Yahudiler ve Cumartesi Günü:
Isfahanı, Müfredat kitabında cumartesi demek olan Sebt' in kesmek anlamında olduğunu belirtir. Yürümeyi kesmek, saçı kesmek gibi.
Yüce Allanın yeri ve gökleri pazar günü yaratmaya başlaması ve altı günde yaratıp cumartesi günü yaratmayı kesmesi nedeniyle bugüne sebt adının verildiği de söylenir .Uykuya da Subet denir. Çünkü uyuyan kişinin her türlü işleri kesilir.
Cumartesi günü yahudilerle özdeşleşmiş gibidir. Adı ve anlamı açısından onlara da uygun düşmektedir.
Sebt kelimesi ve türevleri Kur'anda yedi defa geçmektedir.Yedisi de yahudilerden söz eden yerlerde geçmektedir.
Bu öyküde sebt ve türevleri üç defa geçmektedir. "Onlara deniz kıyısında olan kasabayı sor. Cumartesi yasağını çiğniyorlardı. Cumartesi günleri balıklar sürülerle geliyor, başka günler gelmiyordu."
"Cumartesi ibadeti ancak o gün üzerinde çekişenlere farz kılındı. Rabbin, anlaşmazlığa düştükleri şeylerde kiyamet günü aralarında hüküm verecektir."
"Ey kita. verilenler! Bazı yüzleri bozmadan ve arkalarına döndürmeden ya da cumartesi adamlarını lanetlediğimiz gibi lanetlemeden önce yamnızdakini doğrulayıcı olarak indirdiğimiz bu Kitaba inanın. "
"Söz vermelerine ' arşılık üzerlerine Tur dağını kaldırdık ve onlara "Kapıdan secde ederek girin, cumartesi
yasağını çiğnemeyin" dedik. Onlardan sağlam bir söz aldık."
"İçinizden cumartesi yasağını çiğneyenleri eıb tte biliyorsunuz. Onlara "Aşağılık birer maymun olunuz" dedik.Bunu çağdaşlarına ve sonradan gelenlere bir ceza örneği ve Allaha karşı gelmekten sakınanlara Öğüt olması için yaptık. "
Cumartesi yasağı, yahudiİer içindir. O gün Yüce Allah hiçbir iş yapmamalarını istemiş ve "Cumartesi yasağını çiğnemeyin" buyurmuştur.
Ama muhalefet etme ve yasaklan çiğneme alışkanlığına sahip olan yahudiİer Allaha isyan etmiş ve emrine karşı gelmişler, cumartesi yasağını çiğniyerek yasaklanan işleri yapmışlardır. Böylece Allahın lanetine müstehak olmuşlardır. "Veya cumartesi adamlarını lanetlediğimiz gibi onları lanetlemeden".
Allah, maymun ve domuzlara dönüştürerek onlan cezalandırmıştır. "Cumartesi yasağını çiğniyenleri elbette biliyorsunuz. Onlara aşağılık maymunlar olunuz, dedik".
Hz.Peygamber, Yüce Allanın yahudilere cuma gününü tayin ettiğini, ama onu bırakıp cumartesiye yöneldiklerini, bizlere de cuma gününü verdiğini belirtmiştir.
Müslim, Ebu Hureyre'den Hz.Peygamberin şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: "En son gelen bizler kiyamet günü önde olacağız. Şüphesiz her ümmete bizden önce kitabı verilmiş, bize de onlardan sonra verilmiştir.Bir de bu (cuma) günü Allah bize yazmıştır. Allah bize onu göstermiştir.İnsanlar gün konusunda bizi izlemektedirler; Yahudiler için yarın, hıristiyanlar için ertesi gün".
Başka bir rivayette Müslim, Ebu Hureyre'den Rasulullahın şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: "Biz sonra geldik, kiyamet günü önoe olacağız. Cennete gireceğiz.Gerçi onlara kitap bizden önce, bize ise sonra verildi.Ama onlar ihtilaf ettiler. Allah ihtilaf ettikleri şeyin doğrusunu bize gösterdi.İşte bugün konusunda ihtilaf ettiler. Allah cuma gününü bize gösterdi. Bugün bizimdir .Yarın yahudilerin, ertesi gün hıristiyanlarındır."
Yine Müslim, Huzeyfe Ibn Yeman ve Ebu Hureyre'den Rasulullahın şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: "Yüce Allah bizden Öncekileri cuma gününden uzaklaştırdı.Yahudiler için cumartesi ve hıristiyanlar için pazar günü gösterildi. Allah bizi getirdi ve cuma gönünü gösterdi.Böylece cuma, cumartesi ve pazar günleri belirlendi.Kiyamet gününde de onlar bu şekilde bizden sonra olacaklardır .Dünya halkı içinde bizler sonra geldik, kiyamet günü önde olacağız. Herkesten önce bizim hesap görülecektir"
Yahudilerin cuma gününü bırakıp cumartesi gününü seçmeleri, Allahm emirlerini algılamada çirkin huylarını göstermektedir. Yahudilerin bu emirlere karşı tavrı ile, kabul etmek ve uygulamak üzere emirleri algılayan ashabın tavrı birbirinden ne kadar farklıdır!
