Bir zaman -küçüklüğümde- hayalimden sordum: "Sana bir milyon sene ömür ve dünya saltanatı verilmesini, fakat sonra ademe ve hiçliğe düşmesini mi istersin? Yoksa, bâki, fakat âdi ve meşakkatli bir vücudu mu istersin?" dedim. Baktım ikincisini arzulayıp birincisinden "Âh!" çekti. "Cehennem de olsa beka isterim." dedi. R.N.)(Eğer sen dalâlette boğulup çıkamıyorsan; yine cehennemin vücudu bin derece idam-ı ebediden hayırlıdır. Ve kâfirlere de "bir nevi" merhamettir....
....Demek, herhalde cehennemin vücuduna taraftar olmak sana lâzımdır. Cehennem aleyhinde bulunmak ademe taraftar olmaktır ki; hadsiz dostlarının saadetlerinin hiç olmasına taraftarlıktır. Evet cehennem ise, hayr-ı mahz olan dâire-i vücudun Hakim-i zülcelâlinin hakimâne ve âdilâne bir hapishâne vazifesini gören dehşetli ve celâlli bir mevcud ülkesidir.
Vucudun -velev Cehennemde olsun- ademden (hiçlikten-yok olmaktan) daha hayırlı olduğu vicdani bi hükümdür.
Ahiret gününde, Kafire sorulsa; Ey Kafir! Sen Cehennemi mi istersin yoksa hiçliği mi? Acaba kafirin cevabı; Cehennemde olsa beka isterim olur mu?
Bu yazıda bir kafirin cehennemi -aynı şekilde cenneti- inkar etmesi, yok olmayı inkar etmesidir. Eğer sen bunları inkar edersen yok olmayı tercih etmişsin demektir ki dostlarının saadetlerinin hiç olmasına taraftarlıktır. O yüzden bunları inkar etmemeye davettir belki.
Güzel bir davet metodu gibi görünüyor, onları imana çağıran..
Bu düşünce yani cehennemi yokluğa tercih etmek ne anlama geliyor. Yok olmak, cehennem ateşinden daha acı verir insana. Hem öyle bir acıdır ki yok olmak, kafire cehennemi tercih ettirir.
Acaba kafirler cehennemi gördüklerinde ne diyecekler. Yok olmayı mı dileyecekler yoksa cehennemi mi tercih edecekler.
40 - Biz sizi yakın bir azap ile uyardık. O gün kişi ellerinin ne takdim ettiğine bakacak ve kâfir diyecek ki: "Ah ne olaydı, ben bir toprak olaydım."
Fahri Râzi'nin beyanı veçhile bazı rivayete nazaran hayvanat-ı saire de kıyamette haşrolunur. Birbirlerinden hakları alınıp kısas olunduktan sonra toprak olur, giderler. İşte o vakitte hayvanatın toprak olduğunu gören kâfir kendinin de onlar gibi toprak olup da ebeden muazzap olmamasını ister, lâkin bu arzu faydasızdır.
Ve kafir diyecektir ki: Ah, ne olaydı da ben bir toprak olaydım. Yani dünyada bir toprak olaydım, dileme sahibi insan olarak yaratılmayaydım, yükümlü olmayaydım da bugün azap görmeyeydim. Yahut, bugün toprak olaydım da tekrar diriltilmeyeydim.
Ve ardından bir korku azabı gelmektedir. Kafire yok olmayı var olmaya üstün tutturacak bir azaptır bu.(Güzel bir cümle) "O gün kişi elleriyle yaptıklarını görür ve kafir de `Keşke toprak olsaydım' der." Kafir bu sözü ancak dayanılmaz sıkıntıya ve şiddete düştüğü zaman söyler. Bu öyle bir ifade ki, atmosfere heybet ve pişmanlık vermektedir. Hatta insan denen varlık yok olup ortadan kalkmayı kimsenin önem vermeyeceği değersiz bir nesne haline gelmeyi temenni eder. Ve insan yok olmayı, ya da değersiz bir nesne olmayı, o şiddetli ve korkunç durumla yüzyüze gelmekten daha hafif bulur. Evet insan o büyük haber hakkında birbirlerine soruşturma yapanların sorularına, kuşkuya düşenlerin kuşkularına ahirette bir karşılık olan o durumla yüzyüze gelmektense, yok olmayı ya da değersiz bir nesne olmayı tercih eder.
