Kurban Risalesi

fetih · 5 Kas 2007

KURBANIN TANIMI MEŞRUİYETİ TARİHÇESİ

Kurban lügatta(1-Sözlükteki anlamda.) yaklaşmak; ıstılahta(2-İlmî manada (terim olarak) ise, Allah'a manen yaklaşmak maksadıyla kesilen hayvana verilen addır

Kurban, hicretin ikinci yılında Medine'de meşru kılınmıştır. Meşruiyeti, Kitap, Sünnet ve icma ile sabittir.

Kurbanın meşruiyetinin hikmeti, Yüce Allah'ın nimetlerine karşı şükretmek, hak yolunda fedakârlıkta bulunmak, maddi imkânları el vermeyen kimselerin belli zamanlarda da olsa et yemelerini sağlamak, bunun sonunda sevaba ermek ve bir takım belâlardan korunmak gibi birçok dinî, ahlakî ve içtimaî hedeflere ulaşmaktır.
Kurban, aynı zamanda İslâm'daki sosyal yardımlaşmanın ve dayanışmanın güzel örneklerinden biridir.

Kurban ibadetinin tarihi Hz. İbrahim'e dayanır. Hz. İbrahim bir ara oğlu İsmail'i kurban ettiğini rüyasında görür ki, bu ilahî vahydir. Hz. İbrahim, durumu oğluna açıklar, oğlu İsmail de buna hazır olduğunu bildirir.
Bunun üzerine Hz. İbrahim oğlu İsmail'i kurban etmeye hazırlanırken Cenab-ı Hak onların bu samimiyet ve teslimiyetlerinden dolayı İsmail’e bedel olarak bir koç gönderir, Hz. İbrahim de İsmail’in yerine onu kurban eder.
Konu ile ilgili olarak Kur'an-ı Kerim'de meâlen şöyle buyurulur; (Hz. İsmail) babası (İbrahim a.s.) ile beraber yürüyüp gezecek çağa gelince:
-Yavrucuğum, rüyada seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün ne dersin? dedi. (Hz. İsmail de):
-Babacığım, emr olunduğun şeyi yap, inşaallah beni sabredenlerden bulursun, dedi.
Her ikisi de teslim olup (babası oğlunu) şakağı üzerine yatırınca:
-Ey İbrahim! rüyayı doğruladın. Biz muhsinleri böyle mükafatlandırırız. Çünkü bu, gerçekten çok açık bir imtihandır, dedik.
Biz, oğlunun yerine ona büyük bir kurbanlık fidye de verdik. Geride gelecekler arasında ona (iyi bir ün) bıraktık, "İbrahim’e selâm" dedik. Biz, muhsinleri böyle mükafatlandırırız. Çünkü o, bizim mü'min kullarımızdandır.(3 - Saffat, 102-111.)

fetih · 5 Kas 2007

Kurbanin çeşitleri , Hükmü , Vücubu

Kurbanin çeşitleri , Hükmü , Vücubu

Hüküm yönünden kurban vacip ve nafile olmak üzere iki çeşittir.

Soru: Vacip olan kurban çeşitleri hangileridir?
Cevap: Vacip olan kurban çeşitleri şunlardır:
1-Zenginin bayram günlerinde kestiği kurban.
2-Adak edilen kurban,
3-Fakir bir kimsenin kurban niyetiyle satın aldığı kurban.
Soru: Nafile Olan kurban çeşitleri hangileridir?
Cevap: Nafile olan kurban çeşitlen şunlardır:
1-Misafirin kestiği kurban,
2- Fakirin kurban niyeti olmaksızın satın aldığı veya mülkiyetinde bulunan hayvanlardan kestiği kurban.(4 Hindiyye, 5/291.
Bu bölümde geçen kurban kelimesinden kasıt, kurban bayramı günlerinde kesilen kurban (uhdiye)dir. Adak, şükür, akika ve hedy kurbanlarıyla ilgili bilgiler ileride verilecektir

Kurban kesmek vaciptir ( Şafiîlere göre kurban kesmek müekked bir sünnettir.)

"Rabbin için namaz kıl ve kurban kes"(6 Kevser, 2.) mealindeki âyet-i kerime ile "Hali vakti yerinde olup kurban kesmeyen namazgahımıza yaklaşmasın"(7 es-Sünen, ibn Mâc’e, 2/1044.) anlamındaki hadis-i şerif, kurbanın vacip olmasının birer delilidir.
Kurban zengin ve mukim olan her Müslüman erkek ve kadına vaciptir.(8 Şafiîlere göre, kurban bayramı günlerinde kendisinin ve aile fertlerinin nafakasından arka kalan para veya mal ile kurban satın alma imkanına sahip olan kimsenin kurban kesmesi sünnettir. Kurbanın sünnet olması için nisap şartı aranmadığı gibi, mukim olma şartı da aranmaz (Muğni, 4/283).)

