin uğradığı haksızlıklar öteki halifelere yaklaşım ve Kerbela Olayı’na bakış noktalarında benzer bir görüş bütünlüğüne sahiptirler.

İran’da Şiiliği XIII. Yüzyılda Şeyh Safiyüddin düzene sokar. Torunu Şeyh Cüneyt’se Şiiliğe siyasal bir çehre kazandırır. Din önderliğini toplum yöneticiliğiyle birleştiren Şah İsmail ise Şiiliği XVI. Yüzyılda kurduğu Safevi Devleti’nin resmi dini / mezhebi durumuna getirir. Şiilik, Şah İsmail’in elinde Anadolu’ya ve Ortadoğu’ya bir yayılma ideolojisidir. Bu bağlamda kurumlarını oluşturur.
Anadolu Alevileriyse düşünsel yakınlık duydukları Şii yönetimle uyruğu oldukları Sünni Osmanlı yönetimi arasında paylaşma konusu edilir ve bu durum Alevi kitlesinin zaman zaman kırımına yol açar. Safeviler Suriye, Arabistan, Irak ve Orta Asya’daki Şii bilginlerini İran’a getirirler. Safevi Devleti’nin hizmetine sokarak İran’ı Şiileştirirler ve Şiiliğin merkezi durumuna getirirler. Şiilik buradan İslam dünyasına ihraç edilmeye çalışacaktır.
Kökende Ali yandaşlığı ve bağlılığı iddiasında bulunan Şiilikle Alevilik tarihsel süreçte birbirinden koparlar. Alevilik, özgür düşünme biçiminde bir düşün düzeni olarak gelişirken,
Şiilik katı tapınaç kurallarına ağırlık verir.
Aleviliğin kendisine özgü oluşturduğu cem müsahiplik, semah gibi kurumlar Anadolu coğrafyasında oluşurken Şiilik cami öğretisinin kurallarına saplanır kalır. Özdeş tepkiyle yola çıkan Şiilikle Alevilik artık birbirine karşıt ve ayrı yollardadırlar.

2.Alevilik :
Alevi, “Ali’ye mensup” “Ali’ye ait anlamına gelir. İslam tarihi ve tasavvuf edebiyatında ise “Hz.Ali’yi” sevmek saymak, ona bağlanmak Hz.Ali’nin yanlısı / yandaşı olmak” anlamını içerir.

Ali yanlılığı, Peygamberin ölümünden sonra, halife seçimiyle başlar. Bu açıdan zaman bakımından “Şia-Şii-Şiilikle aynı zamana rastlar. “Şiilik” özellikle Halife Osman’ın ölümüyle ortaya çıkan durum üzerine doğmuştur. Peygamberin ölümü üzerine Hz.Ali’yi halife / İmam yapmak isteyenlerin tutumuyla, yandaşlığıyla “Ali yanlılığı” demek olan Alevilik başlamıştır. Şiilik, yalnızca Şia mezheplerini içerir. Alevilik kavramı içerisinde Şii mezheplerle birlikte Batıni mezhep, tarikat ve akımlar da girer.

Kısaca Alevilik, Peygamber Muhammed’i izleyen üç halifeyi yasal ve uygun görmeyip Hz.Ali’yi halife ve imam kabul eden, onun soyundan gelen ya da izinden giden tüm Batini mezhep, tarikat ve akımları kapsayan, tarihsel süreç içerisinde kendine özgü ilke, kural ve törenler yaratan dinsel-inançsal, düşünsel-toplumsal bir sistemdir.
Zamanla Bektaşilik Aleviliğin içerisinde çıkarak Anadolu bağlamında Alevîliği örgütler, yeni bir biçim ve yorum kazandırır. Birlikte söylenerek “Alevilik-Bektaşilik” adını alır. Alevilik-Bektaşilikte Hz.Muhammed mürşit, Hz.Ali rehber Hacı Bektaşî Veli ise Pir kabul edilir. Hoşgörü üzerinde yeniden yorumlanan geleneksel Alevilik İslam öncesi öğelerle de yoğrularak Anadolu’ya özgü dinsel, düşünsel, siyasal bir inanç sistemi olur. Alevilik, bugün bir inanç zemini üzerinde kendine özgü bir yaşama kuralı bir yaşama biçimi oluşturmuştur. Bir bakıma Alevilik-Bektaşilik kendine özgü bir Anadolu Aleviliğidir.
Aleviliğin özünde On iki İmam ve Ali sevgisi / bağlılığı anlayışı vardır. Tüm inanç, tapınç düşünsel ve toplumsal kurumlarını bu alt yapı üzerine kurmuştur. Kuran ve hadisler karşısında kendini özgür ve bağımsız hisseder. İslamlığı ve İslamsal ilkeleri yorumlayarak daha özgür kılar kendini. Batıni akımı bu anlayıştan doğar.
Alevilik; bağımsız düşünceye, özgür davranışa çağın gidişi ile uygarlık buluşları arasında yaklaştırıcı yorumlara açıktır.

