Risale-i nurlara yapilan itirazlara cevaplar

Müellif eseri için, "Kur'an'ın elinde elmas bir kılınç" veya, "Risale-i Nur, Kur'an'ın i'caz-ı manevisi" gibi ifadeler kullanmaktadır. Bunları nasıl anlamalıyız?

Risale-i Nur müellifi, Kur'an'a direkt mensubiyeti itibariyle ve Kur'an hesabına edilecek bütün medih ve senaların Kur'an'a rücu' ettiği noktadan, hak ve gerçek olarak Nurlara o tarifi yapmıştır ve yapmaya da hakkı vardır.

Bulundukları çağın insanına hitap eden, iman ve İslam hakikatlarının ("marziyyat-ı ilahinin") doğrudan doğruya Ezeli Kelamdan anlaşılmasına hizmet eden tefsir çalışmalarının İslam düşüncesinin oluşumunda etkisi ne yönde ve ne kadar olmuştur?

Hakaik-ı imaniyeyi doğrudan doğruya ezeli kelam olan Kur'an-ı Muciz’ül Beyan’dan alarak asrın idrakine sunmak çok büyük bir meseledir. Bu büyük işi herkes yapamaz. Ancak veraset-i nübüvvet asfiyaları olan müceddid ve müçtehitler yapabilir. Veliyy-i Kâmil olan bu zatların yazdıkları eserler birer ayine gibi Kur’an nurlarının aksettirilmesine vesile olur. Elbette, böyle asli kaynağından hakikatları alıp, olduğu gibi yansıtmak hakikatlerin nurlu simalarını küduretsiz çok parlak tebellür ettirdiği gibi, İslami düşüncenin oluşmasını ve gelişmesini de arızasız olarak sağlar. İşte bunun örneği Risale-i Nur eserlerindeki Kur’anî meslek ve sahabi meşreptir. Tabii ki Risale-i Nur'da olan tarzıyla.... Yoksa şahısların görüşlerinin - bazen yanlış- tezahürü gibi değil.

Abdülkadir Badıllı

Şimdiye kadar yapılan tefsirlerin içinde sahabe, tabiin ve tebe-i tabiin alimlerinin oluşturduğu selef-i salihini de içine alan "Cadde-i Kübra-i Kur'aniyyeyi" sizce tam olarak ortaya koyabilenler hangileridir? Veya, "ehl-i Sünnet anlayışı"nı tam olarak yansıtan Kur'an yorumunu taşıması gereken temel özellikler sizce nelerdir?
Zaten Cadde-i Kübra ise selef ve halefin imtizac-ı efkârının mukabelesidir. Bu tarz bir tefsir veya Kur’an yorumunu tam aksettiren veya ortaya koyan tefsirleri diğerlerinden ayırmak hadd-i acizin fevkındedir. Lakin bunlar da mücerred olarak tek birisi veya bir ikisi o vasfı kendi kendine ibraz ediyor diyemem. Ama mecmuundan böylesi bir neticenin çıkarılması mümkündür. Risale-i Nur'lar ise, icaz ve i’caz ile mütezeyyine olduğu için, öz ve esasat itibarıyla o vasfı göstermektedir.Evet, Nurlar meydandadır, herkes görüyor.

Günümüzün şartlarına uygun ve insanımızın anlayıp hayatına uygulayabileceği prensipleri açıklığa kavuşturur mahiyette bir Kur'an yorumu hangi özellikleri taşımalıdır?

Bence, hayat kitabını okuyan kişiler, insanların seciyelerinin fıtri seyrini anlayan, beşerin içtimai merhalelerini tezekkür edebilen bir allame-i adilin yaptığı yorumundan hayatın prensipleri düzenlenebilir. Acaba bu mahiyette bir eser mevcut mudur?

Bence bütün bu vasıfları taşıyan böyle bir eserin varlığı müteazzirdir. Ama mevcutlarda dağılmış bulunan o hakikatleri toplamak mümkündür. Asrımızda hazır komprimeler tarzında ve esasî prensip olarak Nurlar, bu mevzuda ve bu vadide yegâne eserdir.