Isfahanı, Müfredat kitabında cumartesi demek olan Sebt' in kesmek anlamında olduğunu belirtir. Yürümeyi kesmek, saçı kesmek gibi.
Yüce Allanın yeri ve gökleri pazar günü yaratmaya başlaması ve altı günde yaratıp cumartesi günü yaratmayı kesmesi nedeniyle bugüne sebt adının verildiği de söylenir .Uykuya da Subet denir. Çünkü uyuyan kişinin her türlü işleri kesilir.
Cumartesi günü yahudilerle özdeşleşmiş gibidir. Adı ve anlamı açısından onlara da uygun düşmektedir.
Sebt kelimesi ve türevleri Kur'anda yedi defa geçmektedir.Yedisi de yahudilerden söz eden yerlerde geçmektedir.
Bu öyküde sebt ve türevleri üç defa geçmektedir. "Onlara deniz kıyısında olan kasabayı sor. Cumartesi yasağını çiğniyorlardı. Cumartesi günleri balıklar sürülerle geliyor, başka günler gelmiyordu."
"Cumartesi ibadeti ancak o gün üzerinde çekişenlere farz kılındı. Rabbin, anlaşmazlığa düştükleri şeylerde kiyamet günü aralarında hüküm verecektir."
"Ey kita. verilenler! Bazı yüzleri bozmadan ve arkalarına döndürmeden ya da cumartesi adamlarını lanetlediğimiz gibi lanetlemeden önce yamnızdakini doğrulayıcı olarak indirdiğimiz bu Kitaba inanın. "
"Söz vermelerine ' arşılık üzerlerine Tur dağını kaldırdık ve onlara "Kapıdan secde ederek girin, cumartesi
yasağını çiğnemeyin" dedik. Onlardan sağlam bir söz aldık."
"İçinizden cumartesi yasağını çiğneyenleri eıb tte biliyorsunuz. Onlara "Aşağılık birer maymun olunuz" dedik.Bunu çağdaşlarına ve sonradan gelenlere bir ceza örneği ve Allaha karşı gelmekten sakınanlara Öğüt olması için yaptık. "
Cumartesi yasağı, yahudiİer içindir. O gün Yüce Allah hiçbir iş yapmamalarını istemiş ve "Cumartesi yasağını çiğnemeyin" buyurmuştur.
Ama muhalefet etme ve yasaklan çiğneme alışkanlığına sahip olan yahudiİer Allaha isyan etmiş ve emrine karşı gelmişler, cumartesi yasağını çiğniyerek yasaklanan işleri yapmışlardır. Böylece Allahın lanetine müstehak olmuşlardır. "Veya cumartesi adamlarını lanetlediğimiz gibi onları lanetlemeden".
Allah, maymun ve domuzlara dönüştürerek onlan cezalandırmıştır. "Cumartesi yasağını çiğniyenleri elbette biliyorsunuz. Onlara aşağılık maymunlar olunuz, dedik".
Hz.Peygamber, Yüce Allanın yahudilere cuma gününü tayin ettiğini, ama onu bırakıp cumartesiye yöneldiklerini, bizlere de cuma gününü verdiğini belirtmiştir.
Müslim, Ebu Hureyre'den Hz.Peygamberin şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: "En son gelen bizler kiyamet günü önde olacağız. Şüphesiz her ümmete bizden önce kitabı verilmiş, bize de onlardan sonra verilmiştir.Bir de bu (cuma) günü Allah bize yazmıştır. Allah bize onu göstermiştir.İnsanlar gün konusunda bizi izlemektedirler; Yahudiler için yarın, hıristiyanlar için ertesi gün".
Başka bir rivayette Müslim, Ebu Hureyre'den Rasulullahın şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: "Biz sonra geldik, kiyamet günü önoe olacağız. Cennete gireceğiz.Gerçi onlara kitap bizden önce, bize ise sonra verildi.Ama onlar ihtilaf ettiler. Allah ihtilaf ettikleri şeyin doğrusunu bize gösterdi.İşte bugün konusunda ihtilaf ettiler. Allah cuma gününü bize gösterdi. Bugün bizimdir .Yarın yahudilerin, ertesi gün hıristiyanlarındır."
Yine Müslim, Huzeyfe Ibn Yeman ve Ebu Hureyre'den Rasulullahın şöyle buyurduğunu rivayet etmektedir: "Yüce Allah bizden Öncekileri cuma gününden uzaklaştırdı.Yahudiler için cumartesi ve hıristiyanlar için pazar günü gösterildi. Allah bizi getirdi ve cuma gönünü gösterdi.Böylece cuma, cumartesi ve pazar günleri belirlendi.Kiyamet gününde de onlar bu şekilde bizden sonra olacaklardır .Dünya halkı içinde bizler sonra geldik, kiyamet günü önde olacağız. Herkesten önce bizim hesap görülecektir"
Yahudilerin cuma gününü bırakıp cumartesi gününü seçmeleri, Allahm emirlerini algılamada çirkin huylarını göstermektedir. Yahudilerin bu emirlere karşı tavrı ile, kabul etmek ve uygulamak üzere emirleri algılayan ashabın tavrı birbirinden ne kadar farklıdır!