Zengin kime denir? -

Zengin, borcundan ve temel ihtiyaçlardan başka 20 miskal (80. 18 gr.) altın veya bu değerde para yada mala sahip olan kimseye denir. Kurban ile zekâtın nisabı aynı olmakla beraber, kurban nisabında malın artıcı olması (9 Para veya ticaret mali gibi.) ve üzerinden bir yıl geçmesi şartı aranmaz (10 Fıkıh kitaplarımızda 200 dirhem (561 gr.) gümüşe veya bu değerde mala sahip olanların da kurban kesmelerinin vacip olduğu belirtilir. Ancak bugünkü şartlarda gümüş nisabıyla kurban almak mümkün olmadığından bunu zikretmedik.)

Temel ihtiyaçlar nelerdir? -

Kişinin oturduğu ev, gerekli ev eşyası elbise, binek, ve meslek aletleri gibi şeyler temel ihtiyaçlardır.

Mukim kime denir? -

Mukim, ailesinin ikamet ettiği yerde bulunan veya seferde bulunduğu yerde en az 15 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden kimseye denir. Kurbanı temin etmek, kesmek ve etini değerlendirmekte güçlük olduğu için zengin de olsa misafire(11 Misafir, en az 90 km.lik bir yolculuğa çıkan ve vardığı yerde 15 günden az kalmaya niyet eden kimseye denir.) kurban kesmek vacip kılınmamıştır. Fakat misafir isterse nafile olarak kesebilir..

Kişinin doğup büyüdüğü ve seferi sayılacak mesafede bulunan yere gidip keseceği kurbanın hükmü nedir? -

Kişinin orada evi veya akarı (12 Bağ, bahçe, arazi gibi.) varsa keseceği kurban bir görüşe göre nafile, diğer bir görüşe göre vaciptir. Birinci görüş daha ağırlıklıdır. Evi veya akarı yoksa, ittifaken nafiledir. Bu ihtilâf kişinin bu durumlarda misafir veya mukim olmasına dayanır. (13 Reddu'l-Muhtar, 2/132.)

Misafir olan kişinin ikamet ettiği yerde vekâleten kestireceği kurban nafiledir.

Mukim olan kişinin seferî mesafede bulunan bir yerde vekâleten kestireceği kurban vaciptir. Bu iki meselede de kurbanın kesileceği yere değil, kurban sahibinin mukim veya misafir oluşuna itibar edilir.

Misafir olan kişi kurban kestikten sonra kurban kesme günlerinde mukim duruma gelirse tekrar kesmesi gerekir mi? -

Hayır, misafir kurban kestikten sonra bayram günlerinde mukim duruma gelirse tekrar kesmesi gerekmez.(14 el-Fıkhu ale'l-Mezahibi'l-Erbaa, 1/716; Reddu'l-Muhtar, 6/312.)

MKurbanın vacip olması için akıl ve buluğ şart mıdır? -

Kurbanın vacip olması için İmam-ı Azam ile İmam Ebu Yusuf'a göre akıl ve bulûğ şart değildir. Bundan dolayı zengin olan bir çocuğun veya bir akıl hastasının malından babasının veya velisinin kurban kesmesi gerekir. Bu kurbanın etinden yalnız çocuk veya akıl hastanın kendisi yiyebilir. Etin geri kalan kısmı da, elbise vs. gibi bilfiil yararlanabilecekleri bir şeyle değiştirilebilir.
Fakat imam Muhammed'e göre kurbanın vacip olabilmesi için akıl ve buluğ şarttır. Fetva da buna göredir.
Bu yüzden çocuğun veya delinin malından kurban kesilmesi gerekmez.(15 Bedai, 5/64; Büyük İslâm ilmihali s. 410. Şafiîlere göre de kurbanın sünnet olması için akıl ve buluğ şarttır (iane 2/331).)

fetih · 5 Kas 2007

Kurban Edilen Hayvanlar , Kurbanda Yaş Durumu

Kurban Edilen Hayvanlar , Kurbanda Yaş Durumu

Hangi hayvanlar kurban edilebilir? -

Hayvanlardan yalnız koyun, keçi, deve ve sığır kurban edilebilir. Mandalar da sığır cinsin-dendir. Horoz, tavuk, hindi ve kaz gibi evcil hayvanlar ile etleri yenen yabanî hayvanlar kurban niyetiyle kesilemez.(16 Bedai, 5/69; Reddu'l-Muhtar, 6/313.)