Abdülkadir Badıllı

Diğer taraftan asrımızda Kur'an'dan sonra en çok basılan, satılan ve okunan bir eser vasfını kazanmış olan; Avrupa'da Papalıkça yapılan araştırmada "İslamiyeti seçen hristiyanların yözde 35'inin Müslümünlığı seçmesinde müessiriyet rolü oynayan Risale-i Nur'a bakınca, müellifin bu sözleriyle bu durum nasıl irtibatlandırılabilir? Sizce Risale-i Nur'un bu fevkalade muvaffakiyetinin sebebi nedir?

Bugünkü alemde hakikaten en çok okunan ve basılan yegâne eser Risale-i Nur'dur. Derin ve geniş ilmi meseleler oldukça ağır bir lisan ve üslûpla yazılmış olmasına rağmen, Türkiye'de en çok okunan, benimsenen ve onun prensiplerine göre hareket edilen bir eserdir. Bunun sırrı ve sebebi ise, "Konuşan yanlız hakikattir" başlıklı, müellifin bir yazısında oldukça bariz şekilde beyan edilmiştir. Oradaki izahın özünün özü, sırr-ı ihlastır. 21. Lema-ı ihlasta da bu sır bir derece beyan edilmiştir.

Evet, Risale-i Nur'a aşina olan kimselerin ma'lumudur ki; Nur müellifi, Risale-i Nur'da iman ve Kur'an hakikatlarını ispat ve tavzih ettiği kadar, Risale-i Nur'un kendisinin bu asırda Kur'an hesabına pek mühim bir hadise olduğunu da söyler. Elbette bununla (haşa!) kendi şahsını satmak niyet ve gayesinde değildir.

Risale-i Nur müellifi ayrıca, "Risale-i Nur'un bahşettiği feyiz ve makamlara talebelerinin kanaat etmesini istemektedir. Hatta başka kitap okumaya bile gerek olmadığını söylüyor. "Bir sene Risale-i Nur'u anlayarak okuyanların zamanın hakikatlı bir alimi olacaklarını" ifade ediyor. Bu ifadeler zaman ve şahıslarla kayıtlı mıdır? Herkes için geçerli mi? Hangi şartlar için söz konusudur?

Üstad Bediüzzaman'ın bu tavsiye ve direktifleri, elbette ki evvela ve birinci derecede Nurlara talip ve talebe olmuş kimseleredir ve dolayısıyla da, hakikata aşık, İslam nuruna müştak herkesedir.

Evet, Risale-i Nur’lar hakaik-ı imaniye ve akaid-i İslamiye noktasında; bilgi, kanaat ve iman için kâfi ve vafidirler. Elbette Nurlardaki veciz, kestirme hülasa olan hakikat ilmini bir sene zarfında anlayarak okuyup elde eden kimse, muhakkik bir alim olabildiği gibi, mezkur ilim için başka eserlere de muhtaç kalmaz. Bu hakikat haktır,mübalağasızdır.

Abdülkadir Badıllı

Risale-i Nur'un cemaatle okunmasını neye bağlıyorsunuz? Geçmiş asırlarda bu tür cemaatle okunan ve cemaatleşmede etkin başka eser varmıydı?

Risale-i Nur'un özünde mıknatıs gibi nevvar bir cazibe vardır. O manevi cazibe, okuyucusunu çekiyor, nurlu cemaatın büyük havuzunda derecesine göre eritiyor, halis bir şahs-ı manevi cemaatından bir cüz'ediyor. Bu meseleye bir misal olarak bir zatın naklettiği bir hatırayı burada kaydetmek istiyorum.

İmam-hatip talebesi bir genç, meşhur alim Ömer Nusuhi Bilmen'e soruyor."Hocam sizin kitaplarınızı okuyan neden bir Nasuhiciliği meydana getirmiyor da, Said Nursi'nin eserlerini okuyanlar hemen birbiriyle tanışıyor bir cemaat oluşturuyorlar?

Nasuhi hocamız o gence şöyle cevap vermiş: "Benim de kulağıma manen üfleyenler olsaydı, yazdığım eserler de o tarz bir cemaat oluştururdu."