Buna karşın Sünnilik kesin ve değişmez ilkelere dayanır. İslam dininin getirdiği ve Peygamberin koyduğu şaşmaz, değişmez, hangi koşullarda olursa olsun uygulanması gerekli görülen kurallara bağlı kalır.
Alevilik insanı bir “düşünce varlığı” Sünnilikse Peygamberin koyduğu kurallar çerçevesinde bir “eylem varlığı” olarak algılar.
 
S

safinaz

Guest
Yani aynı kökenden gelmekle beraber,Şiilik İran'da yaşanmakla beraber daha dini eğilimi olan mezhep özelliğindedir ama Alevilik Anadolu'da asimile olmuş felsefi bir düşünce tarzı olarak karşımıza çıkmaktadır diyorsunuz anladığım kadarıyla...,

Dayandıkları kökenlerini vermişsiniz ve Alevilikte ibadetler cemevlerinde olmakta ama Şiiler,Sünniler gibi camileri ibadethane olarak kullanmaktadır demişsiniz...

Ancak bana bunlar tatminkar gelmedi,daha somut haliyle ve ayrıntılarıyla merak ediyorum
Mesela; bu ibadetler arasındaki farklar nelerdir?Namazı,orucu,haccı,başörtüsü var mı?Şiilerde Ayşe ismini kullanmaz mı? vs...
 

Enver Ýstek

metin mete
Katılım
27 Ara 2005
Mesajlar
3,935
Tepkime puanı
1,023
Puanları
0
Yaş
61
Konum
Gurbet,daimi gurbetin icinde gurbet
Metin-mete hocam,
yanıtınız için teşekkür ederim.:)

Ancak gerçekten merak ediyorum,bana aradaki farklılıkları bilen ve destekli,kaynağa dayanarak,hatta sünnilerle olan farklılıkları ibadet şekilleriyle birlikte yazarsa sevinirim...

Estafurullah ben hoca falan degilim.Ama bu nüktedeki gercegi fark edersen inan yukarida yazilanlarin hepsinin bir hic oldugunu anlarsin Safinaz kardes.Hepsi yanli hepsi tarafgilli.Ayni basta verdigim reklam gibi hepsi ayni yok bir birlerinden farki...
 

Enver Ýstek

metin mete
Katılım
27 Ara 2005
Mesajlar
3,935
Tepkime puanı
1,023
Puanları
0
Yaş
61
Konum
Gurbet,daimi gurbetin icinde gurbet
Arkadaşlar şiilik ve alevilik arasındaki fark nedir?Çok araştırdım,birkaç yerde buldum ama her mezhep kendi bakış açısıyla yazmış...


Bana göre Siia daha cok mazlum olan tarafi teskil edenlerin meydana getirdigi fikra iken Ibadet yönünden sizle fazla farklara sahip degillerdir en azindan üc vakit kildiklari namaza dahi size karsi mahcup olmamak icin ücte besi cem ettik derler,Alevilik yasam prensibleri ve ibadet yönleri ile tam bir şaman geleneginin Islama uyarlamasi olarak düsüne bilirsiniz..
 

nasrallah

New member
Katılım
14 Eki 2008
Mesajlar
11
Tepkime puanı
6
Puanları
0
Yaş
36
s.a

s.a

Kardeş ben şiayım şiadanda önce ben müslümanım. Biz şiaların usuliddin ve furuuddin diye iki kavramı vardır. Usuliddin beşdir. Tevhid Adalet Nubuvvet İmamet ve Mead. Furuuddin ise namaz oruc hac zekat humus cihad emri maruf neyh enil munker tevella ve teberradan oluşur. Arkadaşların kimileri saçma sapan yazılar yazarken kimileride şialığın tarihsel sürecinden bahsetmiş. Abdullah bin sebe diye bir kavram yoktur. Bizler yahudi bir adamın önderliğinde gelmedik bu zamana. Biz sünneti bizlere en iyi şekilde aktaracak olan kişilerden oğrendik. Ki 4 ehlisünnetin hocaliğini yapan İmam Cferi sadıktan ismini almış ve itikadımızı ona göre uyarlamışız. Eğer sorunuz olursa şialık ile ilgini bilgim doğrultusunda yettiğince açıklamaya çalışırım.

selametle
 
S

safinaz

Guest
Nasrallah kardeşim,siz namaz kaç vakit kılıyorsunuz ve siz de başörtüsü var mı?Ayşe ismini kullanır mısınız?Ramazan'da kaç gün oruç tutarsınız?