Kurban edilecek hayvanların kaç yaşında olmaları gerekir? -

Koyun ile keçinin birer (17 Şafiîlere göre keçinin iki yaşını bitirmiş olması şarttır (iane, 2/331).), devenin beş, sığırın da iki yaşını bitirmiş olmaları gerekir.
Ancak koyun altı ayı tamamladığında bir yaşını doldurmuş gibi, gösterişli durumda ise, o da kurban edilebilir(18 Şafiîlere göre altı yedi aylık olan bir koyun ancak süt dişini düşürdüğü taktirde kurban edilebilir. (Cemel, 5/252).).
Koyunun dışında diğerleri ne kadar gösterişli olursa olsunlar belirtilen yaşlarını tamamlamadıkça kurban edilmeleri caiz olmaz.(19 Mecmau'l-Enhur, 2/519; Kuhustanî, 2/200.)

fetih · 5 Kas 2007

Kurbanda Ortaklik , Ortaklarda Aranan şartlar

Kurbanda Ortaklik , Ortaklarda Aranan şartlar

Bir hayvan kaç kişi namına kurban edilebilir? -

Bir koyun veya keçi yalnız bir kişi namına kurban edilebilir. Bir deve veya bir sığır, bir kişiden yedi kişiye kadar kimseler için kurban edilebilir(20 Malikilere göre bir sığır veya bir deve aynı aileden yedi veya daha çok kimse için kurban edilebilir. Ancak ayrı ayrı ailelere mensup kişilerin, kaç kişi olurlarsa olsunlar, bir araya gelip ortak kurban kesmeleri caiz değildir (Mecmau'l-Enhur, 2/517).) Yedi kişiyi geçmemek şartıyla ortakların tek veya çift olmalarında bir sakınca yoktur.(21 Dürer, 1/266; Mecmau'l-Enhur, 2/517.)

Zengin bir kimsenin tek başına kurban kesmek niyetiyle satın aldığı bir sığıra başkasını ortak etmesi caiz olur mu? -

Evet, zengin bir kimsenin tek başına kurban kesmek niyetiyle satın aldığı bir sığıra daha sonra başkalarını bedelini alarak ortak etmesi caizdir. Fakat bunda kerahet vardır. Çünkü o kimse verdiği sözden caymış sayılır. Bu durumda uygun olan alınan paranın tasadduk edilmesidir.(22 Reddu'l-Muhtar, 6/317.)

Fakir bir kimsenin tek başına kurban kesmek niyetiyle satın aldığı bir sığıra başkalarını ortak etmesi caiz olur mu?

Hayır, fakir kimsenin bu durumda başkasını ortak etmesi caiz değildir. Çünkü fakir onu satın almakla kendine vacip kılmıştır.(23 Bedai, 2/72.)

Bir kimsenin başkalarını da ortak etmek kasdıyla bir sığır satın almasında ve daha sonra onları ortak etmesinde kerahet var mıdır? -

Hayır, bu durumda başkalarını ortak etmesinde kerahet yoktur.(24 Hindiyye, 5/304.)

Kurbanda ortak olanlarda aranan şartlar nelerdir? -

Bir sığır veya deveyi kurban kesmek üzere ortak olanlarda aranan şartlar şunlardır:
1-Bütün ortakların Müslüman olmaları,
2-Hepsinin kurban niyetiyle ortak olmaları.(25 Şafiîlere göre sırf et için de ortak olunabilir. (Cemel, 5/225).)
3-Her birinin müşterek kurbanda en az yedide bir hisseye sahip olmaları.
Ortaklardan biri Müslüman değilse veya kurban niyetiyle değil de et için katılırsa veyahut birinin hissesi yedide birden az olursa o kurbanın tamamı geçersiz sayılır.
Fakat kurban türlerinin aynı olması şart değildir. Yani bir kısmının vacip kurbanına, bir kısmının da sünnet, nafile, veya akika gibi değişik kurban türlerine niyet etmesi caizdir.
Ancak bütün ortakların aynı tür kurban için ortak olmaları müstahaptır.(26 Binaye, 9/119; Haniyye, 3/349.)

Sekiz kişinin iki sığıra ortak olması caiz midir? -

Hayır, caiz değildir. Çünkü bu durumda her ortağın her bir sığırda hissesi yedide birden azdır. Fakat yedi veya daha az kişinin bir sığıra ortak olması caiz olduğu gibi, birden fazla sığıra ortak olması da caizdir. Zira bu durumda her bir ortağın her bir sığırda en az yedide bir hissesi vardır(27 Şurunbulâlî, 1/266; Reddu'l-Muhtar, 6/316.)