Evet bu sualin kısaca cevabı budur. Ama geçmişte de bir eser bu hali yaşatmış mıdır? sualine ise, cevaben derim: İhvan-ı Safa cemaatının da Risale-i Nur talebelerine benzer bir hal gösterdiklerini tarihler yazıyor.

Abdulkadir BADILLI

Müellif eserlerinde Hz. Ali (r.a) efendimizin Celcelûtiye isimli eserinden ve onunla olan irtibatından söz ediyor. Bunu nasıl değerlendirmek gerekir?

Gayet makul ve müstahsen bir iş olarak değerlendirmek gerekir. Çünkü, evvela Bediüzzaman Hazretleri İmam-ı Ali (r.a.)' ın Ercûze ve Celcelûtiye gibi cihanbaha kasidelerinden pekçok gaybi işaretleri bulmuş, çıkarmıştır. O işaretlerin mecmuu sarahaten bir hakikati gösterdiğini yazmıştır. Hakaik-ı Kuraniye ve imaniye üzerinde en çok alakadarane duran Hz. İmam-ı Ali (r.a.)'dır. Risale-i Nur'da doğrudan doğruya aynı meslek üstünde olduğu ve en çok ona hizmet ettiği malum olmakla; elbette Bediüzzaman'ın manevi ve ruhani tarzda Hz. İmam-ı Ali ile görüşmesi ve ondan ilm-i hakikatı ders alması ve kendisini onun bir veled-i manevisi olarak bilmesi, o irtibatlandırmayı açıkça gösteriyor. Bu meselenin esrarını öğrenmek isteyenler 28. Lema'ya baksınlar.

Abdulkadir BADILLI

Bediüzzaman Kur’an’da dört temel unsurun bulunduğunu, bunun da bütün sûre ve ayetlere nüfuz ettiğini söylüyor. Buna İşaratü’l İ’caz adlı eserinde örneklerde veriyor. Risale-i Nur’da bu dört unsur nasıl aksetmiştir ?

O dört unsur, Risale-i Nur'da risaleler tarzında tezahür etmiştir. Mesalâ tevhid unsuru için 2. Söz, 32. Söz, 2.Şua gibi risaleler gösterilebildiği gibi; Haşir unsuru için 10.Söz, 9. Şua v.s. risaleler... Keza, nübüvvet ve adalet için ma'lum risaleler gösterilebilir.

İşaratül İ'caz tefsiri bu eserin üslûp ve ruhuna vakıf heyetlerce devam ettirilebilir mi? Geçmiş asırlarda bazı alimlerin takrirlerinin talebeleri tarafndan eser haline getirildiği, hatta üstadlarının yarım kalan kitaplarını tamamladıkları bilinmektedir. Bu husustaki düşünceniz nedir?

Bu hususta benim düşüncem değil, Üstadın o işe işaret etmesi esastır. Risale-i Nur'da bir kaç yerde işaret vardır. Yani, istikbalde öyle bir izin zuhur edeceğini işaret buyurmuştur. Herhalde ihtiyaç mübrem olduğu zaman o gibi vazifeyi yapacak insanlar da meydana çıkar.

Abdulkadir BADILLI

Müellif bir yerde, "bu zamanda iman hizmetinde fetva vazifesi ile vazifeli, kılınmışız" diyor. Ve kendinden sonra gelenlerin de "Risale-i Nur'un şerh, izah ve tanzimini yapabileceklerini" söylüyor. Bununla hangi tür çalışmalara kapı açmaktadır?

Hazret-i Müellif, ahirzamanın büyük müçtehidi ve müceddidi olduğunu o beyanla izhar etmek istiyor. Risale-i Nur'un ilmine, üslûbuna, beyanına vakıf olan zatlar Hazret-i Üstad’ın mezkûr makamlara liyakatını anlar. Hatta kendisinden sonra, şerh, izah tanzim işinini talebelerine bırakmıştır. Bunun tatbikat programı hakkında bir çok mektuplarda izahat vardır. Şayet edebi ve ilmi şerh ve izah ihtiyacı olursa, selef-i salihinden günümüze kadar devam edip gelen adet ve kaideye göre olmalıdır. Yoksa sadeleştirme namı altında şahsi bir tahrif kaziyesi değildir.