Sorularım şimdilik bu kadar.Ayrıca şimdiden cevaplarınız için teşekkürler.
 

nasrallah

New member
Katılım
14 Eki 2008
Mesajlar
11
Tepkime puanı
6
Puanları
0
Yaş
36
Nasrallah kardeşim,siz namaz kaç vakit kılıyorsunuz ve siz de başörtüsü var mı?Ayşe ismini kullanır mısınız?Ramazan'da kaç gün oruç tutarsınız?

Sorularım şimdilik bu kadar.Ayrıca şimdiden cevaplarınız için teşekkürler.

namazlarımızı 3 vakit kılarız. Yani namazları cem ederiz öğlen ile ikindiyi akşmlada yatsıyı birlikte kılarız. Başörtüsü islamda vardır. İslamdada olduğuna göre bizdede var. Başörtü islami bi esastır. Aişe ismini kullanırız ama yaygın olarak kullanılmıyor. Genelde ehlibeytten olan isimler kızlara verilir. Ramazan ayına diğer din kardeşlerimiz gibi 30 gün tutarız.
 

bekir

sadece bir kul
Yönetici
Katılım
10 Eyl 2007
Mesajlar
8,132
Tepkime puanı
5,971
Puanları
113
Konum
Daðlardan, yaylalardan
Alevilik yolunu fiilen yaşayan nasrallah kardeşimiz bizi Alevilik ile Şiilik arasında ki farklar manasında bilgilendirmese de yollarının inanç temelleri ve amelleri manasında genel olarak bilgilendirirse bir açılım daha tamamlanmış olcaktır Formumuzda.

Ben Alevilik yolunun bir kaç farklı görüşü olduğunu biliyorum. Yanlışsa düzeltiniz. Doğruysa ve bilginiz varsa birinci ağızdan bilgilenmekte fayda olacaktır.

Selamlarla
 
S

safinaz

Guest
Evet bir de alevilik ile şiilik arasındaki farkları,ibadet şekilleriyle de anlatabilir misiniz?Birde sünnilik ve şiilik arasındaki farklarıda merak ediyorum...
 

nasrallah

New member
Katılım
14 Eki 2008
Mesajlar
11
Tepkime puanı
6
Puanları
0
Yaş
36
Aleviler hakkında pek bilgim yok şimdi tam bilgim yokken söylediğim şeyin yanlış olmasından korkarım. Onun için aleviler hakkında pek fazla birşey diyemiyeceğim. Sedece şunu diyebilirim ki (bunu alevi bi kardeşimle konuşurken öğrendim) aleviler namaz kılmıyor. Kuranda namaz kelimesi geçmediğinden dolayı kılmıyorlarmış. 12 gün oruc tutarlar muharrem ayında. 12 imam orucu diyorlar sanırım eğer yanlışsam uyarırsanız sevinirim. Biz şialarda ise daha öncedende dediğim gibi iki kuram vardır. Usuliddin ve furuuddin. Usuliddin ağacın gövdesi ise furuuiddinde onun dallarıdır. Usuliddin 5 dir. Tevhid(allahın birliği) adallet(allahın adil olması) nubuvvet(peygamberlere inanmak) imamet(peygamberin buyurduğu emir sahipleri yani ehlibeyt as) mead(öldükten sonra dirilmeye inanmak)..
Furuuddin ise 10 dur. Namaz oruc hac zekat humus cihad emri maruf ve neyhi mukerdir tevella teberra. Ehlisünnetle birçok konuda ortak noktaya sahibiz ama ehlisünnet kardeşlerimizden ayrıldığımız bazı konular vardır. Namaz kılarken biz ehlisünnet kardeşlerimizden farklı kılarız. Ramazan ayında biz ehlisünnet kardeşlerimizden on dk sonra orucumuzu açarız. Güneşin kızıllığınında geçmesini bekleriz. Abdest alırken ayağımızı yıkamak yerine mesd ederiz. Bu türde ince noktalarda ayrılıyoruz. Bunlar konuşularak hallolunulacak konulardır ama şunu demek istiyorum ayrı olan konular birbirimize olan düşünce tarzımızın olumsuz yönde olacağı anlamına gelmez. Abd İsrail ve islam düşmanları bu ayrılıklar vasıtası ile aramıza fitne sokmak istemekte ve birliğimize zarar vermeyi düşünmekte. Birbirimize saygı çerçevesinde aramızdaki farklılıkları konuşabilirz. Kaynaklar ve bilgiler ışığında. İş saygı çerçevesinden çıkarsa düşmanlarımızı kendimize güldürürüz. Ozaman Allahta peygamberimizde ehlibeytte ashabta bizden razı olmz. Unutmayalım ki bizler herşeyden önce müslümanız.....
 

