(Hileytül evliyadan alınmıştır)
Abdullah Bin Sıydan Huzeyfe (r.a) dan naklediyor
‘’Bizden olmayanlara Allah lanet etsin!Allaha yemin ederim ki ya iyiliği tavsiye edip kötülük ve çirkinlikleri yasaklayacaksınız ya da birbirinizi yiyeceksiniz. şerli ve azılı zalimler hayırlı olanları yenecek !öldürecek Nihayet aranızda , iyiliği emredip şerden sakındıran hiç kimse kalmayacak , Sonra Allaha dua edecek yalvarıp yakaracaksınız dualarınız kabul edilmeyecek!…’’
Ebu Rkkad anlatıyor .Huzeyfe hep şöyle derdi
Bir adam Resulullah(s.av) ın dönemi hakkında konuşuyor ve bu sözleri ile münafık oluyor. Böyle konuşan bir adamı aranızda hem de her zaman oturduğu yerde dört defa bu konudan bahsederken gördüm.
Ya iyiliği emredip kötülükleri yasaklayacak ve hayra koşacaksınız ya da Allahın gazabı azap kamçısıyla hepinizi saracak ! En şerlileriniz, sizin başınıza idareci olacak ! Geriye kalan hayırlılar dua etselr yalvarsalar bile reddedilecekler’’
Tarık Bi Şihab anlatıyor
Huzeyfeye( r.a) ‘’İsrailoğulları sadece bir günde mi dinerlini terk edip attılar ‘’ diye soruldu.Huzeyfe :
‘’ Hayır ! onlar bir işi yapmakla emrolundukları zaman yerlerinden kımıldamazlar, herhangi bir şeyden sakındırıldıkları zaman ise koşa koşa yasaklanan şeye sarılırlardı. Böylece , bir insanın gömleğini çıkarması gibi dinlerini çıkarıp attırlar , inançlarından ayrıldılar’’
Sıla b. Zufer Huzeyfeden (r.a)naklediyor
İnsanlar bir düzlükte toplanacaklar orada tek kelime bile konuşulmayacak Kendisine ilk söz verilen Resulullah(s.a) olacak O şöyle diyecek:
‘’ Senden yardım isteriz. Hayır ve güzellik sendedir. Sana şer dokunmaz. Hidayet senin yönlendirdiğin ve rehberi olduğun kuldadır. Kullar senin ellrinin arasındadır. Biz seninleyiz. sana doğruyuz. Ancak sana sığınabiliriz. Ey beytin sahibi sen yücesin ve yaradılmışlara ait sıfatlardan ötesin’’
Ameş Huzeyfe(r.a) dan naklediyor
‘’ Sizin en iyiniz ne dünyayı ahiret için terk edenelriniz, ne de ahreti dünya için unutanlarınızdır. En hayırlınız , her ikisini de anlayabilen ve değrlendirebilendir’’
İbni Sabit Huzeyfeden naklediyor
‘’ İman ve küfrü birbirine karışmış olan adama sakın dininden bahsetmeyin.’’
Ebu Tufeyl Huzeyfeden naklediyor
‘’ Ey İnsanlar bana soru sormayacak mısınız? Öncekiler Peygamber (s.a) iyiliğin, hayrın ne olduğunu sorarlardı . Bense şerrin ne olduğunu sorardım.
Bana yaşayan ölüden sormayacak mısınız? Allah Resulünü gönderdi. O insanları sapkınlık ve küfürden , güzellik ve hidayete çağırdı. kabul edenler , hakla tanışarak ölüyken dirildiler. Diri görünüpte inkarcı ve batıl olduğu için ölenlerde oldu.
Sonra peygamber gitti. Ardından gelen hilafet dönemi peygamberin metodu üzere sürdü ve bitti. Bundan sonra zalim hükümdarların devri başlıyordu.