Abdulkadir BADILLI

Bediüzzaman Said Nursi, şimdiye kadar yapılan tefsirlerin "Kur'an'a ayine olmadıklarını ve ezeli kelamın kudsiyetini hissetirmedikleri" yönünde bir tenkit getirmektedir. Ona göre İslamın hayata geçirilmesi için vicdanları tahrik eden "kaynağın kudsiyeti" gözardı edildiği için, müfessirlerin büyük çoğunluğunun ortaya koydukları eserlerle Kur'an'ı Kerim'in indiriliş maksadına tam olarak hizmet edememişler ve sonuçta Kur'an anlaşılarak hayata geçirilmesi gereken İslamiyetin esaslarını taşıyan bir vahiy olarak değil, "teberrüken tilavet olunan bir mübarek kitap" olarak kabul edilmiştir. Halbuki tefsir Kur'an'a gölge ve vekil olmamalı, ayine olmalı, ondaki hakikatları yansıtırken kudsiyeti perdelememelidir. Bu yaklaşıma iştirak ediyorsanız, bu problemin aşılması için düşünülmesi gereken tedbirler neler olabilir? Ve kimlere vazife düşmektedir?
Hayır, sualde sehiv vardır. Bediüzzaman tefsirler demiyor. Şeriat kitaplarının tasnifatı diyor. Tefsir ayrı, tasnifat ayrı şeylerdir. Üstad eskiden yazılmış mübarek tefsirlere hürmetkâr olmuştur. 29. Mektub’un ıspatı bu dediğimizi isbat eder.

Abdulkadir BADILLI

Risale-i Nur'un çağımızda yazılan bir Kur'an tefsirinde olması gereken temel özellikleri taşıdığını söyleyebilir misiniz? Geleneksel tefsir usulü açısından Risale-i Nur'a bakıldığında diğer tefsirlerden önemli farkları nelerdir? Kur'an yorumuna dayalı İslam düşüncesine ne gibi katkıları bulunmuştur?
Evet, Risale-i Nurlar asıl tefsir özelliklerini, yani usul ve kaidelerini en rasih bir şekilde taşımaktadır. Kur'an'ın nasıl tefsir edilebileceğini bize göstermiştir. Geleneksel lafzî tefsirlerin usûllerini, doğru, mutabık ve hakikat olarak kabul etmekle beraber, Risale-i Nur'da bilfiil gösterilen bir yeni tefsir metoduyla, Kur'an'ın maksat ve muratlarının -manevi bir tefsir tarzıyla- izahatının yapılmasının gerekliliğine işaret etmektedir. İşte büyüklük budur ve Nurların muvaffakiyet ve günümüzde gittikçe orijinallik kıymetini gösteren tarafı işte onun baştan sona, -direkt olarak- Kur'an yorumu olması hususiyetidir.