İki kişinin iki koyuna ortak olması caiz midir? -

Evet, iki kişinin iki koyuna ortak olması İstihsanen(28 Bazı müçtehitlerce dinî delil kabul edilen istihsan, gizli kıyas anlamındadır.) caizdir.(29 Reddu'l-Muhtar, 6/316. Şafiîlere göre caiz değildir (Cemel,5/255).)

Adak kurbanı niyetiyle bir sığır veya bir deveye ortak olmak caiz midir ?

Evet, adak kurbanı niyetiyle bir sığır veya bir deveye ortak olmak caizdir(30 Evliya Efendi, Kurban Risalesi, s. 10.) Çünkü fıkıh kitaplarında geçen "Kurbet cihetinin (Kurban nevilerinin) değişik olmasında sakınca yoktur" ibarelerinin hiç birisinde adak kurbanı istisna edilmemiştir.(31 Şafiî Mezhebi'ne göre adak niyetiyle ortak olmasının caiz olduğuna dair serahat vardır (Mecnu, 8/395).)

Velime (evlilik ziyafeti) niyetiyle bir sığır veya bir deveye ortak olmak caiz midir? -

Evet, şükür veya sünnet kasdıyla velime için bir sığır veya deveye ortak olmak caizdir.(32 Bedai, 5/72.)

Kaza kurbanı(33 Vacip olduğu yıl kesilmeyen kurban.) niyetiyle bir sığır veya deveye ortak olan bir kimse bu vecibeyi yerine getirmiş sayılır mı? -

Hayır, sayılmaz. Çünkü ortaklardan birisi buna niyet ederse, niyeti, geçersiz olup, kazaya niyet ettiği şey nafileye dönüşür. Diğer ortakların kurbanları sahih ise de hisseleri müşterek hisse olduğundan hepsinin tasadduk edilmesi gerekir.(34 Haniyye, 3/349.)

fetih · 5 Kas 2007

Efdal Olan Kurban

Efdal Olan Kurban

Hangi hayvanı kurban etmek daha efdaldir? -

Deve sığırdan, sığır koyundan, koyun da keçiden efdaldir.(35 Bezzaziyye, 6/290.)

Kurbanın erkeği mi dişisi mi efdaldir? -

Koyun ile keçinin erkeği, deve ile sığırın dişisi efdaldir.(36 Kuhustanî, 2/196; islâm Dini s. 223.)

Koyun veya keçi kurban etmek mi, yoksa deve veya sığırın yedide bir hissesine ortak olmak mı daha efdaldir? -

Koyun veya keçi kurban etmek, et ve kıymette eşit oldukları taktirde, deve veya sığırın yedide bir hissesine ortak olmaktan efdaldir.(37 Haniyye, 3/349.)

fetih · 5 Kas 2007

Kurbanin Rükünleri Ve Sahih Olmasinin şartlari

Kurbanin Rükünleri Ve Sahih Olmasinin şartlari

Kurbanın rükünleri nelerdir? -

: Kurbanın yalnız bir rüknü vardır, oda kurban edilmesi caiz olan hayvanlardan birini kesmektir. Hayvanı kesmeden canlı olarak veya bedelini fakire vermekle kurban yükümlülüğü yerine getirilmiş olmaz.(38 Hindiyye, 5/291; Durer, 1/266.)

Kurbanın sahih olmasının şartları nelerdir? -

Kurbanın sahih olmasının şartları şunlardır:
1-Kurban edilecek hayvanın kusursuz olması,
2-Vaktinde kesilmiş olması(39 el-Fıkhu'l-islâmî, 3/601.)