Kim kalbiyle , eliyle ve diliyle küfür ve sapıklığı reddedebiliyorsa , hakkı kemale erdirmiştir. Kalbi ve diliyle reddederek eliyle engel olmayan ise , hakkın bir kısmını terk etmiştir. Kalbiyle ve diliyle redderek eliyle engel olamayan ise , hakkın bir kısmı terk etmiştir. Kalbiyle karşı çıkan , ama eli ve diliyle müdahale etmeyen ise , hakkın iki şubesini birden terk etmiştir. Eliyle , diliyle ve kalbiyle reddedemeyen ise yaşayan ölü mertebesindedir.’’( hilyetül evliya)
Ebu Buhteri, Huzeyfeden (r.a) naklediyor
‘’ Kalp 4 türlüdür . Tamamen mühürlenmiş kalp , kafirin kalbidir. Eğri ve içinde imanla küfrü bir arada bulunduran kalp, münafığın kalbidir. İçinde ışıl ışıl bir kandilin yandığı , kötülüklerden arınmış kalp müminin kalbidir . Bir kalp daha vardır ki içinde nifak ve imanı beraberce barındırır. İman bu kalbte , tertemiz sulardan beslenen bir ağacı andırırken , nifak , kan ve irin akıtan bir yaraya benzer . Artık hangisi diğerini bastırırsa , bu kalp onun hükmü altına girer. ‘’( hilyetül evliya)
Ebu Vail, Huzeyfeden naklediyor
‘’ İnsanların akıllarını çelme ve onları saptırma konusnda içki bile fitnelr kadar etkili olmayacak’’
Ribi b. Hıraş, Huzeyfeden naklediyor
Hz Ömer’le (r.a) birlikte oturuyorduk. Ömer Muhammed (s.a) in ashabına şöyle sordu. ‘’ Hanginiz deniz gibi kabaran fitneler konusunda Peygamber (s.a) in söylediği hadisi işittiniz’’dedi Herkes sustu . Ben sorunun bana yöneltildiğini sandım. ‘’ ben işittim ‘’ dedim. Ömer ‘’ sen biliyorsun ha ? Ceddine rahmet’’ dedi‘’ Fitnelr , öbek öbek biçilip yığılan ekinler gibi kalplerinizin üzerine serilecek! Bir kalp onları reddeder ve onlara bulaşmazsa beyaz bir noktaya sahip olacak. Fitneye bulaşan kalp ise siyah noktalarla dolmaya başlayacak. Böylece bütün kalpler gittikçe iki renge-siyah ve beyaz- boyanacaklar.Yer ve gökler sapasağlan durdukça o bembeyaz kalbe fitne bulaşmayacak. Ama o siyah kalp yok mu , onun her yanı hurma kurutmakta kullanılan eğri büğrü kalp gibi simsiyah olacak. O iyiliği tanımayacak., kötülükten geri durmayacak , daima arzu ve şehvetinin ırmağından içecek. Seninle o fitnelr arasında , kapalı bir kapı vardır. Kırılması an meselesidir. ‘’
Zeyd Bin Vehb ( r.a) den gelen rivayette ise Resulullah(s.a) yukarıdaki hadisn sonunda şöyle buyurur.
‘’ …İnsanlar öyle bir zamanı yaşayacaklar ki , ne kadar akıllı, nazik ve ağırbaşlı dedikleri insanların kalbinde bile hardal tanesi kadar dahi iman olmayacak’’ ( hilyetül evliya)
Huzeyfenin Kufe camiindeki vaazı
Yeşkeri anlatıyor:
Kufede camiye girdim. Büyük bir dikkatle , bir adamın konuşmalarını dinleyen bir grup müminin yanına yaklaştım.
‘’ Bu kim ? ‘’ dedim. Oradakiler. Huzeyfe B. Yeman dediler. Huzeyfeye doğru yaklaştım. Şöyle konuşuyordu.
‘’ İnsanlar Peygamber (s.a) e hayrın ne olduğunu soruyorlardı . bense şerrin ne olduğunu soruyordum. Resulullah8s.a).