Abdulkadir BADILLI

Iman Eden Insana Kuran Yeter Wesselam

Mütercim Said Nursî
Said Nursî bir mutasavvıf olarak adlandırılmamasına rağmen, bütün söylemleri, dîni anlayış ve yorumlayış biçimi tamamen tasavvufîdir; tasavvuf kültürünün bütün mentalitesini içkindir. Yani o, adı konulmamış bir mutasavvıftır.
Said Nursi, risalelerini Allah'a atfeder. Kitaplarının hemen hemen tamamında, kendisinin Allah tarafından görevlendirildiğine inandığını gösteren beyanatlara rastlamak mümkündür. Hatta bu kanaati o kadar kesin ki, kendinde manevî kuvvetler bulunduğuna, istese 28 senelik düşmanlarından intikamını bir günde alacağına inanmaktadır. (Tarihçe, 550). Fakat özellikle "Sikke-i Tasclîk-i Gaybî" adlı risalesinde baştan sona, kendisinin bilgileri doğrudan Allah'dan aldığını olanca çıplaklığıyla, gayet samimane(!) anlatmaktadır. Onun zihin yapısını anlamak için sadece bu risalesini tetkik etmek yeterlidir. Kitabının adı da, kendisine gaibden gelen bilgilerin doğruluğunun, isbatının kanıtı, mühürü anlamını ifade etmektedir...
Nursî'nin, andığımız kitabında anlattığı, kendisiyle ilgili bir anekdot, ta küçükten beri nasıl bir haleti ruhiye ile yetiştiğini ifşa etmektedir: Daha kendisi 8-9 yaşlarında iken, etrafındakilerin Nakşî olmalarına ve orada meşhur Hizan Gavsı'ndan istimdat ederlerken, kendisi Gavs-ı Geylanî'ye hitab etmekte, ondan istimdat etmektedir! Binlerce kez, kaybolan bir şeylerini buldurmak için Gavs'ı yardıma çağırmış ve yardım görmüştür! (Sikke, 116). Yani molla Said övüneyim derken, kendini ele vermiş... Çünkü Allah'dan başkasını bu anlamda yardıma çağırmanın şirk olduğunu Kur'an bize öğretmektedir.
Said Nursi'nin doğup-büyüdüğü çevrenin, şeyhlerin mutlak otoritesine dayalı mistik kültürü, evliyalar menkıbeleri, onun gelecekteki kişiliğinin ve din anlayışının temelini oluşturuyordu.
O da diğer sufiler gibi kitap yazımına rüya ile başlıyordu. Çocukluğunda (12-13 yaş) gördüğü bir rüyada Hz. Peygamberin elini öpmüş ve Peygamber, "ümmetine sual sormamak kaydıyla" ona Kur'an ilimlerinin verileceğini müjdelemiştir(!) (Tarihçe, 32-33). Bir başka rüyasında da Abdulkadir Geylanî ona Miran aşireti reisi Mustafa Paşa'ya giderek, onu namaz kılıp zulümden vazgeçmeye çağırması, aksi durumda öldürmesi talimatını vermiştir. Molla Said de rüya gereğince davranmıştır. (Tarihçe, 39 vd.).
Şimdi burada Said Nursi'ye, rüyada Allah'dan Kur'an ilimlerini almanın imkanından, kendisinin yoksa nebî mi olduğundan sormazdan önce; A. Kadir Geylani'nin, mezarda çürümüş olduğu halde, dünyaya nasıl hükmettiğinin, bu gücü nereden aldığının, yoksa yarı-ilah mı olduğunun sorulması ilzam eder. Üstelik, kabirden dünyayı yöneten Geylanî'nin, sözkonusu görevi bizzat kendisinin ifâ etmeyip de Nursiyi görevlendirmesi de bir nebze çelişki olmuyor mu?
Anlaşılan o ki, böyle büyük(!) rüyalarla anlatılmaya çalışılan küçük(!) dünyalar var, onun için bu rüyalara ihtiyaç var!
Said Nursî, risaleleri yazmakta kendisinin sadece bir "mütercim" olduğuna kesin olarak inanmaktadır. O, bu risaleleri ihtiyarı dışında yazmıştır! (Sikke, 91). O yalnızca, kendi hissesine "şükretmek" düşen bir mütercimdir. (Sikke, 60).
Şakirtlere göre, Celcelutiye, Mesnevi-i Şerif ve Fütuhul Gayb gibi eserlerin müellifleri, nasıl yalnızca
bunların mütercimleri iseler, Üstadları da aynen öyledir! Risale-i Nur tamamen Kur'an'ın nurudur. (Sikke, 215).