fetih · 5 Kas 2007

Kurbana Engel Olan Kusurlar

Kurbana Engel Olan Kusurlar

Bir hayvanın kurban edilmesine engel olan kusurlar nelerdir? -

Kurbana engel olan kusurların başlıcaları şunlardır:
1-Hasta olduğunun açıkça belli olması,
2-Kemikleri içinde iliği kalmayacak kadar zayıf olması,
3-İki veya bir gözünün kör olması,
4-Aksak ayağını yere basıp kesilecek yere gidemeyecek kadar topal olması,
5-Dişlerinin çoğunun düşmüş olması,
6-Kulağının veya kuyruğunun yarısından fazlasının kopmuş veya kesilmiş olması,
7-Boynuzlarının bir veya ikisinin kökünden kesilmiş olması,
8-Koyunda bir, sığırda iki meme ucunun kopmuş olması,
9-Kuyruğunun veya kulaklarının doğuştan olmaması,
10-Burnunun kesilmiş olması,
11 -Yalnız pislik yemiş olması,(40 Usulüne göre hapsedilirse kurban edilebilir.)
12-Dilinin çoğunun kesilmiş olması.
Ancak kurbanlık hayvanın şaşı, uyuzlu ve deli olmasında,kulaklarının delinmiş veya yarılmış yada ucundan kesilip sarkık bir halde bulunmasında, cinsel organlarının bulunmamasında veya burulmuş bir halde bulunmasında bir sakınca yoktur.(41 Reddu'l-Muhtar, 6/323.
Şafiîlere göre uyuzlu, az da olsa kulağı veya kuyruğu kesilmiş olan hayvan kurban edilmez. Ancak doğuştan kuyruğu olmayan hayvan kurban edilebilir (Muğni, 4/286).)

Kurban etmeye mani olan kusurlar ne ile belirlenmiştir? -

Bu kusurlardan dört tanesi (apaçık hastalık, zayıflık, körlük ve topallık) hadisle belirlenmiştir.
Diğerleri de bunlara kıyas edilmek suretiyle müçtehitlerce eklenmiştir ki, bunlar da onların ayarında veya daha kötü kusurlardır.

Zengin kimsenin satın aldığı kurbanlıkta belirtilen kusurlardan biri sonradan meydana gelse yerine başkasını alıp kesmesi gerekir mi? -

Evet, bu durumda zenginin onun yerine başkasını alıp kesmesi gerekir.

Fakir kimsenin satın aldığı kurbanlıkta kusurlardan biri sonradan meydana gelse, yerine başkasını alıp kesmesi gerekir mi?

Hayır, fakir kimsenin bunun yerine başka bir hayvan alması gerekmediği gibi böyle kusurlu bir hayvanı alıp kesmesi de yeterlidir.
(42 Şafiîlere göre fakirin kusurlu bir hayvanı alıp kurban olarak kesmesi caiz olmadığı gibi sonradan kusurlanan bir hayvanı kesmesi de caiz değildir (Cemle, 5/253; Muğni, 4/286).)
Çünkü kurban onun hakkında bir nafiledir. Nafilelerde ise genişlik ve kolaylık vardır.(43 Reddu'l-Muhtar, 6/325; Büyük İslâm ilmihali, s. 411.)

Kurbanlık hayvan, kesim esnasında kusurlanırsa yerine başkasını almak gerekir mi?

Hayır, bu durumda zengin olsun fakir olsun yerine başkasını almak gerekmez.(44 Şafiîlere göre kesim esnasında da olsa kusurlanan bir hayvan kurban için geçerli olmaz (Envar, 1/377).)

Kurbanlık hayvanda bulunması mekruh olan kusurlar nelerdir? -

Kurbanlık hayvanda bulunması mekruh olan başlıca kusurlar şunlardır:
1-Yaşlılık sebebiyle sütten veya dölden kesilmiş olması,
2-Kulağın yarılmış veya delinmiş olması,
3-Yeni doğurmuş olması,
4-Gebe olması (doğumu yakın olan).(45 Şurunbulâlî, 1/270

Zengin kimsenin satın aldığı kurbanlık hayvan ölse yerine başkasını alması gerekirmi ?

Evet, zengin kimsenin satın aldığı kurbanlık hayvan ölse, yerine başkasını alması gerekir.(46 Bedai, 5/66.)

Fakir kimsenin satın aldığı kurbanlık hayvan ölse, yerine başkasını alması gerekir mi?

Hayır, fakir kimsenin satın aldığı kurbanlık hayvan ölse yerine başkasını alması gerekmez.(47 Aynı yer.)

Zengin kimsenin satın aldığı kurbanlık hayvan çalınsa veya kaybolsa, yerine başkasını kestikten sonra bulunsa onu da kesmesi gerekir mi? -

Hayır, zengin kimsenin bu durumda onu da kesmesi gerekmez. Çünkü kurban kesme yükümlülüğünü yerine getirmiştir.(48 Reddu'l-Muhtar, 6/326.)

Zengin bir kimsenin kurban için aldığı hayvanı satması caiz midir? -

İmam-ı Azam ve İmam Muhammed'e göre, zengin bir kimsenin kurban için aldığı hayvanı satması kerahetle caizdir.
Bu durumda yerine benzerini veya daha iyisini alıp kurban eder.
İmam Ebu Yusuf'a göre, kurban niyetiyle alınan hayvanı satmak caiz değildir.(50 Mebsut, 12/13.)