‘’ Ya Resulullah! Bu hayırlarla dolu saadet döneminden sonra şer ortadan kalkacak mı ? Diye sordum. Resulullah(s.a) .
‘’ Evet ! Fitne ve şer duracak. Duman üzerinde bir sulh olacak dedi. Ben : Duman üzerinde sulh ne demek ya Resulullah? diye sordum. ‘İnsanların kalpleri , önceki hallerine dönmeyecek ! Sonra , kör ve sağır davetçileri sapkınlar olan bir fitne ortalığı kasıp kavuracak ! İşte o zaman bir ağacın köklerine oturup yaslanarak yaşaman( inzivaya çekilmen) o insanlardan herhangi birini takip etmenden hayırlıdır dedi.
Başka bir rivayette ise Peygamber(s.a) Huzeyfenin’’ O zaman erişirsem ne yapayım’’ sorusuna şu cevabı verir.
‘’ İmamı olan Müslümanların cemaatine yapış’’ Huzeyfe :‘’ Onların imamı ve cemaati yoksa o zaman ne yapayım?’’ diye sorar. Resulullah(s.a) .‘’ o zaman tüm topluluktan uzaklaş . Ölünceye kadar bir ağacın dibinde ( tek başına yaşa ) Allah için yapacağın en hayırlı iş budur’’ dedi.
başak bir rivayette de Peygamber ( s.a) şöyle buyurmaktadır
‘’ İçinizden biri fitneye bulaşıp bulaşmadığını anlamak istiyorsa kendinse baksın! Daha önce helal gördüğünü haram görüyorsa , ya da haram gördüğünü helal görüyorsa o kişi fitneye bulaşmıştır.’’
Zeyd b. Vehb, Huzeyfeden naklediyor:
‘’ Fitneler önce zararsız gibi görünecek, hissettirmeden gelecekler. Sonra güneşle ısınan taşlar gibi etrafı kızdıracak, yangına verecekler. En sonunda da , başınıza simsiyah bir karanlık çökecek.’’
‘’ Başka bir rivayette de hadisin devamı şöyledir :
‘’ Dördüncü olarak Deccal çıkacak ve insanları peşinden sürükleyecek’’
Zeyd B. Vehb Huzeyfeden naklediyor:
‘’ Fitnenin durakladığı ve ansızın geldiği zamanlar vardır. Duraklama zamanlarında ölenlere ne mutlu’’( hilyetül evliya)Humam, Huzeyfeden naklediyor
‘’ İnsanlar öyle bir zaman yaşayacaklar ki , sadece son nefesini vermekte olan bir insan gibi dua edenler ve samimice yalvaranlar kurtulacaklar’’( Hilyetül evliya)
Ebu Yahya anlatıyor:
Huzeyfeye soruldu ‘’münafık kimdir ? ‘’ İslamı anlatabn , ama amel etmeyendir’’ dedi.
Huzeyfenin kardeşi anklatıyor:
‘’ Dininizde ilk yitirdiğiniz şey , huşu ( iman ürpertisi, Allah kokreusu) olur. Son olarak yitirdiğiniz şey ise namazdır’’ ( hilyetül evliya)
Huzeyfe ( r.a) ölüm anaında şöyle diyordu.
‘’ Bu günün , dünyadaki son günüm ve ahrete dideceğim. İlk gün olduğunu bilseydim. Hiç bir şey konuşmazdım. Allahım! sen biliyorsun ki , fakirliği zenginliğe tercih ettim. Zilleti izzete ve şöherete tercih ettim. Ölümü hayata yeğ tuttum. ‘’ Huzeyfe daha sonra vefat etti.