"İ'caz-ı Kur'an"ı beyan etme görevini kendisine, "vakıa-i sadıka" da gördüğü "mühim bir zat" vermiştir! (Sikke, 187). Bu mühim bir zat, Allah mıdır, peygamber midir, bilemiyoruz.
Said Nursî, kendisinin Şark tarafından zuhur edecek nur olduğuna (Sikke, 189) kesin inanmıştır, hernen hemen bütün risalelerini kendisinin yazmadığını, kendinin bundan aciz olduğunu, hakikatleri beyan etmede o kadar başarılı olmadığını... anlatır. Dolayısıyla Nursinin yazıları "doğrudan doğruya bir inayet-i ilahiyye ve bir ikram-ı Rabbanî ve bir keramet-İ Kur'aniyye"dir. (Sikke, 192, 195). Yani, risaleler, telaffuz edilmese de vahiyden başka birşey değildirler! Zaman zaman, risaleleri yazarken, kuş v.s. suretinde gelip, kendisini murakebe ve taltif eden (Sikke, 196), gayb alemiyle bağlantılarını ifşa(!) eder.
Şakirtleri, üstadlarının "zevahiri kurtarmak için" üç aylık bir tahsil müddeti içinde evvel ve ahirîn alemlerine, ledünnî ilimler ve eşyanın hakikatına, kainatın esrarına, ilahî hikmetlere varis kılındığına inanmaktadırlar. Ve üstelik şimdiye kadar hiç kimse bu makama nail olamamıştır! (Sikke, 216). Nursi'nin bizzat kendisinin de, Risale-i Nurlar dışında bir tek kitaba dahi ihtiyaç duymamış (okumamış) olması (Kastamonu L. 48), acaba, geleneksel kabuldeki, peygamberin ümmî oluşuna bir atıf, bir nazire midir bilinmez... Risale-i Nur onun değildir (Emirdağ L. 46, 49), Allah'a aittir...
Said Nursi'nin, "izin olmadığından yazılmadı"; "bir iki sahife yazdım, perde kapandı..."; "birden şiddetli ihtar ile"; "bir meseleyi beyan etmek ihtar edildi"; (Kitaplarının tamamına yayılmış durumdadır, örnek için, Sikke, 152) gibi mütemadiyen tekrar ettiği ifadeler, Allahdan vahiy aldığına kesin olarak inandığının gayet açık ve net delilleridir.
Kur'an'ın 33 ayeti hem Said Nursi'yi, hem de Risaleleri ta o zamandan ihbar etmiştir! Bu ayetlerden bazıları, 3/18, 4/176, 5/14, 108/1 ayetleridir. (Kastamonu L. 54, 137-138). Said Nursi'nin, kitaplarının vahiy ürünü olduğunu ispatlamak için en çok başvurduğu ve yüzde yüz inandığı bir yöntem de cifir/ ebced hesabıdır. Sikke-i Tasdik-i Gaybî risalesi bununla doludur.
Zümer, Casiye ve Ahkaf surelerinin başlarında bulunan "tenzîlül Kitab" ifadesi, o gün için Kur'an'a delalet ediyordu, şimdi de Risalen Nur'a delalet etmektedir. (Sikke, 78-79).
Said Nursi, Celcelûtiye adını verdiği tamamen uydurma, bir sözde dua metninin de kendisinden bahsettiğinden emindir! (Sikke, 107). Ona göre celcelutiye, Peygamber'e vahiyle inmiştir. (Sikke, 101).
Şu halde hem Allah doğrudan ve rüya yoluyla, hem Kur'an aracılığıyla, hem Peygamber vasıtasıyla, hem Celcelûtiye, hem Hz. Ali ve hem de A. Kadir Geylani aractlığıyla Said Nursi'yi haber vermiş, risale-i nurun "imanı kurtaracağım" müjdelemiştir!!
Risale-i Nur'un tamamını buraya dercedemeye-ceğirniz için bu kadar iktibasla yetiniyor ve rüya-zan-vehim-uydurma rivayet geleneği-cifir-ayetlerin kasden yanlış yorumlanması gibi bâtıl ayaklar üzerine bina edilmiş bir nurculuk düşüncesinin etkisinden bütün müslürnanların korunmasını temenni ediyoruz.
Said Nursi'nin, Allah'dan kendisine inzal edildiğine, yazdırıldığına mutlak surette iman ettiği risalelerdeki bu kanaatlere katılmak mümkün değildir. Allah'ın, Hz. Muhammed'den sonra hiç bir kimseye vahiy indirmediğine iman ediyoruz. Nursi'nin iddiaları zandan, vehimden, kuruntudan başka bir şey değildir.