Fakir bir kimsenin kurban niyetiyle aldığı hayvanı satması caiz midir? -

Hayır, fakir bir kimsenin kurban niyetiyle satın aldığı hayvanı satması caiz değildir.
Çünkü fakirin bu amaçla aldığı hayvan kurban olarak belirlenmiştir.
(51 Reddu'l-Muhtar, 6/317. Şafiîlere göre zengin veya fakirin kurban niyetiyle aldığı hayvanı değiştirmesi veya satması caizdir. Ancak kişi "bu kurbanımdır" veya "bunu kurban edeceğim" derse, kurban olarak belirlenmiş olacağından caiz olmaz (Muğni, 4/282).)

Kurban niyetiyle satın alınan bir hayvanın değiştirilmesi caiz olur mu? -

Zenginin kurban niyetiyle satın aldığı hayvanı benzeri ve daha iyisi ile değiştirmesi caiz, fakat fakirin kurban niyetiyle satın aldığı hayvanı değiştirmesi caiz değildir

Kurbanlık hayvan kesilmeden önce doğursa, yavrusunu kesmek gerekir mi? -

Evet, bu durumda yavrusunu da kesmek gerekir. Çünkü yavru anasına bağlıdır. Eğer yavru kesilmeyip satılırsa parasını sadaka olarak vermek gerekir

fetih · 5 Kas 2007

Kurban Kesmenin Zamani

Kurban Kesmenin Zamani

Kurban ne zaman kesilir? -

Kurban kesme zamanı, Kurban Bayramının birinci günü tan yerinin ağarmasıyla başlar, üçüncü günü güneş batıncaya kadar devam eder.
(52 Şafiilere göre kurban kesme zamanı bayramın birinci günü güneş doğduktan sonra hafif iki rek'at namaz kılınıp kısa iki hutbe okunacak kadar bir zaman geçtikten sonra başlar, dördüncü gün güneş batıncaya kadar devam eder.
(İane, 2/331).) Ancak bayramın birinci günü kesilmesi efdaldir. Şehirde ve bayram namazının kılındığı yerlerde kurbanın bayram namazından sonra kesilmesi şarttır.
(53 Şafiilere göre kurbanın, bayram namazından sonra kesilmesi sünnettir.) Ancak bayram namazının kılınmadığı yerlerde bayram günü tan yerinin ağarmasından itibaren kesilebilir.(54 Dürer, 1/268.)

Birinci gün zeval vakti girmeden önce bayram namazı kılınmadıysa kurban kesmek caiz olur mu? -

Bayramın birinci günü zeval vakti girmeden önce bayram namazı kılınmadıysa zevalden önce kurban kesmek caiz olmaz.
Ancak, bayramın birinci günü zeval vaktine kadar bayram namazı kılınmamışsa, zeval vaktinden sonra kurban kesmek caiz olur.
Eğer bayram namazının kılınması ikinci veya üçüncü güne kalmışsa, bu günlerde kurban, zeval vaktinden önce de sonra da kesilebilir; bayram namazının kılınmasını beklemek gerekmez. Çünkü bayram namazıyla kurban kesmek arasında tertip, edada şart olup, kazada şart değildir.
Bilindiği gibi bayram namazının vakti, güneşin bir veya iki mızrak boyu(55 Orta boylu bir mızrak 12 karış uzunluğundadır.) yükselmemesinden zeval vaktine kadar geçen süredir. (56 Reddul-Muhtar, 6/318.)

Kurban kesildikten sonra o günün bayram değil arefe günü olduğu anlaşılırsa kesilen kurban geçerli olur mu? -

Eğer Zilhicce'nin onuncu gününün olduğuna şahitlik edilir de bayram namazı kılındıktan ve kurban kesildikten sonra o günün bayram değil arefe günü olduğu anlaşılırsa kesilen kurban geçerli olur. Çünkü bu tür hatalardan korunmak her zaman mümkün olmayabilir. (57 Hindiyye, 6/296; Büyük İslâm İlmihali, s. 413.)

Kurbanın vacip olması için zamanın neresine itibar edilir ? -

Kurbanın vacip olması için zamanın sonuna itibar edilir. Yani, kurban bayramının üçüncü günü güneş batmadan önce zengin olan kimsenin kurban kesmesi gerekir. Aksine o günün güneşin batışından önce fakir düşen veya ölen kimseden kurban yükümlülüğü kalkar(58 Kuhustanî, 2/199,)

Zengin olan bir kimse kurban kesmeyip de bayram günleri geçtikten sonra fakir düşse üzerinden kurban yükümlülüğü kalkar mı? -

Hayır, bu durumda kişinin üzerinden kurban yükümlülüğü kalkmaz.(59 Hindiyye, 5/293.)