Huzeyfe , Hz ömer tarafından Medain valiliğine atanmıştı. Ama Medaine elinde bir parça ekmekle yorgun bir merkebin sırtında geldiği için , halk onu tanıyamamıştı. hz Ömer Huzeyfeye ‘’ sen benim kardeşimsin , bende senin kardeşinim ‘’ derdi . Hz Osmanın şehadetinden bir ay sonra vefat etti. Allah ondan razı olsun
Abdullah Bin Sıydan Huzeyfe (r.a) dan naklediyor
‘’Bizden olmayanlara Allah lanet etsin!Allaha yemin ederim ki ya iyiliği tavsiye edip kötülük ve çirkinlikleri yasaklayacaksınız ya da birbirinizi yiyeceksiniz. şerli ve azılı zalimler hayırlı olanları yenecek !öldürecek Nihayet aranızda , iyiliği emredip şerden sakındıran hiç kimse kalmayacak , Sonra Allaha dua edecek yalvarıp yakaracaksınız dualarınız kabul edilmeyecek!…’’
Ebu Rkkad anlatıyor .Huzeyfe hep şöyle derdi
Bir adam Resulullah(s.av) ın dönemi hakkında konuşuyor ve bu sözleri ile münafık oluyor. Böyle konuşan bir adamı aranızda hem de her zaman oturduğu yerde dört defa bu konudan bahsederken gördüm.
Ya iyiliği emredip kötülükleri yasaklayacak ve hayra koşacaksınız ya da Allahın gazabı azap kamçısıyla hepinizi saracak ! En şerlileriniz, sizin başınıza idareci olacak ! Geriye kalan hayırlılar dua etselr yalvarsalar bile reddedilecekler’’
Tarık Bi Şihab anlatıyor
Huzeyfeye( r.a) ‘’İsrailoğulları sadece bir günde mi dinerlini terk edip attılar ‘’ diye soruldu.Huzeyfe :
‘’ Hayır ! onlar bir işi yapmakla emrolundukları zaman yerlerinden kımıldamazlar, herhangi bir şeyden sakındırıldıkları zaman ise koşa koşa yasaklanan şeye sarılırlardı. Böylece , bir insanın gömleğini çıkarması gibi dinlerini çıkarıp attırlar , inançlarından ayrıldılar’’
Sıla b. Zufer Huzeyfeden (r.a)naklediyor
İnsanlar bir düzlükte toplanacaklar orada tek kelime bile konuşulmayacak Kendisine ilk söz verilen Resulullah(s.a) olacak O şöyle diyecek:
‘’ Senden yardım isteriz. Hayır ve güzellik sendedir. Sana şer dokunmaz. Hidayet senin yönlendirdiğin ve rehberi olduğun kuldadır. Kullar senin ellrinin arasındadır. Biz seninleyiz. sana doğruyuz. Ancak sana sığınabiliriz. Ey beytin sahibi sen yücesin ve yaradılmışlara ait sıfatlardan ötesin’’
Ameş Huzeyfe(r.a) dan naklediyor
‘’ Sizin en iyiniz ne dünyayı ahiret için terk edenelriniz, ne de ahreti dünya için unutanlarınızdır. En hayırlınız , her ikisini de anlayabilen ve değrlendirebilendir’’
İbni Sabit Huzeyfeden naklediyor
‘’ İman ve küfrü birbirine karışmış olan adama sakın dininden bahsetmeyin.’’
Ebu Tufeyl Huzeyfeden naklediyor
‘’ Ey İnsanlar bana soru sormayacak mısınız? Öncekiler Peygamber (s.a) iyiliğin, hayrın ne olduğunu sorarlardı . Bense şerrin ne olduğunu sorardım.
Bana yaşayan ölüden sormayacak mısınız? Allah Resulünü gönderdi. O insanları sapkınlık ve küfürden , güzellik ve hidayete çağırdı. kabul edenler , hakla tanışarak ölüyken dirildiler. Diri görünüpte inkarcı ve batıl olduğu için ölenlerde oldu.
Sonra peygamber gitti. Ardından gelen hilafet dönemi peygamberin metodu üzere sürdü ve bitti. Bundan sonra zalim hükümdarların devri başlıyordu.
