T
İnsanlarda yaratılıştan gelen bir mal biriktirme hevesi vardır. Bu, insanlara Allah Teâlâ tarafından verilmiş tabii bir arzudur. Çünkü insanoğlunun bu dünyada geçimini temin etmek, kimseye muhtaç olmadan yaşamak gibi zorunlulukları vardır. Allah (cc) çalışanı sever. Mehmet Âkif merhûmun ifade ettiği gibi:
Bekâyı hak tanıyan sa’yi bir vazife bilir
Çalış, çalış ki bekâ, sa’y olunca hakkedilir
Yani insan, ebediyeti istiyorsa çalışmalıdır. Dikkatle bakılırsa dünyadaki her şey çalışmaktadır. Tembellik dinimizde asla hoş görülmemiştir. Öyle ki Peygamberimiz (sas) boş durduğunu gördüğü bir kişiye selâm vermemiştir. Her müslüman, kimseye muhtaç olmayacak şekilde geçimini sağlayacağı bir işle meşgul olmalıdır. Fakat bu meşgul oluş, sadece para kazanmak, mal artırmak amacına yönelik olmamalıdır. Para kazanma hırsının sonu yoktur. Çünkü insan zenginleştikçe, önceden ona ‘lüks’ olarak görünen şeyler, zorunlu ihtiyaç gibi gelebilir. İşte tam bu noktada kanaat devreye girmelidir. Malını artıran bir insan, sürekli olarak Allah’a şükretmeli, fakirleri koruyup gözetmelidir. Hırs ve tama’ içine düşerse, Allah Teâlâ’nın Kur’ân-ı Kerîm’de bildirdiği ve ibret almamızı emrettiği ‘bahçe sahipleri’ne dönebilir. Hırs ve tama’, gözleri kör eder. İyi duyguları insanın içinden söküp alır. Beden ve ruhtan ibaret olan insanda ruhun yani maneviyâtın izi kalmaz. Kazanan insan verebilmeyi öğrenmelidir. Allah rızasını en çok sevilen şeylerden vermeye bağlayan dinimiz, böylece insanların hırs ve tama’ çukuruna düşmelerini engellemeye çalışmaktadır. Bu çukur, öyle derin ve pisliklerle dolu bir çukurdur ki, oraya düşen insan cehenneme de düşebilir. Unutmayalım; Kâbil, Hâbil’i hırsına yenik düşerek öldürmüştür. Böylece, yeryüzündeki ilk cinayet, kanaatsizlik yüzünden işlenmiştir, diyebiliriz.
Mevlânâ, Mesnevî’de şöyle der:
“Oğul! Bağını kopar ve kurtul. Ne vakte kadar altın ve gümüş bağında kalacaksın? Denizi bir kâseye dökecek olsan ne kadar sığar? Ancak bir günlük rızık miktârı. Hırs ve tama’ ehlinin gözü doymaz. Halbuki sedef, kanaat gösterip kapanmayınca içinde inci olmaz.”
İşte kanaatin ödülü budur. Tam yerinde ve zamanında kalbini hırsa kapatan kanaat ehli, inciye yani Allah rızasına erişecektir.
Bekâyı hak tanıyan sa’yi bir vazife bilir
Çalış, çalış ki bekâ, sa’y olunca hakkedilir
Yani insan, ebediyeti istiyorsa çalışmalıdır. Dikkatle bakılırsa dünyadaki her şey çalışmaktadır. Tembellik dinimizde asla hoş görülmemiştir. Öyle ki Peygamberimiz (sas) boş durduğunu gördüğü bir kişiye selâm vermemiştir. Her müslüman, kimseye muhtaç olmayacak şekilde geçimini sağlayacağı bir işle meşgul olmalıdır. Fakat bu meşgul oluş, sadece para kazanmak, mal artırmak amacına yönelik olmamalıdır. Para kazanma hırsının sonu yoktur. Çünkü insan zenginleştikçe, önceden ona ‘lüks’ olarak görünen şeyler, zorunlu ihtiyaç gibi gelebilir. İşte tam bu noktada kanaat devreye girmelidir. Malını artıran bir insan, sürekli olarak Allah’a şükretmeli, fakirleri koruyup gözetmelidir. Hırs ve tama’ içine düşerse, Allah Teâlâ’nın Kur’ân-ı Kerîm’de bildirdiği ve ibret almamızı emrettiği ‘bahçe sahipleri’ne dönebilir. Hırs ve tama’, gözleri kör eder. İyi duyguları insanın içinden söküp alır. Beden ve ruhtan ibaret olan insanda ruhun yani maneviyâtın izi kalmaz. Kazanan insan verebilmeyi öğrenmelidir. Allah rızasını en çok sevilen şeylerden vermeye bağlayan dinimiz, böylece insanların hırs ve tama’ çukuruna düşmelerini engellemeye çalışmaktadır. Bu çukur, öyle derin ve pisliklerle dolu bir çukurdur ki, oraya düşen insan cehenneme de düşebilir. Unutmayalım; Kâbil, Hâbil’i hırsına yenik düşerek öldürmüştür. Böylece, yeryüzündeki ilk cinayet, kanaatsizlik yüzünden işlenmiştir, diyebiliriz.
Mevlânâ, Mesnevî’de şöyle der:
“Oğul! Bağını kopar ve kurtul. Ne vakte kadar altın ve gümüş bağında kalacaksın? Denizi bir kâseye dökecek olsan ne kadar sığar? Ancak bir günlük rızık miktârı. Hırs ve tama’ ehlinin gözü doymaz. Halbuki sedef, kanaat gösterip kapanmayınca içinde inci olmaz.”
İşte kanaatin ödülü budur. Tam yerinde ve zamanında kalbini hırsa kapatan kanaat ehli, inciye yani Allah rızasına erişecektir.