T
Bir “GÖÇ YOLU” takip ederek yuvalarını bulma davranışları yeryüzünde pek çok hayvan türünde görülmektedir. Kuşlar, su kaplumbağaları, som balıkları son derece uzak yerlerden göç ederek hiç yanılmaksızın varacakları yerlere varırlar. Hatta Som balıkları, yumurtadan çıktıkları ırmağa, akıntı yukarı yüzerek geriye dönerler. Aşağıda incelenecek olan yılan balıklarının hikâyesi ise daha da enteresandır.
Bu inanılmaz hadiseler için; kutuplardaki “ışınımlara” göre ya da dünyanın manyetik alanına göre istikametlerini tayin etme veya denizcilerin “****tant” yardımıyla muvaffak olabildikleri “Astronom seyrine” benzetme gibi ustaca izah yolları ileri sürülmüşse de, bütün bu istikamet tayin etme metotları saf dışı bırakılmak suretiyle yapılan tecrübelerde de hayvanlar yollarını hiç şaşırmadan gidecekleri yere gidebilmektedirler. Muammalarla dolu hayvanlardan biri de yılan balıklarıdır. Bugün ilim bu hayvanların sırlarını yavaş yavaş gün ışığına çıkar maktadır. Yeni çözülen sırlarından bir tanesi de, bu balığın Avrupa deniz ve nehirlerini terk edip, 5000 km.lik bir yolu kat ederek 6 ila 12 sene evvel yumurtadan çıktığı vatanı Sargasso denizine dönmesidir. Sargasso, Amerika’nın doğusunda Batı Hint adaları ile Bermuda adaları arasında yer alan bir açık denizin adıdır. Bu doğdukları yerlere ölmek için dönerler.
Koyu renkli, kaygan, iri, şişman ve pırıl pırıl olan bu balıkların dünyaya geldikleri yere yumurtlamak, sonra da ölmek üzere geri dönmeleri evvelden beri bir sırdı. Bu hayvanlar hangi yol göstericiye uyarak denizlerin en diplerine, ebedi karanlıklara gidiyorlardı? Bu sırrı aydınlatmak için birçok yılan balığının sırtına ultra ses dalgalan yayan küçük aletçikler yerleştirildi ve serbest bırakılan balıklar Kuzey Denizi’ndeki bir keşif gemisinin güvertesinden müşahede altına alındı.
Netice oldukça şaşırtıcı olmuş; bütün balıklar kuzey batı istikametine doğru yönelmişler, Manş denizinden geçen yol daha kısa olduğu halde öteki yolu tercih etmişlerdir. Her zaman kullanılan yola tamamen sadık kalarak, yolculuklarını sürdürmüşlerdir. Gündüz veya gece, yıldızlı bir gök veya kalın bir sis tabakası, med ya da cezir, hiç bir şey onları yollarından alıkoyamamıştır.
Bu durum yılan balıklarının mükemmel bir surette programlandıklarını göstermektedir. Ancak onların istikametlerini tayin eden vasıta ne gözleridir, ne burunlarıdır ve ne de akıntıyı hisseden duyularıdır. Bütün hayvanlarda olduğu gibi yılan balıklarında da bu işi düzenleyen İlahi bir sevktir. İlahi bir sevk’tir ki, onu dünyanın mıknatıs sahasına uygun hareket ettirir; aynen açık denizlerdeki bir gemi gibi.
Ama kaptanı O’dur...
Dr. Kadir Namlı
Bu inanılmaz hadiseler için; kutuplardaki “ışınımlara” göre ya da dünyanın manyetik alanına göre istikametlerini tayin etme veya denizcilerin “****tant” yardımıyla muvaffak olabildikleri “Astronom seyrine” benzetme gibi ustaca izah yolları ileri sürülmüşse de, bütün bu istikamet tayin etme metotları saf dışı bırakılmak suretiyle yapılan tecrübelerde de hayvanlar yollarını hiç şaşırmadan gidecekleri yere gidebilmektedirler. Muammalarla dolu hayvanlardan biri de yılan balıklarıdır. Bugün ilim bu hayvanların sırlarını yavaş yavaş gün ışığına çıkar maktadır. Yeni çözülen sırlarından bir tanesi de, bu balığın Avrupa deniz ve nehirlerini terk edip, 5000 km.lik bir yolu kat ederek 6 ila 12 sene evvel yumurtadan çıktığı vatanı Sargasso denizine dönmesidir. Sargasso, Amerika’nın doğusunda Batı Hint adaları ile Bermuda adaları arasında yer alan bir açık denizin adıdır. Bu doğdukları yerlere ölmek için dönerler.
Koyu renkli, kaygan, iri, şişman ve pırıl pırıl olan bu balıkların dünyaya geldikleri yere yumurtlamak, sonra da ölmek üzere geri dönmeleri evvelden beri bir sırdı. Bu hayvanlar hangi yol göstericiye uyarak denizlerin en diplerine, ebedi karanlıklara gidiyorlardı? Bu sırrı aydınlatmak için birçok yılan balığının sırtına ultra ses dalgalan yayan küçük aletçikler yerleştirildi ve serbest bırakılan balıklar Kuzey Denizi’ndeki bir keşif gemisinin güvertesinden müşahede altına alındı.
Netice oldukça şaşırtıcı olmuş; bütün balıklar kuzey batı istikametine doğru yönelmişler, Manş denizinden geçen yol daha kısa olduğu halde öteki yolu tercih etmişlerdir. Her zaman kullanılan yola tamamen sadık kalarak, yolculuklarını sürdürmüşlerdir. Gündüz veya gece, yıldızlı bir gök veya kalın bir sis tabakası, med ya da cezir, hiç bir şey onları yollarından alıkoyamamıştır.
Bu durum yılan balıklarının mükemmel bir surette programlandıklarını göstermektedir. Ancak onların istikametlerini tayin eden vasıta ne gözleridir, ne burunlarıdır ve ne de akıntıyı hisseden duyularıdır. Bütün hayvanlarda olduğu gibi yılan balıklarında da bu işi düzenleyen İlahi bir sevktir. İlahi bir sevk’tir ki, onu dünyanın mıknatıs sahasına uygun hareket ettirir; aynen açık denizlerdeki bir gemi gibi.
Ama kaptanı O’dur...
Dr. Kadir Namlı