Mukimlik ve misafirlik için de zamanın sonuna mı itibar edilir? -

Evet, mukimlik ve misafirlik için de zamanın sonuna itibar edilir. Yani kurban bayramının üçüncü günü güneş batmadan önce mukim olan kimsenin kurban kesmesi gerekir. Aksine o günün güneş batışından önce misafir olan kimseden kurban yükümlülüğü kalkar.(60 Bedai, 5/293.)

Fakir bir kimse kurban kestikten sonra, kurban kesme günlerinde zengin olursa tekrar kesmesi gerekir mi ?

Bu hususta iki görüş vardır. Tercih edilen görüşe göre tekrar kesmesi gerekmez.(61 Reddu'l Muhtar, 6/316; Bezzaziyye, 3/294.)

Zengin bir kimse herhangi bir sebepten dolayı bayram günlerinde kurban kesmemişse ne yapması gerekir? -

Bu durumda bir kurbanlık koyunun değerini fakirlere tasadduk etmesi gerekir. Ertesi seneye bırakılmaz.(62 Hindiyye, 6/296; Reddu'l-Muhtar, 6/321.)

Bir kimse kurban bayramında kesmek niyetiyle aldığı hayvanı kesmeyip kurban günleri geçerse ne yapar? -

Bu durumda sahibi zengin olsun, fakir olsun, o hayvanı fakirlere tasadduk etmesi gerekir.(64 a.ge. e., 6320.)

fetih · 5 Kas 2007

Kurbanin Kesilmesi Ve Kurban Eti

Kurbanin Kesilmesi Ve Kurban Eti

Kurban nasıl kesilir ? -

Kurban kıbleye karşı yatırılır dua niyetiyle (inne salati ve nüsüki ve mahyaye ve memati lillahi rabbi’l-alemin la şerike lehü = Benim namazım, ibadetlerim, yaşayışım ve ölümümü, Alemlerin Rabbi Allah içindir ki, O’nun ortağı yoktur) ayet-i kerimesi okunduktan sonra Bismilahi Allahü Ekber denilerek kesilir.
Kurbanı, elinden geliyorsa sahibi kesmelidir, değilse uygun gördüğü bir müslümana vekalet verip kestirebilir.

Kurbanın eti nasıl değerlendirilir? -

Kurbanın etinin tamamını fakire sadaka olarak vermek veya kendisi ve çocukları için alıkoymak caiz ise de, uygun olan kurban etini üçe ayırıp, bir kısmını fakirlere sadaka olarak dağıtmak, bir kısmını zengin de olsa komşu ve yakınlara ikram etmek, bir kısmını da evine ayırmaktır.
(65 Şafiilere göre az da olsa kurban etinden bir miktarının fakire çiğ olarak tasadduk edilmesi şarttır. (Tuhfe, 9/364).)
Eğer kurban kesenin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sayısı fazla ve maddi durumu da orta halli ise kurban etinin tamamını onların yemesi için alıkoyması müstahaptır.(66 Dürer, 1/271; Kuhustanî, 2/203.)

Kurban etinin Müslüman olmayana verilmesi caiz midir? -

Evet, kurban etinin zımmî olsun harbî olsun (67 Zımmî: İslâm ülkesinin Müslüman olmayan vatandaşı Harbî: İslâm olmayan ülkenin Müslüman olmayan vatandaşı.) Müslüman olmayana bağış olarak verilmesi caizdir.(68 Kuhustanî, 2/203.)

Kurban etinin nakli caiz midir? -

Kurbanın kesildiği beldeden başka bir yere nakledilmesi tenzihen mekruhtur. Ancak kişinin hısımlarına veya daha muhtaç olanlara göndermesinde sakınca yoktur.(69 el-Fıkhu'l-İslâmî, 3/633.)

Kesilen hayvanın yenilmeyen kısımları hangileridir? -

1- Akan kanı,
2- Erkeklik organı,
3- Dişilik organı,
4- Yumurtaları,
5- İdrar torbası (mesane),
6- Güdesi (70 Deri ile et arasında meydana gelen şişkinlik, beze.)
7- Öd kesesi (71 EI-Fıkhu'l-İslâmiye 3/667. Kanın yenmesi haram, diğerlerinin yenmesi ise mekruhtur.)

fetih · 5 Kas 2007

Ortak Kesilen Kurban Etinin Taksimi Ve Derisi

Ortak Kesilen Kurban Etinin Taksimi Ve Derisi

Ortak kesilen kurbanın eti nasıl taksim edilir? -

Deve veya sığır gibi hayvanlar ortaklaşa kurban edildiğinde, etleri ortaklar arasında tartılarak eşit bir şekilde taksim edilmelidir. Göz kararı ile taksim etmek caiz değildir. Çünkü bu cinsin cinsle değişmesi tümünde olduğu için fazlalık faiz olur. Ancak baş, deri ve ayaklardan bir şeyler ete eklenirse cinsin cins hilâfına değişmesi olacağı için göz kararı ile caiz olur.(72 Mecmau'l-Enhur, 2/517.)

Fakir bir kimse kurban niyetiyle satın alıp kestiği hayvanın etinden yiyebilir mi? -

Bu hususta iki görüş vardır. Bir görüşe göre yiyemez. Çünkü kendisine kurban vacip olmadığı halde böyle kurban alıp kesmesi bir adak hükmündedir.
Diğer bir görüşe göre adamak söz konusu olmadıkça sadece kurban niyetiyle satın almakla adağa dönüşmeyeceği için yemesinde bir sakınca yoktur. Fetva bu görüşe göredir.
(74 A.g.e. 6/327; Büyük İslâm ilmihali,s. 413. Şafiilere göre fakirin normalde kendi kurbanından yemesinde bir sakınca yoktur. Ancak kişi "bu kurbanımdır" veya "bunu kurban edeceğim" dese mutemet olan görüşe göre adağa dönüşeceğinden fakir olsun zengin olsun kurbanından yemesi caiz olmaz.
Fakat yine Şafii alimlerinden Merağî ile Bulkinî bu sözlerle kurbanın adağa dönüşmeyeceğine ve dolayısıyla sahibinin ondan yiyebileceğine fetva vermişlerdir. (Buğye, s. 258).)

Kurbanın derisi ne yapılır ? -

Kişinin kendi kurbanının derisini kullanması veya kendisinden yararlanabilecek bir şeyle değiştirmesi caiz ise de uygun olan onu sadaka olarak bir yoksula vermektir.(75 Hindiyye, 5/301 ; Mecmau’l Enhur, 1/521)

Baba, oğul ve kardeşler gibi yakın akraba arasında ortaklaşa kesilen kurbanın etinin taksim edilmesi de gerekir mi? -

Aynı kazandan yemek yiyorlarsa etin taksim edilmesi gerekmez. Aksi taktirde gerekir. (73 Reddu'l-Muhtar, 6/317,)

fetih · 5 Kas 2007

Kurbanda Müstehap Ve Mekruh Olanlar

Kurbanda Müstehap Ve Mekruh Olanlar

Kurbanda müstehap olan şeyler nelerdir? -

Kurbanda müstehap olan şeylerin başlıcaları şunlardır:
1- Kurban edilecek hayvanın bir müddet alı konup beslenmesi,
2- Kurbanlık hayvanın boynuna gerdanlık gibi süs türünden bir şey takılması,
3- Kurbanın semiz olması,
4- Kesimden önce veya sonra dua okunması,
5- Elinden geliyorsa sahibinin kesmesi,
6- Kesildikten sonra gerdanlığın tasadduk edilmesi,
7- Kurbanın kesilmesinden sonra iki rek'at namaz kılması,
8- Kurbanın etinden sahibinin yemesi,
9- Kurban etinden tasadduk edilmesi.(76 Bedai, 5/78; el-Fıkhu ale'l-Mezahibi'l-Erbaa, 1/723; Evliya Efendi Kurban Risalesi, s. 31.)

Kurbanda mekruh olan şeyler nelerdir? -

Kurbanda mekruh olan şeylerin başlıcaları şunlardır:
1- Kurbanlık hayvanın yününden veya sütünden yararlanılması,
2- Kurbanlık hayvanın değiştirilmesi,
3- Kurbanlık hayvana binilmesi,
4- Bulunması mekruh olan kusuru taşıyan hayvanın kurban edilmesi,
5- Kurbanın ehl-i kitaptan birine kestirilmesi,
6- Satın alınan kurbanlığa sonradan ortak olunması,
7- Kurban etinin veya derisinin satılması,
8- Kurban etinin nakledilmesi,
9- Kurban etinin veya derisinin kasap ücreti olarak verilmesi.(77 Bedai, 5/78; el-Fıkhu ale'l mezahibi'l-Erbaa. 1/723.)

Ara

Kurban Risalesi

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member

fetih

New member