Burada "kâfîr"den kasıt İblis'tir. Çünkü o, Adem'i topraktan yaratıldı diye ayıplamış, buna karşılık kendisinin ateşten yaratıldığını belirterek üğün-müştü. Kıyamet gününü görüp de Adem'in ve Adem oğullarının içinde bulundukları mükâfat ve hak ve rahmeti göreceğinde, kendisinin ise içinde bulunduğu sıkıntı ve azabı göreceğinde Adem'in yerinde olmayı temenni ede-, cek ve "ah keşke ben de toprak(tan yaratılmış) olsaydım, diyecek'dir.
Ve o günde kafir şöyle diyecektir: Keşke ben de toprak olsaydım ve hiç yaratılmamış olsaydım. Karşılaştığı manzaranın şiddetinden ötürü böyle der. Cansız bir varlık olmasını veya mükellef olmayan bir hayvan olarak yaratılmış olmasını temenni eder.
Veya bu sözü söyleyen kâfir şeytandır da denmiş. “Keşke toprak olsaydım! Keşke topraktan yaratılan Adem’e karşı ateş özelliğimle karşı gelmeseydim! Keşke topraktan olan Adem şahsında Rab-bimin emrine asi gelmeseydim!” diyecek şeytan.
26 - Hesabımın ne olduğunu bilmeseydim,
27 - Ne olurdu o ölüm, iş bitirici olsaydı. (hakka)
Daha sonra Cenâb-ı Hak, "Ah keske o (ölüm hayatına) kati bir son verici olsaydı"(Hakka, 27) buyurmuştur. Bu, ifâdesindeki hâ zamirinin neye raci olduğu hususunda, şu iki izah yapılabilir:
1) O, ilk ölüme... Bu merci, her ne kadar önce geçmemiş ise de, ancak ne var ki bu çok net bir biçimde zahir olduğu için, adeta geçmiş gibi olmuş olur. ise, hayata son veren demek olup, bu ifadede her şeyin olup bittiğine, sona erdiğine bir işaret vardır. Nitekim Cenâb-ı Hak, "Namaz tamamen bittiğinde (Cuma, 10) buyurmuştur. Arapça'da, "Öldü" anlamında, denilir. Buna göre mana, "Keşke, kendisi ile öldüğüm o ilk ölüm, benim bir şeyimi sona erdirmiş olsaydı da, böylece daha yeniden diriltilmeseydim ve bana verilen bu şey (kitab) ile karşı karşıya gelmeseydim" şeklinde olur.
Katâde şöyle demiştir: "Dünyada iken, insan katında ölümden daha kötü bir şey olmadığı halde, bu kimse (ahirette) ölümü temenni etmiştir, ölümden daha kötü olan şey, kendisinden dolayı ölümün arandığı azabtır, şeydir. Nitekim şair şöyle demiştir:
"Ölüm her şeyden daha büyük iken, şayet karşılaşırsam, kendisinden ötürü ölümü temenni edeceğim şey, ölümden daha kötüdür."
Kaffâl dedi ki: O utanılacak hallerinin ve kötü akıbetinin ölümden daha ağır ve daha kötü olduğunu görüp utanacağı vakit, ölümü temenni edecektir.
Keşke ölümüm, sonum olsaydı (da tekrar dirilmeseydim)
"Keşke ölümden sonra yok olsaydım da bir daha dirilmeseydim."
Bütün bunlardan sonra artık "Cehennemde olsa beka isterim" dediği zaman, bu gösterir ki cehennem azabını hakkıyla idrak edememiştir. Zira o azabı görüp-hatta görmeden- keşke yok olsaydım diyenler, işte onlar, idrak etmişlerdir. Bu dünyada bu gibi sözler söylenebilse de ahirette cehennem azabı görüldüğü vakit böyle bir temenni sözkonusu olamaz. Çünkü Allahın azabı ölümü/yok olmayı/ademi/hiçliği temenni ettirecek derecede elem vericidir.
Hiçlik cehennemin şiddetinden daha şedid olsaydı kimbilir belki onunla inzar olunurduk. Ama ne hiçlik ne başka bir şey, Allahın azabından daha şeddetli olamaz.
Son düzenleme: