“Kim kendisine doğru yol apaçık belli olduktan sonra Peygambere karşı gelir ve mü'mirilerin yolundan başkasına uyup giderse, onu döndüğü o yolda bırakır ve cehenneme atarız. O ne kötü bir dönüş yeridir!”(Nisa sur.15.ayet)
Müminlerin yolu, itikad (inanç) ve amelde müminlerin tuttuğu tevhid yolu ve sağlam dindir ki, Allah'a, Allah'ın Resulü'ne ve ulu'l-emre itaat yoludur. Bundan başkasına tabi olmak da tevhid yolundan çıkmaktır.Şu halde Allah'ın Peygamberi'ne karşı çıkmak, müminler yolundan başkasına gitmek demek olacağı açık olduğu halde, müminler yolu diye ayrıca açıklanması, elbette dikkate şayandır. Demek ki, Allah'ın Resulü'ne ittiba (uymak) gibi, müminlerin yoluna uymak da açıkça istenmektedir.
Müminler ittifak ve icma ile bir yol tuttukları zaman bazı kimseler müminlerin tuttuğu bu yola karşı çıktıkları halde Resulullah'a doğrudan doğruya karşı çıkma ve muhalefet etme mevkiinde bulunmamış olduklarını iddia edebilirler. İşte “Peygambere karşı gelir ve mü'mirilerin yolundan başkasına uyup giderse” kaydının açıklanması bu ikisinin bizzat matlub ve gerekli bulunduğunu, yani Resulullah'a karşı çıkmak, müminler yoluna gitmemek demek olduğu gibi, müminler yoluna gitmemek de Resûlullah'a karşı çıkmak demek olduğunu açıkça anlatmış ve buna binaen icma-ı ümmet (İslâm bilginlerinin ittifakı) ile dahi doğrunun ortaya çıkacağını ve ona da uymanın farz olduğunu göstermiştir. Bunun için Ehl-i Sünnet ve'l-Cemaat bilginleri, bu fıkrayı icma-ı ümmete uymanın farz olduğunu ifade için sevkolunmuş bir delil olarak anlamışlardır.(Elmalılı Hamdi Yazır-Hak Dini Kur’an Dili)
Bu ayetin (Nisa, 4/115) benzeri şu ayettir: "Allah'a ve Rasul'üne savaş açanlar alçaklarda olacaklardır." (Mücadile, 58/20). Yani o kimse Rasul'ün yolundan başka bir yola girerse inanç ve dinde Peygamber'e aykırı davranırsa... demektir.
Alimler ve bunların başında İmam Şafiî diyor ki: "Kim doğru yol belli olduktan sonra Rasul'e karşı gelir ve müminlerin yolundan başka yola tabi olursa..." ayeti icmanın delil oluşunu göstermektedir. İcma Peygamberimiz (s.a.)'in ümmetinden olan müçtehitlerin O'nun vefatından sonraki asırlarda sert bir hüküm üzerine ittifak etmeleridir.Zira Allah Teâlâ müminlerin yolundan başka bir yola tabi olmakla Peygamber'e yapılan vaad ve tehditlere aykırı davranmayı bir arada zikretmektedir. Bu da ümmetin icma etmesinin sahih olduğuna delâlet etmektedir. Zira müminlerin yolundan başka bir yola tabi olan kimseye tehdit yapılmaktadır.( Kurtubî, V/386, Cassas; Ahkâmü'l-Kur'an, 11/281.)
Müminlerin yolu, itikad (inanç) ve amelde müminlerin tuttuğu tevhid yolu ve sağlam dindir ki, Allah'a, Allah'ın Resulü'ne ve ulu'l-emre itaat yoludur. Bundan başkasına tabi olmak da tevhid yolundan çıkmaktır.Şu halde Allah'ın Peygamberi'ne karşı çıkmak, müminler yolundan başkasına gitmek demek olacağı açık olduğu halde, müminler yolu diye ayrıca açıklanması, elbette dikkate şayandır. Demek ki, Allah'ın Resulü'ne ittiba (uymak) gibi, müminlerin yoluna uymak da açıkça istenmektedir.
Müminler ittifak ve icma ile bir yol tuttukları zaman bazı kimseler müminlerin tuttuğu bu yola karşı çıktıkları halde Resulullah'a doğrudan doğruya karşı çıkma ve muhalefet etme mevkiinde bulunmamış olduklarını iddia edebilirler. İşte “Peygambere karşı gelir ve mü'mirilerin yolundan başkasına uyup giderse” kaydının açıklanması bu ikisinin bizzat matlub ve gerekli bulunduğunu, yani Resulullah'a karşı çıkmak, müminler yoluna gitmemek demek olduğu gibi, müminler yoluna gitmemek de Resûlullah'a karşı çıkmak demek olduğunu açıkça anlatmış ve buna binaen icma-ı ümmet (İslâm bilginlerinin ittifakı) ile dahi doğrunun ortaya çıkacağını ve ona da uymanın farz olduğunu göstermiştir. Bunun için Ehl-i Sünnet ve'l-Cemaat bilginleri, bu fıkrayı icma-ı ümmete uymanın farz olduğunu ifade için sevkolunmuş bir delil olarak anlamışlardır.(Elmalılı Hamdi Yazır-Hak Dini Kur’an Dili)
Bu ayetin (Nisa, 4/115) benzeri şu ayettir: "Allah'a ve Rasul'üne savaş açanlar alçaklarda olacaklardır." (Mücadile, 58/20). Yani o kimse Rasul'ün yolundan başka bir yola girerse inanç ve dinde Peygamber'e aykırı davranırsa... demektir.
Alimler ve bunların başında İmam Şafiî diyor ki: "Kim doğru yol belli olduktan sonra Rasul'e karşı gelir ve müminlerin yolundan başka yola tabi olursa..." ayeti icmanın delil oluşunu göstermektedir. İcma Peygamberimiz (s.a.)'in ümmetinden olan müçtehitlerin O'nun vefatından sonraki asırlarda sert bir hüküm üzerine ittifak etmeleridir.Zira Allah Teâlâ müminlerin yolundan başka bir yola tabi olmakla Peygamber'e yapılan vaad ve tehditlere aykırı davranmayı bir arada zikretmektedir. Bu da ümmetin icma etmesinin sahih olduğuna delâlet etmektedir. Zira müminlerin yolundan başka bir yola tabi olan kimseye tehdit yapılmaktadır.( Kurtubî, V/386, Cassas; Ahkâmü'l-Kur'an, 11/281.)