bekir

sadece bir kul
Yönetici
Katılım
10 Eyl 2007
Mesajlar
8,132
Tepkime puanı
5,971
Puanları
113
Konum
Daðlardan, yaylalardan
Aleviler hakkında pek bilgim yok şimdi tam bilgim yokken söylediğim şeyin yanlış olmasından korkarım. Onun için aleviler hakkında pek fazla birşey diyemiyeceğim. Sedece şunu diyebilirim ki (bunu alevi bi kardeşimle konuşurken öğrendim) aleviler namaz kılmıyor. Kuranda namaz kelimesi geçmediğinden dolayı kılmıyorlarmış. 12 gün oruc tutarlar muharrem ayında. 12 imam orucu diyorlar sanırım eğer yanlışsam uyarırsanız sevinirim. Biz şialarda ise daha öncedende dediğim gibi iki kuram vardır. Usuliddin ve furuuddin. Usuliddin ağacın gövdesi ise furuuiddinde onun dallarıdır. Usuliddin 5 dir. Tevhid(allahın birliği) adallet(allahın adil olması) nubuvvet(peygamberlere inanmak) imamet(peygamberin buyurduğu emir sahipleri yani ehlibeyt as) mead(öldükten sonra dirilmeye inanmak)..
Furuuddin ise 10 dur. Namaz oruc hac zekat humus cihad emri maruf ve neyhi mukerdir tevella teberra. Ehlisünnetle birçok konuda ortak noktaya sahibiz ama ehlisünnet kardeşlerimizden ayrıldığımız bazı konular vardır. Namaz kılarken biz ehlisünnet kardeşlerimizden farklı kılarız. Ramazan ayında biz ehlisünnet kardeşlerimizden on dk sonra orucumuzu açarız. Güneşin kızıllığınında geçmesini bekleriz. Abdest alırken ayağımızı yıkamak yerine mesd ederiz. Bu türde ince noktalarda ayrılıyoruz. Bunlar konuşularak hallolunulacak konulardır ama şunu demek istiyorum ayrı olan konular birbirimize olan düşünce tarzımızın olumsuz yönde olacağı anlamına gelmez. Abd İsrail ve islam düşmanları bu ayrılıklar vasıtası ile aramıza fitne sokmak istemekte ve birliğimize zarar vermeyi düşünmekte. Birbirimize saygı çerçevesinde aramızdaki farklılıkları konuşabilirz. Kaynaklar ve bilgiler ışığında. İş saygı çerçevesinden çıkarsa düşmanlarımızı kendimize güldürürüz. Ozaman Allahta peygamberimizde ehlibeytte ashabta bizden razı olmz. Unutmayalım ki bizler herşeyden önce müslümanız.....

Çok özür dilerim nasrallah kardeş, ben her nedense sizin alevi olduğunuz zannedip, bu soruyu sordum, sizi alevilik konusunda taraf gibi gördüm. Tabii ki, alevilik konusunda fazla bilginiz olmayabilir.

Şiilik mevzuuna gelince, şahsen, kadim tarihlere dayalı dini yolların münazarasını burada yapmak oldukça zor ve beyhude olacaktır derim. Zira sizlerinde gittiği yol sizin gerçeğiniz ve imanınız, bizimle olan farklılıklar kısmı da bizim için öyle...

Ancak siz belki, sizin içinizde bulunan farklı ve size göre sapkın olan fırkalar hakkında bizi aydınlatablirsiniz. Selametle
 
Durum
Üzgünüz bu konu cevaplar için kapatılmıştır...
Üst Alt