Kim kalbiyle , eliyle ve diliyle küfür ve sapıklığı reddedebiliyorsa , hakkı kemale erdirmiştir. Kalbi ve diliyle reddederek eliyle engel olmayan ise , hakkın bir kısmını terk etmiştir. Kalbiyle ve diliyle redderek eliyle engel olamayan ise , hakkın bir kısmı terk etmiştir. Kalbiyle karşı çıkan , ama eli ve diliyle müdahale etmeyen ise , hakkın iki şubesini birden terk etmiştir. Eliyle , diliyle ve kalbiyle reddedemeyen ise yaşayan ölü mertebesindedir.’’( hilyetül evliya)
Ebu Buhteri, Huzeyfeden (r.a) naklediyor
‘’ Kalp 4 türlüdür . Tamamen mühürlenmiş kalp , kafirin kalbidir. Eğri ve içinde imanla küfrü bir arada bulunduran kalp, münafığın kalbidir. İçinde ışıl ışıl bir kandilin yandığı , kötülüklerden arınmış kalp müminin kalbidir . Bir kalp daha vardır ki içinde nifak ve imanı beraberce barındırır. İman bu kalbte , tertemiz sulardan beslenen bir ağacı andırırken , nifak , kan ve irin akıtan bir yaraya benzer . Artık hangisi diğerini bastırırsa , bu kalp onun hükmü altına girer. ‘’( hilyetül evliya)
Ebu Vail, Huzeyfeden naklediyor
‘’ İnsanların akıllarını çelme ve onları saptırma konusnda içki bile fitnelr kadar etkili olmayacak’’
Ribi b. Hıraş, Huzeyfeden naklediyor
Hz Ömer’le (r.a) birlikte oturuyorduk. Ömer Muhammed (s.a) in ashabına şöyle sordu. ‘’ Hanginiz deniz gibi kabaran fitneler konusunda Peygamber (s.a) in söylediği hadisi işittiniz’’dedi Herkes sustu . Ben sorunun bana yöneltildiğini sandım. ‘’ ben işittim ‘’ dedim. Ömer ‘’ sen biliyorsun ha ? Ceddine rahmet’’ dedi‘’ Fitnelr , öbek öbek biçilip yığılan ekinler gibi kalplerinizin üzerine serilecek! Bir kalp onları reddeder ve onlara bulaşmazsa beyaz bir noktaya sahip olacak. Fitneye bulaşan kalp ise siyah noktalarla dolmaya başlayacak. Böylece bütün kalpler gittikçe iki renge-siyah ve beyaz- boyanacaklar.Yer ve gökler sapasağlan durdukça o bembeyaz kalbe fitne bulaşmayacak. Ama o siyah kalp yok mu , onun her yanı hurma kurutmakta kullanılan eğri büğrü kalp gibi simsiyah olacak. O iyiliği tanımayacak., kötülükten geri durmayacak , daima arzu ve şehvetinin ırmağından içecek. Seninle o fitnelr arasında , kapalı bir kapı vardır. Kırılması an meselesidir. ‘’
Zeyd Bin Vehb ( r.a) den gelen rivayette ise Resulullah(s.a) yukarıdaki hadisn sonunda şöyle buyurur.
‘’ …İnsanlar öyle bir zamanı yaşayacaklar ki , ne kadar akıllı, nazik ve ağırbaşlı dedikleri insanların kalbinde bile hardal tanesi kadar dahi iman olmayacak’’ ( hilyetül evliya)
Huzeyfenin Kufe camiindeki vaazı
Yeşkeri anlatıyor:
Kufede camiye girdim. Büyük bir dikkatle , bir adamın konuşmalarını dinleyen bir grup müminin yanına yaklaştım.
‘’ Bu kim ? ‘’ dedim. Oradakiler. Huzeyfe B. Yeman dediler. Huzeyfeye doğru yaklaştım. Şöyle konuşuyordu.
‘’ İnsanlar Peygamber (s.a) e hayrın ne olduğunu soruyorlardı . bense şerrin ne olduğunu soruyordum. Resulullah8s.a).
‘’ Ya Resulullah! Bu hayırlarla dolu saadet döneminden sonra şer ortadan kalkacak mı ? Diye sordum. Resulullah(s.a) .
‘’ Evet ! Fitne ve şer duracak. Duman üzerinde bir sulh olacak dedi. Ben : Duman üzerinde sulh ne demek ya Resulullah? diye sordum. ‘İnsanların kalpleri , önceki hallerine dönmeyecek ! Sonra , kör ve sağır davetçileri sapkınlar olan bir fitne ortalığı kasıp kavuracak ! İşte o zaman bir ağacın köklerine oturup yaslanarak yaşaman( inzivaya çekilmen) o insanlardan herhangi birini takip etmenden hayırlıdır dedi.
Başka bir rivayette ise Peygamber(s.a) Huzeyfenin’’ O zaman erişirsem ne yapayım’’ sorusuna şu cevabı verir.
‘’ İmamı olan Müslümanların cemaatine yapış’’ Huzeyfe :‘’ Onların imamı ve cemaati yoksa o zaman ne yapayım?’’ diye sorar. Resulullah(s.a) .‘’ o zaman tüm topluluktan uzaklaş . Ölünceye kadar bir ağacın dibinde ( tek başına yaşa ) Allah için yapacağın en hayırlı iş budur’’ dedi.
başak bir rivayette de Peygamber ( s.a) şöyle buyurmaktadır
‘’ İçinizden biri fitneye bulaşıp bulaşmadığını anlamak istiyorsa kendinse baksın! Daha önce helal gördüğünü haram görüyorsa , ya da haram gördüğünü helal görüyorsa o kişi fitneye bulaşmıştır.’’
Zeyd b. Vehb, Huzeyfeden naklediyor:
‘’ Fitneler önce zararsız gibi görünecek, hissettirmeden gelecekler. Sonra güneşle ısınan taşlar gibi etrafı kızdıracak, yangına verecekler. En sonunda da , başınıza simsiyah bir karanlık çökecek.’’
‘’ Başka bir rivayette de hadisin devamı şöyledir :
‘’ Dördüncü olarak Deccal çıkacak ve insanları peşinden sürükleyecek’’
Zeyd B. Vehb Huzeyfeden naklediyor:
‘’ Fitnenin durakladığı ve ansızın geldiği zamanlar vardır. Duraklama zamanlarında ölenlere ne mutlu’’( hilyetül evliya)Humam, Huzeyfeden naklediyor
‘’ İnsanlar öyle bir zaman yaşayacaklar ki , sadece son nefesini vermekte olan bir insan gibi dua edenler ve samimice yalvaranlar kurtulacaklar’’( Hilyetül evliya)
Ebu Yahya anlatıyor:
Huzeyfeye soruldu ‘’münafık kimdir ? ‘’ İslamı anlatabn , ama amel etmeyendir’’ dedi.
Huzeyfenin kardeşi anklatıyor:
‘’ Dininizde ilk yitirdiğiniz şey , huşu ( iman ürpertisi, Allah kokreusu) olur. Son olarak yitirdiğiniz şey ise namazdır’’ ( hilyetül evliya)
Huzeyfe ( r.a) ölüm anaında şöyle diyordu.
‘’ Bu günün , dünyadaki son günüm ve ahrete dideceğim. İlk gün olduğunu bilseydim. Hiç bir şey konuşmazdım. Allahım! sen biliyorsun ki , fakirliği zenginliğe tercih ettim. Zilleti izzete ve şöherete tercih ettim. Ölümü hayata yeğ tuttum. ‘’ Huzeyfe daha sonra vefat etti.
Huzeyfe , Hz ömer tarafından Medain valiliğine atanmıştı. Ama Medaine elinde bir parça ekmekle yorgun bir merkebin sırtında geldiği için , halk onu tanıyamamıştı. hz Ömer Huzeyfeye ‘’ sen benim kardeşimsin , bende senin kardeşinim ‘’ derdi . Hz Osmanın şehadetinden bir ay sonra vefat etti. Allah ondan razı olsun